Transparantie en eindbeslissing bij videoref: hoe de VAR in het hockey verschilt met die in het voetbal

De VAR is in het voetbal vaak stof voor discussie - en kritiek -, maar in het hockey is het instrument veel minder gecontesteerd. Een belangrijke reden daarvoor is de transparante communicatie. Tijdens een check kunnen de fans voor de buis en in het stadion het gesprek tussen de videoscheidsrechter en de scheidsrechter op het veld rechtstreeks volgen. Zelfs al is de beslissing uiteindelijk toch niet juist, is het voor het publiek ten minste duidelijk hoe de videoscheidsrechter redeneert.

Door de vele discutabele VAR-fases in het Belgisch voetbal drongen de clubs en ook de Pro League de afgelopen jaren aan op een dergelijke werkwijze, maar die is nog steeds niet breed ingeburgerd. Op het WK voor clubs begin dit jaar hield de IFAB, het internationaal spelregelorgaan van de FIFA, een testfase. De fans in het stadion hoorden de stem van de scheidsrechter door de geluidsboxen en konden zo het beslissingsproces volgen.

Een ander belangrijk verschil tussen de werking van de VAR in het voetbal en die in het hockey is bij wie de eindbeslissing ligt. In het voetbal kan de videoscheidsrechter de scheidsrechter op het veld aansporen om een fase te herbekijken, maar moet de arbiter op de grasmat nog steeds de finale beslissing nemen. In het hockey is het net omgekeerd - daar ligt de eindbeslissing bij een VAR-check altijd bij de videoscheidsrechter.

Ook qua totstandkoming van een tussenkomst van de VAR verschilt het hockey van het voetbal. Waar in het voetbal de videoscheidsrechter zelf aangeeft te willen tussenkomen, moet dat initiatief in het hockey ofwel van de scheidsrechter op het veld, ofwel van de ploegen komen. Bij een betwistbare fase kan elke speler van een van beide ploegen om een check vragen door met de handen een ‘T’-gebaar te maken.

Niet onbelangrijk: elk team heeft slechts recht op één call tijdens de hele wedstrijd. Blijkt de call terecht, mag de ploeg in kwestie de videoscheidsrechter opnieuw minstens één keer inschakelen. Is de call onterecht, is het team het recht op een check kwijt voor de rest van de wedstrijd. Teams moeten dus goed afwegen of ze om een tussenkomst van de VAR vragen.