Wie is Bethy Mununga, het nieuwste wonder van de Belgian Cats? ‘Ze geeft meer om anderen dan om zichzelf: een ongelooflijke kwaliteit’

Bethy, Bethy wie? Een vervelende jeuk stijgt meteen op zo ergens tussen de schouderbladen, dat plekje waar je net niet bij kan. Het is de voorbode van het oprukkende schaamrood dat vervolgens onverbiddelijk duidelijk maakt: géén idee wie dat is. Maar kijk, nu blijkt dat ook de collega’s van de geaccrediteerde sportpers eens goed in de haren krabden toen bondscoach Rachid Méziane zijn selectie voor de EK basketbal bekend maakte, kunnen we weer opgelucht ademhalen. En nemen de quizfreaks er best snel een notitieblokje bij, want ooit zal deze informatie hen ongetwijfeld van pas komen.

Springbal

Bethy Mununga heet ze dus, ze is een van de Belgian Cats die België op het Europees Kampioenschap in Israël en Slovenië aan een medaille moet helpen, en ze is de meest onverwachte naam uit dat hele gezelschap. Alleen al dus omdat quasi niemand hem vooraf kende.

Iets waar Pierre Cornia hartelijk om moet lachen. “Ik wel, ja”, zegt hij. Cornia was tot een half jaar geleden assistent-bondscoach bij de Cats en coacht eersteklasser Liège Panthers. Het is daar dat hij Mununga een klein decennium geleden leerde kennen. “Twee seizoenen heeft ze bij ons gespeeld, 2014-2015 en 2015-2016. Zeventien was ze toen, een jeugdspeelster nog, maar ze speelde ook al meteen mee met de eerste ploeg. Ze is een zeer fysieke speelster, toen al. Ze klokte af op acht à negen rebounds per match, voor zo’n jong meisje is dat ronduit indrukwekkend.”

Aan haar afstandsschot was toen nog werk, herinnert Cornia zich, maar verdedigend was Mununga al heel sterk. “Ze is ontzettend beweeglijk, heel energiek en ze stuitert als een echte springbal. Ze komt neer en gaat meteen weer de lucht in. Comme un ressort, quoi.”

Haar atletisch vermogen, dat was ook wat Philip Mestdagh meteen kon bekoren. In 2016 was hij coach bij Castors Braine toen hij een tip kreeg. “In de topsportschool van Jambes hadden ze een groot talent zitten. Een echte zwarte parel. Bethy Mununga. Het was geen woord gelogen. Ze was nog jong, maar ze stak er meteen bovenuit. Met haar 1m83 is ze nochtans redelijk klein, maar dat compenseert ze voluit met haar vechtlust, heel mooi om te zien. Het is geen speelster waar je graag tegenover staat.”

Maar nog voor het seizoen van start gaat, loopt Mununga een zware blessure op aan de achillespees. Een enorme domper voor de tiener die intussen volledig leeft voor de oranje bal. Ze zal voor Braine nooit in actie kunnen komen. Gelukkig blijkt voor de carrière van Mununga de sprookjeswetmatigheid te gelden: eerst gaat het slecht, maar dan, dan komt het goed. Een jaar later verhuist Mununga namelijk naar de Verenigde Staten. En daar belanden, dat was precies haar droom.

“Toen ik met basketbal begon, heb ik aan mijn vader gezegd: wat er ook gebeurt, ik wil naar de VS”, vertelde ze daarover in 2021 ietwat clichématig aan de lokale nieuwswebsite FOX 13 in Tampa Bay, Florida. Amerikaanse universiteiten hadden hun oog al op haar laten vallen toen ze nog bij Luik speelde, maar toen scheurde ze dus die verrekte pees. “Ik heb zelfs aan stoppen gedacht, want ik kon niet eens meer rechtstaan. Zelfs naar het toilet gaan kostte de grootste moeite.”

Zover kwam het uiteraard niet. In Oklahoma mocht ze aan het junior college beginnen en in 2019 volgde er een contract met de University of South Florida (USF) in Tampa, waar ze een full scholarship behaalde. In vier jaar tijd behaalde ze er een bachelor in de gezondheidswetenschappen, terwijl ze met haar universiteit college basketball speelde. “Alles waarvoor ik gebeden had, alles waarvoor ik gewerkt had, werd eindelijk beloond”, aldus Mununga aan hetzelfde medium.

En dat klinkt een tikkeltje melig en voor cynici misschien zelfs als een quote van dertien in een dozijn, maar die kennen het verhaal van Mununga’s jeugd dan wellicht nog niet.

Bethy werd op 22 juli 1997 geboren in Kinshasa, en verhuisde een jaar later met haar ouders naar België. Ze belanden in Zellik. In de lagere school amuseert ze zich met atletiek, op haar twaalfde begint ze wat te basketten. Het is geen liefde op het eerste zicht. Bethy was niet meteen verzot op de bal, en de bal niet op haar. Maar haar vader vond dat er toch wat inzat, en ze hield vol. Die vechtlust, weet u nog? Waar die vandaan komt, is ook niet zo moeilijk te analyseren. Het gezin is amper goed en wel gesetteld in België, wanneer Bethy haar moeder verliest. Het meisje is dan amper drie, haar vader blijft achter met vijf jonge kinderen. Op heel jonge leeftijd leert ze zo al verantwoordelijkheid te dragen.

En dat merken ze bij de USF. Haar coach Jose Fernandez looft haar werkethiek en inzet op training. Haar respect voor haar teamgenoten ook. “Bethy geeft meer om anderen dan om zichzelf. Dat is een ongelooflijke kwaliteit.” Zelf vindt Mununga dat helemaal niet bijzonder, vertrouwde ze de lokale Floridaanse pers enkele jaren geleden toe. “Als iemand iets nodig heeft, als ik merk dat iemand plots stil is of zich anders gedraagt, dan zal ik altijd proberen helpen.”

Op het veld scoort ze al even hard. Bethy Mununga krijgt in de VS de bijnaam ‘Machine’ en wordt een van de toprebounders van de American Conference, de hoogste divisie van het Amerikaanse universiteitsbasketbal. Een status die ze gewoon aanhoudt wanneer ze in 2022 voor het Roemeense ACS Sepsi SIC Sfântu Gheorghe, of kortweg Sepsi gaat spelen. Afgelopen seizoen haalde Sepsi het kampioenschap en de beker binnen, maar speelde de Roemeense ploeg bovenal een spetterende Europese campagne. Met Mununga als een van de diamanten aan de kroon. Met gemiddelden van 13,7 punten en 12,8 rebounds per wedstrijd in de EuroCup, speelt ze zich match na match in de kijker en haalt ze meermaals de shortlist van de MVP – most valuable player – van de Europese matchdag.

En intussen horen we het u denken. Als ze dan toch zo goed is, hoe kan het dan dat ze nu pas, op haar 25ste, met de Belgian Cats op een groot tornooi zit? Philip Mestdagh, behalve gewezen coach van Braine ook de bondscoach van de Belgische basketvrouwen tussen 2015 en 2021, heeft daar een heel simpel antwoord op. “Omdat Bethy bij de vorige campagnes nog in de VS zat.”

“Het is niet zo dat we haar vergeten waren, hoor. Maar op de momenten waarop er interlands plaatsvinden in Europa en de Belgian Cats spelen, dan draait ook het Amerikaanse basketseizoen op volle toeren. Het is voor de meisjes die daar spelen niet haalbaar om hun clubs – die hun studies dan ook nog eens betalen – in de steek te laten en voor een paar dagen naar hier te komen. In 2020 stond Bethy zo ook op mijn lijstje voor een zomerstage met een reeks jonge talenten voor de Cats, maar toen kon ze de VS niet uit door covid. Ik ben echt heel blij dat ze nu opnieuw in Europa speelt en haar kans krijgt.”

Cadeautje

En dat vinden ze bij de Cats zelf blijkbaar ook. “Een beest”, noemde ervaren rot Julie Vanloo haar al, vertelde VRT-sportjournalist Carl Berteele deze week in de sporzapodcast De Tribune. “Superatletisch, wat we eigenlijk altijd al gemist hebben”, vulde uithangbord van de Cats Emma Meesseman meteen aan, wie ook Mununga’s verdedigende kwaliteiten meteen zijn opgevallen. “Je kunt haar op iemand zetten en die persoon gaat niet meer scoren.”

Of Mununga Meessemans droom mee gaat waar maken en een mooiere kleur eremetaal dan brons kan versieren voor de Cats (zowel in 2017 als in 2021 eindigden de nationale basketvrouwen op de derde plek op het EK, red.), zal de komende week blijken. Donderdag werd in de groepsfase gastland Israël alvast zoals verwacht van de vloer geveegd (108-59), vrijdag moest Tsjechië eraan geloven (84-41) en zondag wacht nog Italië. Daarna wordt het toernooi vervolgd in Slovenië, met volgende week de kwartfinales en wat er eventueel nog volgt.

Maar sowieso is Mununga een cadeautje voor de Cats, meent ook Lot Wielfaert, behalve echtgenote van basketicoon Ann Wauters ook zelf actief in de basketbalwereld als agent. “We moeten niet verwachten dat ze nu de leading lady van de Cats gaat worden, maar als rotatiespeelster gaat ze wel de nodige ademruimte kunnen brengen.” Mununga kan namelijk op verschillende posities spelen, onder meer op die van Meesseman en Kyara Linskens, waardoor die sterspeelsters af en toe wat rust zouden kunnen krijgen.

“Normaal staan op haar positie grote speelsters, maar het feit dat ze in VS en de Eurocup zo goed gedaan heeft, wil zeggen dat Bethy een enorme persoonlijkheid moet hebben om daar te kunnen uitblinken en op internationaal niveau mee te tellen.”

Het zijn hoge verwachtingen en dan is altijd het gevaar: zijn ze niet te hoog? Pierre Cornia is er gerust op. “U kende haar misschien nog niet, maar ik ben er zeker van. U gaat haar leren kennen. Dit EK gaat Bethy in de vitrine plaatsen.”