Een straat is een straat, maar een plein heeft toch nog net dat tikkeltje meer: het zijn ontmoetingsplaatsen, rustpunten of ruimtes waar markten en evenementen kunnen plaatsvinden. Op deze route doorkruisen we de stad via de leukste pleinen. Op vier ervan houden we halt om te smullen, van lokale specialiteiten als Antwerpse Handjes en Elixir d’Anvers-ijs. Maar ook om heerlijk het weekend te vieren met champagne en oesters.

Van het Steenplein gaan we het historisch centrum in. We flirten met de Grote Markt, misschien wel het bekendste plein van Antwerpen, maar laten het toch links liggen. Hop, wij wandelen de Vlaaikensgang in, om via de Pelgrimstraat en de Leeuwenstraat op de pittoreske Vrijdagmarkt te komen. In het weekend is het hier lekker rustig en relax onder de bomen en met zicht op het Museum Plantin-Moretus. Op vrijdag daarentegen… dan verandert de Vrijdagmarkt in een echte veiling. Waar voor de ogenschijnlijk merkwaardigste prullaria geboden en tegengeboden wordt.

Aan het Modepaleis van Dries Van Noten steken we de Nationalestraat over en zwaaien we eens naar Theodoor Van Rijswijck die over het plein van de IJzerenwaag uitkijkt. We wijken weer even van de hoofdweg af om het Kopstraatje in te duiken. De graffiti in dit steegje geeft al aan dat we de hippe en alternatieve Kammenstraat naderen. Op het Mechelseplein houden we halt bij Patisserie en tearoom Lints (1). Dit is een van de meer artistieke pleinen in de stad, met naast de voormalige Studio Herman Teirlinck – nu culturele hotspot De Studio – legendarische cafés als de Boer van Tienen, Kapitein Zeppos en de Pallieter.

Smul van de lekkernijen van Lints op een bankje bij het standbeeld van de Antwerpse schrijver Willem Elsschot of steek de straat over en ga de poort van het Sint-Elisabethgasthuis, het oudste ziekenhuis van de stad, binnen. In de voormalige kloostervertrekken zitten nu het luxehotel en verschillende restaurants van het Botanic Sanctuary Antwerp.

Rechts begroeten De blinde en de kreupele je, een beeldhouwwerk van Albert Szukalski. Ook op het dak van een gebouw op de Komedieplaats, vlak bij de Bourla, zal je nog ‘spoken’ van hem zien staan.

Nergens anders in Antwerpen vind je zo veel kruiden- en plantensoorten bij elkaar als in den Botaniek. Aanvankelijk hoorde de tuin bij het aanpalende Sint-Elisabethgasthuis. De kruiden werden gebruikt om medicijnen te maken”

Wie wil, maakt een ommetje door de Botanische Tuin, den Botaniek zoals we in Antwerpen zeggen. Nergens anders in Antwerpen vind je zo veel kruiden- en plantensoorten bij elkaar. Aanvankelijk hoorde de tuin met de geneeskrachtige kruiden bij het aanpalende Sint-Elisabethgasthuis. De kruiden werden gebruikt om medicijnen te maken. Het is een oase van rust midden in de stad.

Een heel contrast met de geuren, geluiden en indrukken een straat verder, op het Theaterplein. Op zaterdag vindt er de Exotische Markt plaats, op zondag de eeuwenoude Vogelenmarkt. Hier ben je aan het juiste adres voor een portie onvervalst Antwerps karakter én veel – te veel – lekkers, zoals een koffie met een verse stroopwafel bij Koffie Meeus, de legendarische vuurtorenkroketjes of Midden-Oosterse specialiteiten bij Morocco Nuts (2). Maar net zo leuk als je in het marktgedruis te storten, is vanop een terrasje aan de rand ernaar te kijken, zeker als dat met een glaasje Belgische schuimwijn van Belgian Wines (3) is om aan te nippen.

We wandelen de markt af richting Wapper, maar slaan linksaf, een volgende plein op: de Graanmarkt, waar destijds graan werd verkocht, en nu vooral terrasjes worden gedaan. Vaak voor of na een voorstelling, want de Graanmarkt ligt pal tussen twee cultuurhuizen, de stadsschouwburg en de Bourla. Vandaar is het maar een paar stappen naar de autovrije Wilde Zee, genoemd naar de brug die hier in de loop van de vijftiende eeuw over de toenmalige vest gebouwd werd. De vest maakte op deze plaats een scherpe bocht, waardoor het water er soms hoog opspatte – het leek wel een wilde zee. Al bijna vijftig jaar trotseert IJssalon ’t Bieke (4) hier de woeste baren en doet het iedereen wegsmelten met pannenkoeken, ijs en andere zoetigheden.

In de schaduw van de Boerentoren duiken we de Supermanstraat – euh Sudermanstraat – in (let op het straatnaambordje!). We worden haast automatisch naar het Hendrik Conscienceplein gezogen, met de machtige Sint-Carolus Borromeuskerk, voor we verder flaneren door kleine straatjes en de Lange Koepoortstraat naar de Veemarkt. Een verborgen parel midden in de binnenstad, met als monumentale blikvanger de Sint-Pauluskerk, maar ook met het basketbalveldje waar voormalig sterspeler Willy Steveniers vroeger zijn talent ontdekte.

Vandaar is het nog maar enkele stappen voor we aan onze laatste halte zijn: de Sint-Paulusplaats, waar Victor Avonds, kanshebber voor de titel van Ladychef van het Jaar, twee zaken heeft: Victor (5) en Victor Boterhammen. Het reusachtige anker op het plein maakt duidelijk dat we in een nieuwe buurt zijn aangekomen: het Schipperskwartier. Blijf je hier hangen, pik je in op de Dokkenroute of ga je nog een paar andere Smaakmeesters ontdekken?

1. Patisserie en tearoom Lints

Natuurlijk kom je er voor het lekkere brood, maar nog meer om jezelf of iemand anders eens te verwennen. De zondagse pistolets, de taart die je mag gaan uitkiezen voor je verjaardag, een doosje koekjes om iemand een hart onder de riem te steken… Het zijn die kleine geluksmomentjes, die ze bij Lints willen creëren. Al dertig jaar lang.

“En hopelijk doen we daar nog dertig jaar bij”, zegt Axelle Van Tittelboom, die de opvolging verzekert in de zaak van haar ouders. “Sinds drie jaar werk ik hier fulltime. Ik sta in voor het management en ben ook gespecialiseerd in chocolade. Maar eigenlijk werk ik hier al mijn hele leven”, lacht ze. Axelle rolde er van kinds af in, letterlijk dan, als ze mocht helpen marsepeinen figuurtjes te rollen. Lints neemt voor het eerst deel aan Smaakmeesters: “Het is een goeie manier om de moeilijke stiel van bakker in de kijker te zetten. En dat doen we door ons best verkochte koekje als proevertje te serveren: het Antwerps Handje.”

2. Markt Theaterplein

In het weekend komt het Theaterplein pas echt tot leven. Op zaterdag vind je er de Exotische markt met lokale en zuiderse specialiteiten (8-16 uur). Op zondag moet je iets rapper zijn, wil je niets missen van de bekende Vogelenmarkt (8 - 14 uur), waar je onder meer antiek, bloemen en kleren op de kop kan tikken. Zet je zintuigen op scherp en laat je leiden naar deze drie Smaakmeesters, die we graag even in de spotlights zetten. De eerste is niet zo moeilijk te vinden. Zoek de rood-wit gestreepte vuurtoren en je weet dat je bij Bubba – beter bekend als de Vuurtorenkroketjes – bent aanbeland. Voor de tweede, Koffie Meeus, zet je je neusgaten wijd open en ga je op de geur van koffie én versgebakken stroopwafeltjes af. Voor de derde spits je je oren: welk kraam is het levendigste? Dat moet dat van Morocco Nuts zijn. Naast noten ben je hier aan het juiste adres voor olijven, tapenades en gedroogde vruchten.

3. Belgian Wines

Waar is België bekend voor? Chocola, frieten en bier. Belgian Wines wil dat in dat solide lijstje ook wijn komt te staan. Met een webshop, waarop ze Belgische topwijnen aanbieden, maar ook met een fysieke wijnbar op het Theaterplein in Antwerpen. “De keuze is dankzij de klimaatverandering sterk uitgebreid. Vandaag hebben wij het weertype van de Bourgognestreek twee eeuwen geleden, perfect voor pinot noir en chardonnay. De ondergrond in het zuiden van België is dan weer ideaal voor de productie van schuimwijn. Bij ons kan je ze allemaal proeven”, vertelt Koen De Bock.

Op Smaakmeesters serveert Belgian Wines een glaasje ‘huischampagne’: La Canicule. “Al mogen we het officieel natuurlijk geen champagne noemen”, lacht hij. “De druiven komen uit het Hageland, de botteling gebeurde in samenspraak met topwijnmaker Martin Bacquaert op zijn domein Entre-Deux-Monts in het Heuvelland.” Zet je tussen de toeristen, marktbezoekers en wijnkenners met het geroezemoes van de markt op de achtergrond en geniet van deze Belgische parel.

4. IJssalon ’t Bieke

“Heb je vijf minuutjes? Ik ben net verse karamelsaus aan het maken.” Zaakvoerster Christa Thielman verontschuldigt zich, maar dat is verre van nodig. Het is helemaal geen ramp om in deze zaak even te wachten, want de geur die er hangt, maakt zelfs iemand met een rotdag instant gelukkig.

Sinds 2004 bakt Christa met haar team hier verse wafels, pannenkoeken en schept ze romige bollen ijs. “Maar eigenlijk is de zaak hier al sinds 1976. Mijn man had hiernaast al beenhouwerij Scaldis. Toen de eigenaars van ‘t Bieke vertelden dat ze een overnemer zochten, ben ik gesprongen. Leuk, dacht ik, zo’n ‘koffiehuisje’.”

Bijna twintig jaar later doet ze dat nog altijd met evenveel goesting. “Alles maak ik zelf, van degen en sauzen tot het ijs.” Dat ijs zet ze in de kijker tijdens Smaakmeesters, in twee typisch

Antwerpse smaken: het ene met stukjes Antwerps Handje erin, wat het een fijne crunch geeft, het andere met een goeie scheut Elixir d’Anvers. “Dat geeft een licht-kruidige toets aan het ijs. En Elixir is goed voor de maag”, knipoogt ze.

5. Victor

Niet te veel gedoe, niet te veel pretentie, noch in eten, noch in sfeer. Dat wil Victor Avonds bereiken in haar gelijknamige restaurant op de Sint-Paulusplaats. “Ik maak eten dat in mijn ogen ideaal is voor na een kater, maar wel verfijnd en uitgepuurd. Op een manier waarop je het thuis niet zou klaarmaken”, zo omschrijft ze het zelf.

Want het zijn wel degelijk gastronomische bordjes. En dat gaat in foodland niet onopgemerkt voorbij: Victor is bij de vijf laureaten om Lady Chef of The Year te worden. Maar jij kan dus nu al bij de toekomstige Lady Chef gaan proeven. Tijdens Smaakmeesters laat ze je proeven van haar befaamde oesters.

Verder wisselt de kaart geregeld en maakt ze geen onderscheid tussen voor- en hoofdgerechten. “Bestel gewoon waar je zin in hebt. Eten is voor mij een losse sociale bedoeling.” Aan de overkant van het plein heeft ze trouwens nog een zaak, met… boterhammen!