Oermens werkte half miljoen jaar geleden al met hout

De resultaten van het archeologisch onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift ‘Nature’. Daaruit blijkt dat onze prehistorische voorouders uit het stenen tijdperk al bouwwerken maakten, mogelijk een schuilplaats in dit geval. Volgens archeoloog Larry Barham van de universiteit van Liverpool “verandert deze vondst het bestaande beeld over onze voorouders”. Onderzoekers gingen er tot nu toe van uit dat de oermens een eenvoudig, nomadisch bestaan leidde. Maar dit zou weleens op een deel van een nederzetting kunnen wijzen.

De stukken hout - een ervan was anderhalve meter lang en 25 centimeter breed - werden in de bedding van de rivier de Kalambo in Zambia gevonden. “Het ene ligt over het andere en in beide stukken hout is een inkeping gemaakt”, verduidelijkt archeoloog Geoff Duller van de Universiteit van Aberystwyth. “Je kunt duidelijk zien dat die inkepingen zijn gemaakt met stenen gereedschap. Zo passen de twee houten blokken in elkaar en worden ze voorwerpen voor een constructie.” Het stenen gereedschap werd overigens ook in de buurt gevonden.

Na analyse van de prehistorische zandkorrels in de groeven van het hout bleken de blokken bijna een half miljoen jaar oud te zijn. Het is daarmee het oudste bewerkte stuk hout ooit gevonden. En het moet gediend hebben voor een of andere constructie, zoals een loopbrug of een soort van hut. Tot nu toe was er enkel nog maar bewijs gevonden van het menselijke gebruik van hout om vuur te maken of om graafgereedschap en speren te vervaardigen.

De vondst is uitzonderlijk omdat hout op zich helemaal niet goed bewaart, maar na meestal nog geen honderd jaar gewoon wegrot. In dit geval heeft de drassige riviergrond van de Kalambo, die langs de grens tussen Zambia en Tanzania meandert, ervoor gezorgd dat het hout verzadigd was met water en duizenden jaren intact kon blijven.

Niet alleen weten de wetenschappers niet welk bouwwerk er precies gemaakt werd, het is ook onduidelijk welke soort voorouder hier aan houtbewerking deed. Er zijn tot nu toe geen botten gevonden op de plaats. Het hout is alvast veel ouder dan de vroegste fossielen van de moderne mens (homo sapiens), die ongeveer 315.000 jaar oud zijn. “Het kán wel homo sapiens geweest zijn, maar ook een andere soort - homo erectus of homo naledi. Er waren in die tijd een aantal hominide soorten in zuidelijk Afrika”, weet professor Geoff Duller. Ook de homo heidelbergensis leefde destijds in dat gebied. Dat was een ranke, rechtop lopende oermens, die uiterlijk niet veel van de moderne mens verschilde.