Volgens advocate Lies Michielsen, die voor vzw Grip vijf van de negentien dossiers behartigt, hebben zowat 1.100 personen met een handicap vandaag een gehalveerd budget. Nog eens 14.000 personen staan op een wachtlijst. 

“De halvering is in strijd met de Grondwet”, zegt Michielsen. “De hulp voor personen met een handicap is eigenlijk al drie keer verminderd. Eerst was er een correctiefase, daarna kwam de zogenaamde ‘actualisering’. Het beleid van de Vlaamse regering is het systematisch verlagen van het budget voor gehandicapte personen, terwijl in ons land net heel veel geld voorhanden is.” 

Verzoekschrift

Vzw Grip stelde eind vorig jaar een modelverzoekschrift op voor 1.100 mensen met een handicap die een half budget kregen en juridische stappen wilden zetten. Daarvan staan er nu 19 in de rechtbank. “Dat lijkt weinig, maar eigenlijk is het veel”, duidt Michielsen. “Er zijn namelijk heel veel drempels voor deze mensen om naar het gerecht te stappen.” 

Dat wordt beaamd door de personen met een handicap die voor het gerechtsgebouw staan. “Dit gaat over onze waardigheid en basisrechten”, klinkt het. “Veel mensen zijn hier misschien niet, maar dat is omdat ze moe en depressief zijn. De overheid experimenteert met een project op gehandicapte mensen. Zou jij kunnen overleven met een half loon?”, kaatsen ze de bal terug. 

Het advies van de auditeur dinsdag, is alvast goed nieuws voor de mensen met een handicap. De auditeur bij de Raad van State adviseerde om de actualisering van de persoonsvolgende budgetten te vernietigen. Later dit jaar spreekt de Raad zich daarover definitief uit. Een uitspraak in de zaak van de negentien personen wordt verwacht over vijf tot zes weken. 

Eerlijker verdelen

De Vlaamse regering besliste in 2021 om de persoonsvolgende budgetten voor personen met een handicap aan te passen. Door te werken met 24 in plaats van 12 budgetcategorieën wilden de regering en het VAPH de schaarse budgetten gerichter toekennen en eerlijker verdelen. Maar door de oefening - bijgenaamd de ‘actualisering’ - zagen tal van mensen met een handicap, vaak mensen die al jaren op de wachtlijst stonden, hun voorziene budget plots dalen. 

Tegen de actualisering werd een beroep bij de Raad van State ingediend door de vzw Gelijke Rechten voor Iedere Persoon met een handicap (vzw Grip) en enkele particulieren. Zij kregen dus gelijk in een advies van de auditeur, dat doorgaans wordt gevolgd door de Raad. Volgens de Grondwet is er voor sociale bijstand een standstill-verplichting die verhindert dat een wetgever het beschermingsniveau aanzienlijk vermindert zonder dat daarvoor redenen zijn die verband houden met het algemeen belang, stelde de auditeur.