Dertien doden bij mogelijke ‘wraakactie’ van politie in Brazilië

Operatie ‘Escudo’ (Schild, red.) is vrijdag van start gegaan. Een dag eerder werd een agent van de Rota, een elite-eenheid van de politie, neergeschoten tijdens een patrouille in de kuststad Guarujá.

“Sinds het begin van de operatie werden dertien verdachten gedood bij confrontaties met de politie”, zeggen de veiligheidsdiensten van São Paulo in een verklaring. Maandag ging het officieel nog om acht doden. Volgens de autoriteiten werden tijdens verschillende politie-invallen in totaal 32 verdachten gearresteerd en meer dan twintig kilogram drugs in beslag genomen, alsook elf wapens.

Gouverneur Tarcísio de Freitas steunt de operatie. Hij was minister in de regering van de radicaalrechtse president Jair Bolsonaro (2019-2022). Maandag zei hij nog “extreem voldaan” te zijn met het resultaat. Bovendien garandeerde hij dat er “geen buitensporigheden” waren geweest aan de kant van de ordediensten. “Het is onacceptabel dat criminelen een politieagent aanvallen. Wij willen geen confrontatie, maar we tolereren geen geweld.”

Uit de linkse nationale regering komt er wel kritiek op het hoge dodental van de politieactie: huidig minister van Justitie en Openbare Veiligheid Flávio Dino keurt operatie Escudo af. Naar zijn mening gaat het om “een onmiddellijke reactie, die niet in verhouding is tot de gepleegde misdaad”. Ook mensenrechtenorganisatie Amnesty International uitte kritiek op de gouverneur. “Hoelang zullen onze leiders politiegeweld nog blijven rechtvaardigen?”, schreef de ngo op Twitter.

Verschillende inwoners van de kuststad Guarujá vertelden echter aan Braziliaanse media dat politieagenten minstens één man gemarteld en vermoord hebben. In totaal zouden ze nog zo’n zestig mensen in arme buurten met de dood bedreigd hebben. Volgens de krant ‘Folha de S.Paulo’ kon er tot nu toe nog geen misbruik door de politie vastgesteld worden. Alle beschuldigingen zouden wel onderzocht worden door de autoriteiten.

Bloederige politie-invallen komen vaak voor in de Braziliaanse favela’s, arme wijken waar drugsbendes vaak actief zijn. In geen enkel ander land ter wereld worden zoveel mensen gedood bij politieoperaties als in Brazilië. Volgens het nieuwsportaal ‘G1', het Braziliaanse Forum voor Openbare Veiligheid en de Universiteit van São Paulo kwamen in 2021 ruim 6.000 mensen zo om het leven.