‘Het filmpje waarop te zien is hoe Nahel wordt doodgeschoten laat eigenlijk weinig twijfel over: er is iets heel erg misgegaan’

Dag Michael, jij bent in de buurt van de plek waar Nahel M. begraven is. Is er een gevoel van bezinning voelbaar in Nanterre?

Bij een uitvaart is het altijd rustig. Er wordt gebeden. Het was wel erg druk, er zijn veel mannen in djellaba’s en trainingspakken. Ik zag weinig verdriet, ik denk dat er meer ingehouden woede was. Bij de feitelijke begrafenis gingen alleen mannen mee; vrouwen waren niet welkom. Alleen de moeder van Nahel ging naar het graf. Zij kreeg een applaus. Ik zag ook jongens die hun bromfietshelm ophielden toen ze naar het graf liepen, en daarna op hun brommertjes stapten en wegreden. Ik denk niet dat de uitvaart de woede dempt. Het is eerder een bevestiging van het onrecht. Of het echt tot bezinning leidt zal vanavond misschien al duidelijk worden.”

Wat is Nanterre voor een wijk?

“Het is een heel vreemde wijk. De spanning zit eigenlijk al in de architectuur. Je hebt de woontorens van de Cité Pablo Picasso: betonnen torens die ze een vrolijk kleurtje hebben gegeven, maar waaraan je ziet dat er lang niets aan is gedaan. Daarachter staan de glanzende spiegeltorens van La Défense, het zakendistrict van Parijs. Die twee tegengestelden staan pal naast elkaar. Als je op de grens staat heb je aan één kant al dat glas, en aan de andere het beton van de woontorens.”

President Macron besloot een staatsbezoek aan Duitsland uit te stellen. Denk je dat dat terecht is?

“Dat snap ik wel. De woede uit zich op te veel plekken en is breedgedragen. Als de rellen beperkt waren tot één plek of alleen de grote steden, dan was het te controleren, maar wat nu gebeurt is veel breder. Het geweld heeft ook veel kleine stadjes getroffen, dat zijn doorgaans plaatsen die helemaal niet gewend zijn aan dit soort geweld. Als zelfs zulke stadjes meedoen, dan weet je dat er iets goed mis is in een land. Dus ik snap heel goed dat Macron nu even niet weg wil gaan.”

Journalisten waren niet gewenst bij de begrafenis. Waarom?

“Er blijkt een enorme latente woede aanwezig, en die richt zich tegen alles wat mensen associëren met de instituties. De politie, natuurlijk, dat zijn de daders, maar er is ook een gemeentehuis aangevallen, een burgemeester belaagd en een operagebouw beschadigd. Journalisten zijn ook een doelwit: er zijn zeven fotografen gewond geraakt. De woede is geradicaliseerd. Het belangrijkste probleem zit bij de Franse politie. Macron was heel snel met zijn veroordeling van de agent die had geschoten. Dat nemen de politievakbonden hem kwalijk, maar hun taalgebruik is erg veelzeggend. Ze zeggen: ‘Wij zijn degenen die in deze burgeroorlog in de frontlinie staan.’

“De rechter zal uitmaken wie gelijk heeft, maar het filmpje waarop te zien is hoe Nahel is doodgeschoten laat eigenlijk weinig twijfel over: er is iets heel erg misgegaan. Dat excessieve geweld is een structureel probleem van de Franse politie. Dat is de oorzaak van deze breed gevoelde woede.”