De premier en de twee ministers gaven maandag voor het eerst tekst en uitleg sinds de uitvoering van het tweede luik van operatie Blackstone. Daarbij werden vorige vrijdag, een week na Olivier Vandecasteele, ook drie andere Europese gevangen in Iran vrijgelaten en overgebracht naar België in ruil voor de Iraanse diplomaat Assadolah Assadi, die in België was veroordeeld tot 20 jaar celstraf omdat hij een terreuraanslag had beraamd.  

LEES OOK. Na Olivier Vandecasteele nog drie Europese gevangenen uit Iran geland in Melsbroek

Volgens De Croo heeft België in contacten met Iran een loutere ruillogica steeds afgewezen en aangestuurd op een breder akkoord, waarbij ook andere Europeanen vrijgelaten zouden worden. “Mijn betrachting is steeds geweest om zoveel mogelijk mensen vrij te krijgen”, zo verklaarde de premier. “Op een bepaald moment stel je vast dat je vier mensen kan vrijkrijgen, op zo’n moment moet je snel gaan”. 

Ook nu zitten nog steeds meer dan twintig Europese burgers, onder wie de Iraans-Zweedse professor Ahmadreza Djalali professor, in een Iraanse cel. “We zullen ons blijven inzetten voor alle personen die ten onrechte in de gevangenis zitten”, verzekerde De Croo. “Er zal een Europese aanpak nodig zijn en we zullen daarvoor blijven pleiten. Wat we de voorbije dagen hebben gedaan, toont dat dit werkt.” 

LEES OOK.Vrouw van ter dood veroordeelde VUB-prof is ten einde raad: “Dat terrorist moet worden vrijgelaten voor zijn leven? Het zij zo” (+)

België sloot met Iran een controversieel verdrag over de overbrenging van gevangenen, maar uiteindelijk werd dat niet toegepast. De uitvoering zou te veel tijd in beslag hebben genomen en kon ook niet van toepassing zijn op de drie andere Europese gevangenen die betrokken waren. De regering koos uiteindelijk beroep te doen op artikel 167 van de grondwet, dat de buitenlandse betrekkingen aan de regering toevertrouwt. 

Zowel in de oppositie als op de meerderheidsbanken werden dan ook vragen gesteld over het nut van het overbrengingsverdrag. Minister Van Quickenborne zag echter geen reden om het verdrag dan maar in de prullenmand te gooien. “Het feit dat we het verdrag hebben, maakt dat we het steeds kunnen gebruiken”, aldus de minister, die wel aanstipte dat zowel de twee landen als de gedetineerde over een vetorecht beschikken. 

Van Quickenborne wou ook niet horen van de stelling dat Vandecasteele sneller op vrije voeten had geweest indien de regering sneller een beroep had gedaan op het artikel, een piste die was uitgewerkt nadat het Grondwettelijk Hof het verdrag in december deels had opgeschort. “We moesten eerst een akkoord maken met Iran. De vraag naar het juridische instrument is daaraan ondergeschikt”.