Klacht tegen populair Instagramprofiel Cestmocro in Nederland voor aanzetten tot Jodenhaat

"Het laatste nieuws zie je hier eerst." Zo beschrijft de populaire Nederlandse Instagrampagina Cestmocro zichzelf. De Instagrampagina is al enkele jaren de favoriete nieuwsbron van veel jongeren in Nederland en Vlaanderen. Een miljoen volgers worden dagelijks getrakteerd op laagdrempelige berichten over beroemdheden, wereld- en sportnieuws.

Of dat was toch zo tot enkele weken geleden. Sinds het begin van de oorlog tussen Israël en Hamas focust de Instagrampagina vooral op het nieuws daarrond. Daarbij belicht Cestmocro uitdrukkelijk het Palestijnse standpunt. Onder elke post komen heel wat reacties. 

Het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) dient nu een klacht in tegen de (onbekende) eigenaar van het Instagramaccount wegens aanzetten tot haat en geweld tegen Joden. De organisatie heeft ook klacht ingediend tegen mensen die gereageerd hebben. Volgens het centrum zijn veel reacties antisemitisch en diep beledigend voor de Joodse gemeenschap. 

De organisatie wil dat de eigenaar van Cestmocro en de reageerders vervolgd worden voor groepsbelediging, bedreiging en intimidatie. Ook wil het CIDI dat het account offline wordt gehaald, omdat de inhoud in strijd is met de openbare orde en de nationale veiligheid bedreigt.

"Wij hebben nooit aangezet tot Jodenhaat en dat zullen wij ook nooit doen", reageert Cestmocro op Instagram. "Wij komen op voor de onschuldige burgers die nu al ruim twee weken lang worden vermoord in Gaza. We hebben het al vaker gezegd, maar nogmaals: Joden zijn niet verantwoordelijk voor de daden van de Israëlische regering."

Cestmocro wordt ook verweten de antisemitische reacties onder posts niet te verwijderen, maar moet dat dan? Volgens Sofie Royer, onderzoeksexpert cybercrime (KU Leuven), is het antwoord niet zwart-wit. 

Royer benadrukt dat ze zelf niet kan beoordelen of Cestmocro effectief zelf aanzet tot haat en geweld. Mocht dat zo zijn, zou de eigenaar van het account waarschijnlijk wel vervolgd kunnen worden. Zeker omdat het account openbaar is en een miljoen volgers heeft.

Maar of Cestmocro een verantwoordelijkheid heeft om haatdragende en racistische reacties te verwijderen, is wettelijk niet helder bepaald. Dat zal eerder per zaak worden bekeken. "Politici hebben bijvoorbeeld een verantwoordelijkheid naar hun volgers toe. Er is bijvoorbeeld al een zaak geweest in Frankrijk waarbij een politicus veroordeeld werd omdat hij haatreacties niet had verwijderd."

"In het geval van een gewoon individu is dat anders. Mocht blijken dat Cestmocro de reacties zelf liket, verandert dat opnieuw de situatie. Maar in het algemeen is het eerder uitzonderlijk dat iemand veroordeeld wordt voor het laten staan van reacties."