Hoe zou een wereld zonder muggen eruit zien? “Jeukende muggenbeten en vervelend gezoem zijn kleine opoffering voor gezonde natuur”

Er zijn wereldwijd meer dan 3500 soorten muggen. Zowel mannetjes als vrouwtjes voeden zich met nectar en plantensappen. De vrouwtjes van veel van de muggensoorten hebben een bijkomende strategie ontwikkeld en zijn parasitair: ze zuigen bloed bij zoogdieren, vogels, reptielen, amfibieën en zelfs bij vissen en sommige geleedpotigen. Ze gebruiken de proteïnen van die bloedmaaltijd voor het ontwikkelen van eieren. Maar, niet alle soorten zijn bloedzuigers, en slechts een klein deel van de muggen zuigt bloed bij de mens. Alle muggen over dezelfde kam scheren is dus verkeerd.

_{Lees verder onder de afbeelding.}

De afkeer voor muggen is evenwel begrijpelijk. De muggenfamilie is de dodelijkste ter wereld. Maar ze is het niet opzettelijk. Malaria, dengue, gele koorts, het Zika- en Westnijlvirus: het zijn allemaal ziektes die overgebracht worden via besmet bloed van het ene individu naar het andere. Maar het zijn de ziektekiemen die gebruik maken van specifieke muggensoorten om zich te kunnen verspreiden. Veel van die ziektes worden bovendien door een heel beperkt aantal soorten overgebracht. Vooral het genus Aedes is dodelijk. Aedes-muggen alleen zijn verantwoordelijk voor de verspreiding van gele koorts, dengue en Zika. Het Griekse Aedes betekent trouwens ‘vervelend’.

De slechte reputatie is dus te herleiden tot een heel beperkt aantal boosdoeners, en het idee om alle muggen uit te roeien is overdreven en praktisch onmogelijk.

Enerzijds dienen ze als voedselbron voor allerlei dieren. De larven worden gegeten door waterkevers, libellenlarven, amfibieën en vissen. De volwassen dieren worden dan weer bejaagd door onder andere vleermuizen. Het verdwijnen van muggen betekent dus dat er minder voedsel is voor al deze soorten. Onderzoek aan het Franse Tour du Valat wees ook uit dat het gebruik van een muggen-specifiek insecticide heel wat neveneffecten heeft. Zo bleek het gevolgen te hebben voor het aantal eieren en overlevingskansen van kuikens van de Huiszwaluw. Er werden minder muggen gegeten, maar ook minder spinnen en libellen, hun predatoren.

Een tweede belangrijke rol voor de muggen ligt bij bestuiving. Doordat hun levenscyclus zich bij water afspeelt, zijn ze voornamelijk van belang voor waterplanten en planten van nattere bodems. Muggen hebben dus als bestuiver en voedselbron zeker een rol te spelen in de natuur. Haal de paar rotte vruchten uit de oogst, maar gooi niet alles weg. Het is onnodig en het kan alleen maar (onvoorspelbare) negatieve gevolgen hebben op ons ecosysteem. Jeukende muggenbeten en gezoem rond je oren wanneer je probeert te slapen, zijn maar een kleine opoffering voor een gezonde natuur. In ruil voor wat irritatie, zijn steekmuggen waterfilteraars, bestuivers en voedselbron voor andere dieren.

LEES OOK:

Geen muggen op vakantie? “Dit zijn de twee enige ‘mug-vrije’ landen ter wereld” (+)

Waar komen al die vliegende mieren vandaan? “Voor de bruidsvlucht komen ze nu massaal uit hun nesten gekropen” (+)

“Vorige zomer konden mensen niet meer rustig buiten op hun terras zitten”: hoe gevaarlijk is de tijgermug? (+)