Wanneer geef je personeel een extraatje op vakantie? “Als je hier geen fooi geeft, krijg je ruzie”
Fooi voor horecapersoneel is altijd een leuk extraatje, behalve dan in Japan, waar het haast als een belediging gezien wordt. In België is de vuistregel vaak 5 tot 10 procent van het bedrag, maar hoe werkt het eigenlijk over de grens? Dit is de fooi-etiquette van land tot land.
Isabelle VooisBron:AD
In ons land krijgen horecamedewerkers voldoende loon, daarom is fooi geen verplichting en geef je een extraatje als de service of het eten naar wens is geweest. “Je hoort het dus in principe te verdienen”, zegt etiquette-expert Anne-Marie van Leggelo.
“Maar iedereen wil natuurlijk waardering in de vorm van wat extra euro’s, daar ga je harder van werken en dan krijg je meer lol in je werk. Als iemand met passie in de horeca werkt, komt de rest vanzelf. Vraag je klanten of het naar wens is geweest, onthoud iemands naam of zet een fooienpot in de buurt. Zo help je klanten om sneller aan fooi te denken.”
Hoewel het dus volledig een eigen keuze is, vindt Van Leggelo wel dat we de horeca nu wat meer mogen steunen. “Ze hebben het zwaar vanwege het personeelstekort. De kwaliteit en service kunnen daardoor minder zijn dan voorheen. Stel je verwachtingen daarom niet te hoog en als je het je kan permitteren, geef je de medewerkers gewoon een fooi.”
Rond af tot volgende euro
In Europese vakantielanden als Frankrijk, Griekenland, Spanje en Turkije kun je ook een fooi tussen de 5 en 10 procent aanhouden. Ook daar hebben horecamedewerkers er overigens geen problemen mee als je géén fooi geeft. “In Spanje geef je vooral fooi als je uit eten gaat en bij iets grotere bedragen. Bij kleinere bedragen, als je bijvoorbeeld twee biertjes afrekent, is het normaal om af te ronden tot de volgende euro”, vertelt Maarten Rinsema van Your Catalan Contact, een website met allerlei praktische informatie over de Spaanse regio Catalonië.
“In Frankrijk geef je alleen fooi als je de service goed vindt”, weet reisjournalist Sabine de Witte. Ga je in Turkije uit eten in een luxueus restaurant? Ook daar is fooi geven niet verplicht, maar als je wat geeft: in een luxerestaurant verwachten ze meer fooi dan gemiddeld. “Dan is het namelijk tussen de 10 en 15 procent”, aldus De Witte.
“De Grieken zijn een gastvrij volk”, stelt Bas Wanrooij van Griekenland.net. “Dat waarderen toeristen heel erg aan het vakantieland. Je komt dan ook aan als gast en gaat weer naar huis als vriend, en dat is wederzijds. Van nature willen ze je iets goeds leveren en daar zullen ze over het algemeen dan ook alles aan doen. Een fooi geven is dan ook geen verplichting en het is ook niet vanzelfsprekend. Het wordt puur gezien als blijk van waardering en je geeft het alleen als het eten en de service goed waren.”
Als je in Amerika geen fooi geeft, krijg je gewoon ruzie
Reisjournalist Tijn Kramer
Buiten Europa
Ga je buiten Europa op vakantie? Dan moet je rekening houden met andere standaarden voor fooi. “Google sowieso van tevoren even wat de gewoontes zijn in een land, dat is voor iedereen het prettigst”, tipt reisjournalist Tijn Kramer. “Ga je bijvoorbeeld naar Amerika, dan is geen fooi geven geen optie. Dan krijg je gewoon ruzie. Je betaalt standaard 15 tot 20 procent extra als de service niet compleet slecht is.”
Is de service erg goed, dan verwachten Amerikanen zelfs 25 tot 30 procent fooi. Volgens Kramer zijn de fooien in Amerika zo hoog omdat horecamedewerkers weinig verdienen, de fooien zijn een welkome aanvulling op hun loon.
Het andere uiterste is Japan. “Daar is een fooi geven bijna een belediging voor het personeel”, aldus Kramer. “Ze zien het als een eer om hun werk goed te doen en daarom wordt fooi niet gewaardeerd, want dat zou bijna betekenen dat ze hun werk niet goed doen.”
