“Primaten deden 40 miljoen jaar geleden - nog voor de mens - al aan zelfbevrediging”

“We kunnen stellen dat dit gedrag ongeveer 40 miljoen jaar geleden al voorkwam bij de gemeenschappelijke voorouder van alle apen en mensapen”, zegt Matilda Brindle, hoofdonderzoekster van de studie aan het University College Londen. “Het is niet zo dat sommige soorten op een dag wakker werden en ermee begonnen. Dit is een oude, geëvolueerde handeling.”

Om de geschiedenis van masturbatie te reconstrueren, verzamelden wetenschappers honderden publicaties, antwoorden op vragenlijsten en persoonlijke notities over masturberende primaten. De bevindingen zijn afkomstig van de grootste dataset ooit die over masturbatie is verzameld, zo stellen de onderzoekers.

Masturbatie kwam voor bij primaten van allerlei leeftijden en geslachten. Waarom het 40 miljoen jaar geleden evolueerde, is minder duidelijk. In het verleden hebben biologische studies de vrouwtjes verwaarloosd, waardoor de auteurs weinig goede gegevens hadden om mee verder te gaan. Voor mannetjes zijn er echter wel aanwijzingen.

De analyses van de wetenschappers vonden steun voor het idee dat mannelijke masturbatie de kansen op het impregneren van een partner verhoogde. Een laaggeplaatste man kan bijvoorbeeld net genoeg masturberen om hun opwinding vóór de seks te vergroten, wat betekent dat ze hun partner sneller insemineren - en voordat een boertige concurrent de kans heeft om ze af te slaan en de pret te bederven. Masturbatie kan mannen ook helpen om oud sperma af te werpen, waardoor ze verser, competitiever sperma krijgen voor seks.

Dat was niet de enige drijfveer. De onderzoekers ontdekten dat masturbatie bij primaten steeg in overeenstemming met het aantal seksueel overdraagbare aandoeningen. Een verklaring zou kunnen zijn dat masturbatie na seks het geslachtsorgaan helpt te spoelen, waardoor het risico op infectie afneemt.

Brindle zegt dat er meer data nodig is om de evolutionaire drijfveren voor masturbatie bij vrouwen vast te stellen. Een idee is dat masturbatie voor de seks vrouwelijke primaten enige invloed geeft op welk mannetje hen zwanger maakt. Door de vagina minder zuur te maken, wordt deze gastvrijer voor het sperma van de gekozen partner.

“Dit is zo’n veelvoorkomende handeling in het dierenrijk. Ik vind het verbijsterend dat niemand het eerder heeft onderzocht”, vertelt Brindle. “Voor mensen die denken dat masturbatie verkeerd of onnatuurlijk is, dit is dus volkomen natuurlijk gedrag. Het maakt deel uit van gezonde seksuele gedragingen.”