Direct naar artikelinhoud
InterviewAdvocaat Abderrahim Lahlali

Advocaat Abderrahim Lahlali: ‘Een handgebaar geeft nog geen vrijgeleide om iemand zo erg toe te takelen en te vernederen’

‘Dat Vincent Van Quickenborne zich denigrerend uitliet over huisvrouwen, heeft me getroffen. Mijn moeder heeft keihard moeten werken om haar acht kinderen te laten studeren.’Beeld Carmen De Vos

Vroeger, toen hij de raadsman van Sharia4Belgium-leden en Syriëstrijders was, stond hij bekend als terroristenverdediger. Voorbijgangers sisten hem toe: ‘Makakkenadvocaat!’ De voorbije jaren werd Abderrahim Lahlali (44) met zijn scherpe opinies en zijn optredens in Strafpleiters, Terzake, De afspraak en De zevende dag een bekend strafpleiter. In het proces tegen leden van Schild & Vrienden, dat vorige week begon maar meteen weer werd uitgesteld, verdedigt hij Jihad Van Puymbroeck, de ex-VRT-redacteur die persoonlijk werd aangepakt door Dries Van Langenhove en co. Hij staat ook de jongen bij die onlangs in Zelzate werd aangevallen.

Er is de foto met het opschrift ‘Joodse Rolex’ boven een horloge waarvan de wijzerplaat is vervangen door een gasmeter. Een ander beeld toont een versnellingspook op een naziteken met daarop de tekst: ‘When you decide to go full gas’. Er is het portret van Adolf Hitler met het onderschrift ‘Doctor doctor give me the news, I got a bad case of killing Jews’. En er is Dries Van Langenhove, de oprichter van de extreemrechtse jongerenbeweging Schild & Vrienden, die schrijft: ‘pff ’k zou echt graag gewoon eens random tweeten: ‘N***r’. Imagine de shitstorm’.

Duizenden andere memes en berichten, de ene keer nog grover en ranziger dan de andere, wisselden leden van Schild & Vrienden uit in een privéchatgroep. De correctionele rechter moet uitmaken of die berichten aanzetten tot haat en geweld, en of er sprake is van negationisme, racisme en seksisme.

Abderrahim Lahlali: “Het is maar om te lachen’, zeggen leden van Schild & Vrienden ter verdediging. ‘En het valt allemaal onder het recht van vrije meningsuiting.’ Maar je lacht heus niet meer als je het geheel bekijkt. De massale hoeveelheid memes, berichten en foto’s. Tienduizenden zijn er door het parket onderzocht. Bijna zesduizend zouden mogelijk aanzetten tot haat of geweld, of vormen mogelijk een inbreuk op de antiracisme- of seksismewetgeving. En van die bijna zesduizend zou zo’n 8 procent rechtstreeks kunnen worden gelinkt aan Dries Van Langenhove.”

U verdedigt Jihad Van Puymbroeck. Waarom heeft zij zich burgerlijke partij gesteld?

Lahlali: “In de Schild & Vrienden-groep op de chatapp Discord werd een map gevonden met de titel ‘Jihad’. In die map zaten tweehonderd bladzijden aan berichten over haar. Memes over haar naam, bijvoorbeeld. In één meme zit Jihad met haar vader in de auto en vraagt ze waarom haar zus Roos heet. ‘Omdat je moeder van rozen houdt’, zegt hij. ‘Bedankt, papa’, antwoordt ze. Waarop hij: ‘Geen probleem, Jihad.’ De ondertoon is problematisch: er wordt verwezen naar haar moeder, die van Marokkaanse afkomst is en haar dochter Jihad zou hebben genoemd, waarmee de indruk kan worden gewekt dat ze van terrorisme houdt.

“In maart 2023, nadat hij al naar de correctionele rechtbank was doorverwezen, heeft Dries Van Langenhove die meme nog eens gedeeld op sociale media. Eronder schreef hij: ‘Nog een grapje om af te sluiten en nu ga ik mij weer focussen op belangrijker werk.’”

In het dossier is Jihad Van Puymbroeck de enige die persoonlijk is aangepakt. Waarom net zij?

Lahlali: “Dat hebben de beschuldigden nooit duidelijk uitgelegd – hopelijk krijgen we het antwoord tijdens het proces. Wellicht kwam Jihad in hun blikveld toen ze in 2018 redacteur sociale media werd bij de VRT. Ze was echt blij met die job, ze droomde van een carrière in de media. Toen ze op Twitter uitpakte met het nieuws, kreeg ze een golf van negatieve reacties. Ze kon niet onpartijdig berichten omdat ze voor Groen stage had gelopen, heette het. Met zo’n voornaam zou ze vast een extremistische moslima zijn, werd gezegd. Later bleek dat het ging om een georkestreerde campagne van Schild & Vrienden.”

Uit de Discord-map blijkt dat leden van Schild & Vrienden alle moeite deden om haar weg te krijgen bij de VRT.

Lahlali: “Er werd in die berichten letterlijk gezegd dat haar carrière gesaboteerd moest worden. Zelfs naar de VRT werden verschillende berichten gestuurd waarin op beleefde toon werd gesuggereerd dat Jihad er niet thuishoorde en dat de omroep haar beter zou kunnen ontslaan. Er werd niet met geweld tegen haar gedreigd, maar je kunt die berichten niet los zien van de duizenden andere berichten met een racistische of negationistische ondertoon.

“Mijn cliënte heeft daar enorm onder geleden en wordt nog altijd opgevolgd door een psycholoog.”

'De kans dat ik in de criminaliteit zou belanden, was statistisch gezien groot. Op mijn 18de besefte ik: ofwel concentreer ik me op mijn rechtenstudie, ofwel gaat het faliekant mis met mij.'Beeld BELGA

STAATSGEVAARLIJK

Wat verwacht u van het proces?

Lahlali: “Het zal geen makkelijke zaak worden, denk ik, maar het vonnis zal wel een precedent scheppen. Wereldwijd zullen groepen met dezelfde ideologie als Schild & Vrienden met argusogen volgen, om te weten hoever ze voortaan kunnen gaan. Dat zijn groepen waarmee Dries Van Langenhove goede banden heeft gesmeed.

“Het is wat onderbelicht gebleven in de media, maar zijn radicaliseringsproces is volgens mij tien jaar geleden al begonnen, lang voor de beruchte Pano-reportage over Schild & Vrienden uit 2018. Al in 2013 had Van Langenhove als jonge student contacten met Tradition, Family, Property (TFP), een internationale lobbybeweging die het gezag van de katholieke kerk en de adel wil herstellen. Hij woonde toen in Polen een zomeruniversiteit van TFP bij, samen met neoconservatieve, fundamentalistische katholieken uit de hele wereld. Op de agenda stonden discussies over de noodzaak van een tegenrevolutie – tegen de verlichting en tegen de seksuele revolutie.

“Later haalde Van Langenhove de banden aan met Génération Identitaire, de Franse beweging die waarschuwde voor omvolking, en met soortgelijke identitaire groeperingen in Hongarije en Polen. En vorige week nog stond in Het Nieuwsblad dat hij vorige maand in de Verenigde Staten als een held is onthaald op een conferentie van de openlijk racistische organisatie American Renaissance.”

Schild & Vrienden lijkt zijn tweede adem te hebben gevonden, zo blijkt uit nieuw onderzoek van Humo.

Lahlali: “Ik ga ervan uit dat de veiligheidsdiensten hen in het oog blijven houden.

“Dit proces zal geen invloed hebben op Schild & Vrienden als organisatie. Het parket heeft beslist om alleen individuele leden te vervolgen. Het is niet aan mij om daarover te oordelen, maar mijn persoonlijke mening is dat er zeker elementen waren om een onderzoek naar Schild & Vrienden als organisatie te voeren. Ze heeft banden met staatsgevaarlijke buitenlandse groeperingen, zoals de Zwitserse neofascistische organisatie Junge Tat: daar werden al wapens gevonden, en in 2021 hebben Junge Tat en Schild & Vrienden samen deelgenomen aan een betoging tegen de coronamaatregelen.”

Veel mensen denken dat het proces de politieke positie van Dries Van Langenhove zal versterken.

Lahlali: “Die kans is groot. We zagen het al bij Donald Trump, tegen wie in de VS vier processen lopen. De eerste keer dat Trump werd gedagvaard, kwam hij nauwelijks nog in het nieuws. Maar telkens als hij in de rechtszaal verscheen, maakte hij er een politieke bijeenkomst van. En kijk, nu doet hij het weer goed in de peilingen tijdens de race om de Republikeinse kandidaat voor de presidentsverkiezingen van 2024 te worden.

“Nu, de angst voor politieke recuperatie is natuurlijk geen reden om Dries Van Langenhove niet te vervolgen. De enige leidraad is de wet.”

Met zijn cliënte Jihad Van Puymbroeck. ‘Zelfs naar de VRT werden berichten gestuurd waarin werd gesuggereerd dat de omroep haar beter zou kunnen ontslaan.’Beeld BELGA

MENSONTEREND

U bent ook de advocaat van de 13-jarige jongen die vorige maand in Zelzate brutaal werd aangepakt door een groepje pesters. Hoe gaat het met hem?

Lahlali: “Hij was al een stille jongen, en sinds de feiten is hij nog meer in zichzelf gekeerd. Maar hij probeert zich sterk te houden. Zijn familie beschermt en steunt hem. En de vele warme reacties die hij kreeg nadat de feiten in de media waren gekomen, hebben hem deugd gedaan.”

Wat is hem precies overkomen?

Lahlali: “Tijdens de kermis in Zelzate is hij in het vizier gekomen van een groep jongeren. Het ging om minderjarigen, net als hij. Ze dwongen hem om mee te gaan naar een rustigere plek, 100 meter verderop, waar kermisbezoekers hen niet konden zien. Daar werd hij eerst verbaal bedreigd en werd hij gedwongen de voeten van zijn belagers te kussen, waarna hij in elkaar geslagen en achtergelaten werd. Later bleek dat één van de verdachten alles had gefilmd en de video online had gezet.

“Toen zijn 16-jarige stiefzus de jongen vond, is ze samen met een vriendin verhaal gaan halen bij de daders, die gewoon wat verderop stonden met hun familie. Maar ook zij werd uitgelachen en geslagen.”

De pestvideo is verschrikkelijk om te zien.

Lahlali: “Het is mensonterend, wat ze met die jongen hebben gedaan. Ik heb al zware dossiers gehad rond minderjarigen die elkaar gruwelijke dingen hadden aangedaan, veel extremer dan in deze zaak. Maar dit is anders. De daders wilden de jongen niet alleen pijn doen, ze hebben hem ook ontmenselijkt door hem te vernederen en hem te dwingen hun voeten te kussen. En dat werd ook nog eens gefilmd! Ik krijg liever een slag in mijn gezicht dan dat ik iemands voeten moet kussen. Je ziet dat de jongen weigert, maar dat hij met zijn hoofd naar beneden wordt gedwongen.”

U hebt intussen ook klacht ingediend tegen de ouders van de veronderstelde daders. Waarom?

Lahlali: “Toen de stiefzus klappen kreeg, waren er meerderjarigen aanwezig in de groep. Eén moeder heeft, samen met haar 18-jarige dochter, het meisje uitgescholden en geslagen.

“Ook de ouders die er niet bij waren, zijn verantwoordelijk voor wat hun kinderen mijn 13-jarige cliënt hebben aangedaan. Als ouder ben je burgerrechtelijk aansprakelijk voor je kind. Als het een autoraam inslaat, krijg jij de rekening. Dat is een tegensprekelijke aansprakelijkheid: voor de rechter kun je stellen dat je je kind wél goed opvoedt –‘kijk maar naar zijn schoolresultaten’ – en dat je voldoende toezicht uitoefent. Maar dat gaat hier niet op, volgens mij. Mijn cliënt was vermoedelijk niet het eerste slachtoffer van dat groepje. Die jongeren zouden in de buurt bekend zijn omdat ze andere jongeren gemolesteerd zouden hebben – online zouden nog andere filmpjes van hen opgedoken zijn. Als dat zo vaak gebeurde, en als veel mensen in Zelzate op de hoogte waren, kan het bijna niet anders of de ouders wisten het ook.”

GEEN MOSLIMS

Vlaams Belang-kopstuk Filip Dewinter noemde de daders algauw moslims. Het voeten kussen was, zo tweette hij, ‘een praktijk die de islam toepast om te koloniseren en veroveren’. Maar het ging niet om moslims.

Lahlali: “De framing vanuit extreemrechtse hoek was enorm. Bijna onmiddellijk nadat de feiten bekend waren geworden, werd gewaarschuwd voor omvolking, de overlast van Marokkaanse hangjongeren en het gevaar voor de Europese waarden en normen. Toen bleek dat de daders van Oost-Europese origine waren, volgden er geen excuses. Er kwam zelfs geen correctie.”

Ook u bent even meegegaan in die framing.

Lahlali: “De gedachte is door mijn hoofd geflitst, ja: zouden het Marokkaanse Vlamingen zijn? Ik vreesde voor een zoveelste maatschappelijk debat waarbij bevolkingsgroepen tegen elkaar zouden worden uitgespeeld.”

Was u opgelucht toen het geen moslims bleken te zijn?

Lahlali: “Helemaal niet. Ik besefte alleen dat de framing van sommige groepen tegenwoordig zo sterk is dat zelfs rationele mensen als ik, die objectief naar de maatschappij kijken, kunnen worden verleid.

“Des te meer respect heb ik voor de moeder van de jongen. Extreemrechts heeft haar voor zijn karretje willen spannen, maar ze heeft geweigerd. Wie de daders zijn, is voor haar van ondergeschikt belang. Ze wil weten wat er is gebeurd en waarom.”

Waarom werd de jongen in elkaar geslagen?

Lahlali: “Enkele weken eerder zou hij een middelvinger hebben opgestoken naar dat groepje. Maar zelfs als dat waar is, geeft een handgebaar nog geen vrijgeleide om iemand zo toe te takelen en te vernederen.”

Uit de recente Humo-reeks ‘Geweld bij jongeren’ bleek dat jongeren almaar zwaardere geweldsdelicten plegen. Kunt u dat beamen?

Lahlali: “Ik ben ook jeugdadvocaat, en de feiten zijn inderdaad veel zwaarder dan vroeger. Jongeren jutten elkaar op via sociale media, en zo worden grenzen verlegd.

“En het gaat niet alleen om jongens, hè. Ik heb ook meisjes bijgestaan die in groep andere meisjes in elkaar hebben geslagen. Vaak gaat het om jaloezie, zoals bij dat filmpje van een 14-jarige meisje dat in juli in een ondergrondse parking in Antwerpen in elkaar is geslagen door andere meisjes. Ze beschuldigden haar ervan een oogje te hebben op de vriend van één van hen en scholden haar uit voor hoer.

“Ook sexting komt almaar vaker voor. Ik heb al verschillende jongeren bijgestaan die andere jongeren onder bedreiging naaktfoto’s hadden laten leveren, zodat zij die konden gebruiken om hen af te persen. En het zijn heus niet allemaal jongeren uit een marginaal milieu. Ook minderjarigen uit welgestelde families slaan, vernederen en bestelen anderen, gewoon voor het groepsgevoel en de kick.”

Een aantal van de daders uit Zelzate is al geïdentificeerd. Ze kregen huisarrest of werden in een gesloten instelling geplaatst: helpen zulke straffen?

Lahlali: “Dat hangt af van de sociale context waarin de jongere opgroeit. Als er een goeie sociale controle is – thuis, maar ook op school – is de kans kleiner dat het opnieuw gebeurt. Maar er zijn jongeren die geen stabiele thuissituatie hebben. Van wie de moeder in de prostitutie zit of aan de drank is, de vader zijn tijd uitzit in de gevangenis, en die door grootouders of pleegouders worden opgevangen. In die gevallen ligt de recidive wel hoog.”

Het incident in Zelzate. 'De daders wilden mijn cliënt niet alleen pijn doen, ze hebben hem ook ontmenselijkt door hem te dwingen hun voeten te kussen.'Beeld rv

HET TRAUMA

‘Als het anders was gelopen’, hebt u al eens over uzelf gezegd, ‘had ik nu misschien in de gevangenis gezeten.’

Lahlali: “De kans dat de jonge Abderrahmin Lahlali in de criminaliteit zou belanden, was statistisch gezien groot. Ik ben opgegroeid in het Rabot en de Brugse Poort in Gent: heel warme buurten, dat wel, maar de misdaad onder de jongeren was hoog. Er waren weinig mogelijkheden om je te ontspannen, jeugdhuizen waren beperkt open, en thuis was er – met acht kinderen – geen ruimte of geld voor hobby’s. We waren arm. We kwamen amper toe met wat mijn vader verdiende als arbeider. Eén keer per week konden we douchen, met koud water. Een tv kopen, kijk- en luistergeld betalen? Vergeet het.

“Mijn jonge leven speelde zich af op straat, met vrienden. Veel van hen zijn in de gevangenis beland, zijn overleden aan drugsgebruik of zijn in het drugsmilieu terechtgekomen. Ik ben zelf ook weleens opgepakt en naar het politiekantoor afgevoerd.”

Maar u bent advocaat geworden.

Lahlali: “Dat heeft te maken met mijn ouders, die ondanks hun beperkte middelen in ons hebben geïnvesteerd. Het heeft ook te maken met toevallige omstandigheden en met mensen die me hebben bijgestaan. Het toenmalige PMS (vandaag de Centra voor Leerlingenbegeleiding, red.) vond dat ik een technische richting moest volgen, maar dankzij een vriend, Mohamed El Omari, ben ik naar de aso-school gegaan waar hij naartoe ging. Dat was het Sint-Amandusinstituut, een eliteschool. Er zaten 1.500 leerlingen, van wie 5 met een migratieachtergrond. Ik vroeg me verbijsterd af: waar ben ik nu beland?! (lacht) Intussen zag ik mijn vrienden van de straat wel nog.

“Het was ook Mohamed die mij later overtuigde om rechten te gaan studeren, net als hij. Op mijn 18de besefte ik: ofwel concentreer ik me op die studie, ofwel gaat het faliekant mis met mij. Dat was een scharniermoment.”

Waar is de kiem gelegd van uw grote rechtvaardigheidsgevoel?

Lahlali: “In de lagere school had ik nooit het gevoel dat er een verschil was tussen de nationaliteiten waartussen ik opgroeide. Ik had Marokkaanse, Turkse, Italiaanse en Vlaamse vrienden. Maar in het derde leerjaar aan het Dr. Decroly Instituut kwam ik terecht bij meester Henri. Die man strafte kinderen door hen tijdens de middagpauze op te sluiten in een kast. Ik heb vaak in die kast gezeten. Hij sloeg ons ook, mishandelde ons echt. Een jaar lang heb ik met knikkende knieën in de klas gezeten. Ik merkte wel dat hij alleen gekleurde leerlingen uitkoos, maar ik was 8 en besefte nog niet wat dat betekende. Hij heeft mij en veel andere kinderen met een trauma opgezadeld.

“Pas toen ik al in de middelbare school zat, jaren later, drong tot me door dat meester Henri niets minder was dan een racistische, xenofobe en haatdragende man. Ik begrijp nog altijd niet waarom andere leraren of de directie niet hebben ingegrepen – hij heeft jarenlang zijn gang kunnen gaan, ze moeten op de hoogte geweest zijn.”

Hebt u meester Henri later nog opgezocht?

Lahlali: “Nee. Ik heb geen behoefte om hem te confronteren met zijn wandaden. Ik hoop dat hij nog weet wie ik ben, en dat hij met zichzelf in het reine is gekomen.”

Lees ook:

Hoe gaat het nu met Schild & Vrienden? ‘Van Langenhove dreigt irrelevant te worden. Zijn organisatie moet hem weer geloofwaardig maken’

Jongerengeweld neemt toe: ‘Jongeren zien drillrappers in filmpjes zwaaien met snel geld, drugs en machetes. Dat willen ze ook: ze zien het verschil niet met de echte wereld’

‘VLAAMSE BLOKJES!’

U zat in de middelbare school toen Vlaams Blok doorbrak bij de federale parlementsverkiezingen van 24 november 1991: ook Zwarte Zondag heeft een grote impact op u gehad.

Lahlali: “Plots verschenen overal affiches met bokshandschoenen. Op affiches met het opschrift ‘Grote kuis’ stonden borstels die symboliseerden dat vreemdelingen naar hun land van herkomst moesten worden teruggeveegd. De leraren van het Sint-Amandusinstituut behandelden mij allemaal correct, behalve die van technologische opvoeding in het tweede jaar. Toen ik de dag na Zwarte Zondag in zijn klas aankwam, riep hij opgetogen: ‘Het is binnenkort Sinterklaas. En wat gaan we voor Abderrahim kopen? Wacht, ik weet het: Vlaamse blokjes!’ Iedereen lag plat van het lachen, terwijl ik niet eens wist dat er verkiezingen waren geweest.

“Later, toen ik ontdekte waar Vlaams Blok voor stond en dat die partij een monsterscore had behaald, werd ik bang. Ik vreesde dat ze me zouden oppakken en op het vliegtuig zouden zetten. Zonder mijn ouders.

“Er zijn nog andere ervaringen die mijn engagement hebben gevormd. Ik was bijvoorbeeld de enige in de klas die bijna nooit werd uitgenodigd bij vriendjes thuis. Later werd me in allerlei etablissementen de toegang geweigerd. Liep ik met gekleurde vrienden over straat, dan moest ik om de haverklap mijn identiteitskaart tonen. Dat gebeurde nooit als ik alleen in het gezelschap van Vlaamse vrienden was.”

Ondertussen lijken we op weg naar een tweede Zwarte Zondag en waarschuwt Staatsveiligheid al enkele jaren voor geweld vanuit extreemrechtse hoek. Maakt u zich zorgen?

Lahlali: “Natuurlijk. De bestorming van het Capitool in Washington D.C. op 6 januari 2021, na de verkiezing van Joe Biden, illustreert waartoe extreemrechts in staat is. In België hébben we al te maken gehad met extreemrechts terrorisme. Denk maar aan Tomas Boutens en zijn groepering Bloed, Bodem, Eer en Trouw. Boutens werd veroordeeld voor terrorisme en verboden wapenbezit. Hij is nu vrij en blijft actief in extreemrechtse hoek.

“Extreemrechts wordt ook geholpen door het maatschappelijke debat in ons land, dat nooit eerder zo hard, verzuurd en gepolariseerd was. Het wordt ongeremd gevoerd, op sociale media maar ook in de gewone media. Politici zouden waakzaam moeten zijn en hun verantwoordelijkheid moeten nemen, maar dat gebeurt niet. Integendeel, ze stoken zelfs mee. En het gaat niet alleen om extreemrechtse politici. Onlangs nog liet justitieminister Vincent Van Quickenborne (Open Vld) zich in Humo denigrerend uit over huisvrouwen: ‘Het kan niet meer dat hun partners hogere werkloosheidsuitkeringen krijgen omdat zij niet willen werken’, zei hij. Daarmee viseerde hij allochtone vrouwen. Dat trof me persoonlijk – mijn hart bloedde toen ik het hoorde. Mijn moeder is een huisvrouw die acht kinderen heeft grootgebracht. Ze heeft keihard moeten werken om ons te kunnen laten studeren.

“De link die Van Quickenborne maakt tussen ‘minderheden’ en ‘werkloosheid’ vind ik minstens even schandalig. Als politicus moet je beseffen dat zulke uitspraken, waarmee je minderheden als profiteurs brandmerkt, het bedje spreiden voor radicalen in de samenleving.”

Uit verschillende peilingen bleek het voorbije jaar dat het vertrouwen in de politiek lager is dan ooit.

Lahlali: “Wat wil je ook, met de huidige infantiele debatten? We zijn nu al dagenlang aan het palaveren over het plasincident tijdens het verjaardagsfeest van minister Van Quickenborne. ‘Wat een slechte Belgenmop’, zeggen buitenlandse waarnemers. Denk je dat de bevolking daarmee bezig is? Nee, de mensen maken zich zorgen over hun energiefactuur, over de huur die ze niet kunnen betalen. De ongelijkheid in de samenleving, dáárover moet het gaan.

“Ik ben De ongelijkheidsmachine van oud-journalist Paul Goossens aan het lezen. Een heel interessant boek waaruit blijkt dat de sociale en economische ongelijkheid een structureel probleem is dat al eeuwenlang op zijn beloop is gelaten. In plaats van te kappen op huisvrouwen zouden politici zich daar misschien eens mee kunnen bezighouden.”

Tien jaar geleden stond u nog bekend als de ‘jihadadvocaat’, de man die leden van Sharia4Belgium en Syriëstrijders verdedigde. Hoe kijkt u terug op die tijd?

Lahlali: “Ik heb toen een hoop bagger over me heen gekregen, maar ook andere advocaten in terrorismeprocessen hadden het hard te verduren. Ik heb er met Sven Mary en Walter Damen over gepraat. Het was een moeilijke tijd voor ons.”

KOGEL IN DE BUS

U kreeg ook een kogel toegestuurd.

Lahlali: “Tijdens het proces tegen Sharia4Belgium was dat, in 2015. Mijn vrouw had net een miskraam gehad, na haar eerste zwangerschap. Op een ochtend vond ik in de brievenbus een envelop met een kogel erin. Een serieus ding, zo’n 5 à 6 centimeter lang. Ik was van de kaart. Tegen de verbale en geschreven bedreigingen had ik intussen wel een dikke huid gekweekt, maar dit was iets anders. Ik heb het niet durven te vertellen tegen mijn vrouw, maar ze is er later via de pers toch achter gekomen.

“Zo’n kogel stemt wel tot nadenken. Je wordt geconfronteerd met je kwetsbaarheid. Ik was bang voor mijn familie.

“Na de aanslagen van 22 maart 2016 verhitte het klimaat nog meer. Mensen begonnen me op straat lastig te vallen, slingerden beledigingen naar mijn hoofd. ‘Makakkenadvocaat!’ sisten ze.

“Ook politici hadden boter op hun hoofd. Jan Jambon (N-VA), bijvoorbeeld, die toen minister van Binnenlandse Zaken was, waarschuwde Sven Mary dat hij niet naar procedurefouten moest zoeken om zijn cliënt Salah Abdeslam vrij te krijgen. Als advocaat van families van Syriëstrijders kreeg ik in De afspraak op Canvas kritiek van Jambons partijgenote Nadia Sminate. Zij betrok mijn afkomst in het debat: ze vond dat ik, om te bewijzen dat ik Vlaanderen dankbaar was voor de kansen die ik had gekregen, die families niet kon verdedigen.”

In 2017 zei u tegen Gilles De Coster in Strafpleiters dat u geen terreurzaken meer wilde doen. ‘Het is te zwaar’, zei u.

Lahlali: “Ondertussen was ik vader geworden. Ik vroeg me af: loont het wel, al die tijd en moeite die ik erin investeer? Want wat kreeg ik ervoor terug? Bedreigingen en een kogel.”

Vandaag zit u er weer middenin: u verdedigt één van de hoofdverdachten in het proces tegen een groep extremistische moslims van het Krugerplein in Borgerhout die zich laten inspireren door Sharia4Belgium.

Lahlali: “Die zaak draait rond jongeren die tijdens de zomer van 2021, toen er nog coronamaatregelen waren, op het Krugerplein samenkwamen om te bidden. Gebedshuizen waren gesloten, dus voegden ook tientallen buurtbewoners zich bij hen. Daar is het onderzoek van de politie begonnen. In januari 2022 werd een home invasion gepleegd bij een belegger in cryptomunten; hij en zijn moeder werden gewelddadig aangepakt. Volgens het federaal parket diende die home invasion om terroristische activiteiten te sponsoren.

“De zaak loopt nog, deze week zijn er enkele zittingen.”

In een week tijd bent u dus advocaat in een proces tegen extreemrechts én in een proces tegen radicale moslims.

Lahlali (lacht): “Inderdaad.”

Waarom hebt u beslist om toch opnieuw terreurverdachten te verdedigen?

Lahlali: “Na mijn optreden in Strafpleiters leken mensen me meer te appreciëren. Op straat werd ik spontaan aangesproken: ‘Goed gedaan!’ Dat was wel iets anders. Ik werd niet meer gezien als een terreuradvocaat, maar als een normale strafpleiter. Eindelijk.”

© Humo