Vlaamse regering wil 350 parochiekerken nieuwe invulling geven
De Vlaamse regering wil de gemeenten beter helpen bij het herbestemmen van parochiekerken. Op een nieuw platform kunnen ze terecht met vragen over hoe ze dat kunnen aanpakken. De regering zal ook de toelagen uitbreiden. Minstens 350 parochiekerken zouden daardoor een nieuwe of bijkomende invulling krijgen.
Vanaf 2025 moet elke gemeente een kerkenbeleidsplan hebben. Daarin moeten het lokale bestuur en het centrale kerkbestuur aangeven hoe ze hun kerk concreet zullen invullen. Volgens het kabinet van minister voor Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open VLD) heeft haast elke gemeente zo'n plan, maar is er in ongeveer de helft een herziening nodig.
Om hen daarbij te begeleiden, komt de regering samen met de Vereniging van Vlaamse Steden Gemeenten (VVSG) en het expertisecentrum voor religieuze kunst en cultuur (PARCUM) met een plan. Zo komt er het nieuwe Platform Toekomst Parochiekerken. Dat moet een centraal aanspreekpunt zijn voor gemeente- en kerkbesturen.
Lokale besturen zullen ook meer subsidies kunnen aanvragen voor bijvoorbeeld de verbouwingen die gepaard gaan bij de herbestemming. "We gaan nu ook de haalbaarheidsstudie en het participatietraject financieren", zegt Somers. "De studie moet nagaan of het project technische en economisch gerealiseerd kan worden. Het participatietraject is er om mensen te begeleiden. Een project kan namelijk op weerstand botsen van de lokale bevolking die een emotionele waarde hecht aan die kerk."
BEKIJK - "De gemeenschap heeft ze helpen bouwen, dus worden ze best ook door de gemeenschap gebruikt", zegt bisschop Bonny in "Het journaal":
Beschermd als monument
Een nieuwe invulling zoeken voor een kerk komt met tal van uitdagingen, zegt Wim Dries van het VVSG. "Lokale besturen staan in voor de financiering van de kerken en dat kan voor spanningen zorgen over wat je daarmee nu doet. Het platform kan mee de weg wijzen om goede oplossingen te vinden."
Een nieuwe invulling kan ook een grote impact hebben op de erfgoedwaarde van een kerkgebouw, zegt Matthias Diependaele (N-VA), Vlaams minister van Onroerend Erfgoed. "Dat vergt extra begeleiding. 38 procent van de kerken is beschermd als monument, 15 procent slechts gedeeltelijk." Vooraleer een kerk een nieuwe invulling krijgt, moet die ook 'aan de eredienst onttrokken worden'.
In Vlaanderen zijn zo'n 1.800 parochiekerken. In 200 daarvan vinden geen erediensten meer plaats. Twee op de vijf kerken wordt ook voor andere activiteiten gebruikt, zoals een tentoonstellingsruimte of een gemeenschapscentrum. Zo vindt in de Heilig Hartkerk in Lier nog steeds de zondagdienst plaats, maar worden er ook concerten georganiseerd.