213.660 werkzoekenden zonder werk. Zo veel telde de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling er in augustus. Het zijn er 13 procent meer dan in dezelfde maand van vorig jaar en het hoogste aantal sinds april 2021, toen de lockdowns nog een rem zetten op nieuwe aanwervingen.

Augustus is elk jaar wel de maand waarin het aantal werkzoekenden zonder werk piekt. Dat komt vooral door de instroom van schoolverlaters. Die hebben nog geen recht op een werkloosheidsuitkering omdat een wachttijd van 12 maanden geldt.

Maar wat de cijfers van deze augustusmaand zo bijzonder maakt, is het grote aantal mensen dat geen werkloosheidsuitkering krijgt om andere redenen dan dat verse diploma. Nog maar net de helft van de werkzoekenden zonder werk krijgt wél een werkloosheidsuitkering, en de andere helft bestaat maar voor een klein deel uit schoolverlaters.

LEES OOK. Waarom steeds meer politici de huismoeders lijken te viseren (+)

Het aantal mensen die “voorheen niet beroepsactief” waren, is op één jaar tijd met 45 procent gestegen. Het gaat concreet om mensen die een leefloon krijgen van het OCMW, mensen met een ziekte-uitkering van het RIZIV en om “mensen met zorgtaken”. Huisvaders en huismoeders dus, die uitgerekend vorige maand nog eens in het vizier van de politiek kwamen. Ze mogen “gerust thuisblijven om voor hun kinderen te zorgen, maar níét op kosten van de maatschappij”, zei Open VLD’er Vincent Van Quickenborne daarover in een interview met Humo.

“Het precieze aandeel van de mensen met zorgtaken kunnen we er niet specifiek uitfilteren”, zegt Joke Van Bommel van VDAB. “We zien wel heel duidelijk dat we een steeds grotere groep mensen begeleiden die niet altijd de verplichting hebben om een job te zoeken. Tegenover een werkloosheidsuitkering staat dat je actief zoekt naar werk, bij deze mensen is dat soms een ander verhaal.”

Dat ze zich toch aanmelden bij VDAB is geen toeval. “We werken samen met het Riziv en met de OCMW’s om hen weer richting de arbeidsmarkt te krijgen. We wíllen er steeds meer bereiken, want het aantal werkzoekenden mét werkloosheidsuitkering daalt al enkele maanden. Dus moeten we de poule uitbreiden.”

“Grotere uitdaging”

Grote vraag is of deze mensen wel aan werk geraken. “We zien dat de kloof tussen deze werkzoekenden en de vacatures vaak groter is dan de kloof bij de werkzoekenden die we al in begeleiding hadden”, zegt Van Bommel. “Het is een grotere uitdaging, maar het staat vast dat het kan. We hebben dit jaar al meer dan 100.000 mensen aan een job geholpen en daar horen ook mensen bij die ervoor niet beroepsactief waren. Het vraagt veel energie en intensieve bemiddeling, maar we moeten erop inzetten om die match te maken.”

LEES OOK. Kaart toont grote verschillen in aantal leefloners tussen Vlaanderen en Wallonië, Bouchez (MR): “Veel socialistische gemeenten organiseren levenslang verlof”

Er is al lang een krapte op de arbeidsmarkt, waardoor bij werkgevers de wanhoop groeit om nog de juiste mensen te vinden. Ze stappen daarom sneller over hun eigen wantrouwen tegenover mensen die (lang) niet gewerkt hebben. “We merken een groeiende openheid”, zegt Van Bommel. “De kans die de krapte ons geeft, is dat die mentaliteit verandert. Het mag voor ons sneller gaan, maar er zijn wel steeds meer werkgevers die ervoor open staan.”