LEES OOK. ANALYSE. Huidige coalitie in Turnhout verzuipt, Vlaams Belang haalt een derde van alle stemmen

Paul Van Miert (N-VA): “We gaan de straat op, van neus tot neus”

“Hier word je niet vrolijk van”, zucht burgemeester Paul Van Miert (N-VA). Hij heeft al enkele zware vergaderingen achter de rug, maar hij kan ook een slapeloze nacht moeilijk verbergen. “De centrumpartijen krijgen zware klappen. Het is duidelijk waar die stemmen nu heen zijn. N-VA, CD&V, Open Vld: we zijn in hetzelfde bedje ziek.” Dit zal de campagne beïnvloeden, meent Van Miert. “De strijd is niet gestreden. We gaan de straat op, van neus tot neus.”

Om er de klachten van de Turnhoutenaar te aanhoren, beseft de burgemeester. Want zijn inwoners zijn niet tevreden. “We hebben de stad met vier partijen bestuurd. Dat is niet eenvoudig, want je moet altijd compromissen zoeken. Maar we stonden er, ook op de moeilijke momenten. De hele ploeg, en ik als hun kapitein. Toch ervaren we de verrechtsing van onze stad, die sinds 2016 een instroom van mensen uit de hele wereld kent. Turnhout is in zeven jaar tijd een internationale samenleving geworden. Dat leidt tot onbehagen. Maar ik betwijfel dat Vlaams Belang dat kan wegnemen.”

N-VA en Open Vld beslissen later deze maand of ze samen naar de kiezer gaan. Een kartellijst met nog meer partijen is volgens Van Miert niet de bedoeling. Als Vlaams Belang na de gemeenteraadsverkiezingen de grootste partij wordt, heeft ze het initiatiefrecht om een bestuur te vormen. “Onze leden beslissen of we met Vlaams Belang praten. Ik denk niet dat N-VA en Vlaams Belang samen voldoende stemmen zullen hebben om een meerderheid te vormen. Als het nationaal bestuur van N-VA voorbehoud maakt, blijft het cordon sanitaire overeind. Ik ben een trouwe partijsoldaat.”

Reccino Van Lommel (Vlaams Belang): “Links bestuur wordt afgestraft”

“Het linkse bestuur in Turnhout wordt afgestraft”, leert Reccino Van Lommel (Vlaams Belang) uit de peiling. “De kiezer had dat signaal al in 2018 gegeven. Toch ging N-VA toen met linkse partijen in zee. Ik verneem nu dat N-VA en Vooruit al een voorakkoord hebben om na de verkiezingen samen verder te besturen. Maar Vlaams Belang wordt incontournable. We hebben bijna de volstrekte meerderheid.”

Van Lommel is klaar om de stad te besturen. “Vlaams Belang heeft zich in Turnhout altijd een deftige gesprekspartner getoond. Wij kunnen het beleid maken waar Turnhout om vraagt, want wij luisteren wel naar de mensen. N-VA zal moeten beslissen: met Vlaams Belang in zee gaan of kiezen voor de voortzetting van een links beleid. Een coalitie van Vlaams Belang en N-VA is misschien te krap, maar ook in andere partijen, zoals TIM, zit een rechtervleugel.”

44% van de Turnhoutenaren wil Reccino Van Lommel absoluut niet als burgemeester. “De inhoud is belangrijker dan de persoon”, relativeert hij deze poppoll. “Turnhout heeft de keuze: stilstand of Vlaams Belang.”

Reccino Van Lommel (Vlaams Belang). — © Bert De Deken

Hannes Anaf (Vooruit): “Ons positief verhaal slaat aan”

Vooruit is die andere winnaar uit de peiling. Hannes Anaf gelooft dat die winst nog veel hoger kan worden. “Het blijft onze ambitie om de grootste partij in Turnhout te worden”, zegt hij fel. “Ons positief verhaal slaat aan. Elke week sluiten enthousiaste jongeren zich aan bij Vooruit. Er zijn nog veel kiezers die niet beslist hebben. De kiezers van Vlaams Belang hebben hun keuze al gemaakt. Wij moeten de anderen nog overtuigen. De uitdaging is duidelijk: als je niet wenst dat Reccino burgemeester wordt, stem dan op ons. Of op een van de andere partijen, maar niet op Vlaams Belang.”

“We voelen wel dat er iets broeit”, geeft Anaf toe. “Vooral in de oudere wijken die snel verkleurd zijn. Mensen kennen hun buren niet meer. Dat proberen wij te veranderen.”

Met Vlaams Belang zal Vooruit nooit in een coalitie stappen, verzekert Hannes Anaf. “Als het moet, is het met zijn allen tegen extreemrechts. Ik ben ervan overtuigd dat mensen dat beseffen.”

Hannes Anaf (Vooruit). — © Bert De Deken

Eric Vos(TIM): “Traditionele partijen laten het afweten”

Er zijn twee partijen die redelijk standhouden in de peiling. Dat zijn TIM en Groen. “Amai, het wordt boeiend”, reageert Eric Vos (TIM). “Het wordt niet eenvoudig om de puzzel te leggen. De traditionele partijen laten het afweten. Elders veranderen ze van naam en focussen ze op de lokale thema’s. TIM doet dat al twaalf jaar. We zijn stevig verankerd in het verenigingsleven en we zijn op eigen kracht gegroeid vanuit lokale engagementen. Dat is het beleid dat wij wensen: voor Turnhout, met mensen die sterk geworteld zijn in het Turnhoutse weefsel.”

Haalt TIM voor de volgende verkiezingen de oude vrienden van CD&V aan boord? Vos lacht hartelijk. “We nemen geen andere partijen in huis, maar mensen uit andere partijen die zich vinden in ons Turnhouts project, zijn zeker welkom. Dat is in het verleden ook al gebeurd.”

Marc Boogers (Groen): “Hoe duidelijker, hoe meer controverse”

Groen gaat voor het behoud van de score in 2018, zegt Marc Boogers (Groen). “En graag meer. We doen het beter dan in andere recente peilingen. We hebben in Turnhout al veel gerealiseerd en willen blijven werken voor de huidige en de volgende generaties.”

Boogers doet het niet goed in de burgemeesterpoll. Het verbaast hem niet. “Ik verkondig een duidelijke mening. Hoe duidelijker, hoe meer controverse.” Dat de ontevredenheid over mobiliteit en netheid in de stad, twee bevoegdheden van schepen Boogers, een rol spelen, wil hij niet gezegd hebben. “We hebben in Turnhout 45.000 mobiliteitsspecialisten. Iedereen heeft er zijn mening over, meer dan over eender welk ander onderwerp. Wij streven naar een mobile shift, en dat vergt een aanpassing in de geest van veel mensen. En die netheid in de stad, tja... Een jaar geleden was ik in Mechelen en mijn collega zei me dat hij jaloers was op Turnhout, dat zoveel properder was dan Mechelen.”

Bart Voordeckers (Open Vld): “Dit resultaat is dramatisch”

Open Vld krijgt klappen en die komen hard aan bij Bart Voordeckers. “Het is moeilijk om in een lokale peiling goed te scoren als de partij nationaal onder vuur ligt. Dit resultaat is dramatisch. Ik heb een snelle berekening gemaakt. We zouden 1% van het behoud van onze ene zetel zitten.”

“Centrumrechts verdwijnt helemaal in Turnhout. We krijgen een links en een extreemrechts blok. Dat is onwerkbaar. Een coalitie zonder de extreme partijen zou in Turnhout maar één zetel op overschot hebben. Maar we moeten dit nuanceren. Als de peiling die zes jaar geleden werd uitgevoerd, waarheid was geworden, dan was Marc Boogers nu burgemeester geweest.”

Bart Voordeckers is een van de hardst werkende gemeenteraadsleden in Turnhout. “Ik hoop daarop te worden afgerekend, want ik ben niet de hardste roeper. Die zijn overal tegen, maar vertellen nooit waar ze voor zijn. Ze klagen over de files in de stad, maar willen wel overal met de auto geraken. Leg mij eens uit hoe je dat dan doet?”

De uitslag van de verkiezingen zou volgens Voordeckers wel eens heel anders kunnen zijn. “Een kwart van de kiezers twijfelt op wie ze stemmen. Dat zijn vaak links-liberale stedelingen die twijfelen tussen N-VA, CD&V en Open Vld.”

Francis Stijnen (CD&V): “Peiling is een momentopname”

Dat is wellicht ook waarop Francis Stijnen (CD&V) hoopt. Zijn partij doet het dramatisch slecht in de peiling. “Die neem ik met een grote korrel zout”, klink het. “We hebben nog een jaar om de kiezer te tonen wat we de voorbije vijf jaar hebben gepresteerd. Een peiling is een momentopname. Die kan je niet analyseren, want volgende week kan de uitslag al helemaal anders zijn.”

“De enige peiling die ik wil analyseren, is de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen in 2024. Maar het zijn moeilijke tijden voor wie op een degelijke manier politiek wil bedrijven. De inhoud moet wijken voor de faits-divers. Dat is jammer, maar het is aan ons om duidelijk te maken waarvoor wij staan.”

Wout Schafraet (PVDA): “We kunnen nog meer groeien”

Wout Schafraet (PVDA) hecht wel veel waarde aan deze peiling. “Ik denk niet dat deze peiling ernaast is. Zeker niet wanneer zo veel mensen eraan deelgenomen hebben. We ervaren dat de kiezer ons beloont voor wat we hebben bereikt en nog willen bereiken. We hebben de strijd voor het behoud van de Aa-vallei gewonnen. We streven naar betaalbaar wonen en verzetten ons tegen besparingen in de publieke dienstverlening. Onze straten zijn vuil omdat er te weinig personeel is, we hebben het duurste zwembad omdat dit geprivatiseerd is. De rusthuisfactuur verhoogt. Dat is het werk van een besparingscoalitie. PVDA wil daarop een antwoord bieden.”

De Turnhoutenaar heeft PVDA ontdekt, ervaart Wout Schafraet. “Steeds meer mensen vinden ons secretariaat en willen zich bij ons aansluiten. De groei die uit de peiling blijkt, verbaast ons niet. We kunnen zelfs nog veel meer groeien.”