De Lijn heeft een visiedocument opgesteld dat omschrijft hoe ze in de toekomst wil omgaan met haar gebouwen. Acht stelplaatsen blijken te klein, te sterk verouderd en voldoen niet aan de criteria die De Lijn opgesteld heeft voor toekomstbestendige gebouwen. Het gaat om de sites van Aarschot, Diksmuide, Geluwe, Londerzeel, Mol, Tremelo, Westerlo en Zwevezele. De betrokken chauffeurs zullen verhuizen naar een andere, naburige stelplaats tegen 1 juli 2025.

Ook een aantal onderhoudscentra voldoen volgens De Lijn niet meer aan de huidige standaarden en laten niet toe om aan moderne, nieuwe voertuigen te sleutelen. Voor de onderhoudscentra (OC) zullen de activiteiten van het OC van Berchem (Zurenborg) en dat van Mechelen verhuizen naar OC in Rumst dat in 2024 in gebruik wordt genomen. In Mechelen blijft er wel een loods voor klein onderhoud dat door mobiele teams uit de regio uitgevoerd zal worden. Ook het OC van Anderlecht is sterk verouderd en te klein geworden, de activiteiten verhuizen naar het OC van Leerbeek of OC Dilbeek. De stelplaats Anderlecht blijft bestaan, maar het geplande onderhoud gaat naar Dilbeek en Leerbeek. Ook Anderlecht behoudt een loods waar mobiele teams kleine herstellingen kunnen uitvoeren.

Tot slot wordt het OC Lanaken geïntegreerd in Winterslag (Genk) en verhuizen de activiteiten van het onderhoudscentrum van Kessel-Lo naar een nieuw centrum op de bestaande site van Leuven Noord.

“Veranderingen hebben grote impact op medewerkers”

“Als organisatie hebben we alle begrip dat deze veranderingen een grote impact kunnen hebben op onze betrokken medewerkers”, zegt Ann Schoubs, directeur-generaal van De Lijn. “Verhuizen vergt een grote aanpassing. We voorzien daarom een uitgebreide interne communicatie, contactmomenten in de betrokken stelplaatsen en OC’s waarop de leidinggevenden beschikbaar zijn voor alle vragen en bezorgdheden en individuele begeleiding voor alle betrokken chauffeurs en technici om de verandering van werkplek zo goed mogelijk op te vangen.”

Samengevat, wil De Lijn vier stelplaatsen grondig renoveren en dertien nieuwe stelplaatsen/onderhoudscentra bouwen. Acht stelplaatsen en vijf onderhoudscentra - goed voor 280 voltijdse jobs - worden gesloten en geïntegreerd in andere locaties. De betrokken chauffeurs en technici zullen verhuizen naar naburige locaties.

De Lijn- woordvoerder Marco Demerling zegt dat de directie nog verdere informatie zal delen met de werknemers. “We gaan alles wat is aangekondigd, zo goed mogelijk uitleggen en individuele gesprekken voeren om het personeel te begeleiden. Een veranderingsproces is voor niemand gemakkelijk. We hebben alle mensen nodig.”

Spontane staking

Na de aankondiging van De Lijn zijn op verschillende plaatsen spontane stakingen uitgebroken. Het personeel is kwaad over de manier waarop de boodschap werd gebracht, zegt ACOD-vakbondsman in Vlaams-Brabant Stefaan Laroy. Hij eist meer informatie over wanneer de sluitingen zullen gebeuren en waar het personeel terecht zal kunnen. “Laat de mensen niet in het ongewisse”, klinkt het.

Ook in West-Vlaanderen heeft het personeel emotioneel gereageerd, zeg ACOD-secretaris Petra Depoorter. “Het kwam als een donderslag. De mensen wisten niet dat er iets in de pijplijn zat”, zegt zij. De werknemers van de drie stelplaatsen die De Lijn in West-Vlaanderen wil sluiten, zullen volgens haar minstens 20 kilometer verderop moeten gaan werken.

“Die mensen zijn van de kaart. Voor zij die om de hoek wonen en nooit een auto kochten omdat ze met de fiets naar het werk kunnen, kan de financiële impact ernstig zijn”, aldus Depoorter, die in de namiddag in de getroffen stelplaats in Diksmuide was. De vakbond eist een compensatie voor het personeel dat moet verhuizen. “Met wat De Lijn nu heeft voorgesteld - 1.500 euro bruto - kan je niets doen. Daar koop je zelfs geen elektrische fiets voor.”

Hinder in Vlaams-Brabant, West-Vlaanderen en Antwerpen

De Lijn zei eerst dat het protest hinder voor de reizigers veroorzaakt in Vlaams-Brabant en West-Vlaanderen, later in de namiddag kwam daar ook de provincie Antwerpen bij. Volgens ACOD heeft in West-Vlaanderen tussen 11.30 en 15 uur bijna geen enkele bus gereden. Het personeel in de hoofdstelplaatsen in Oostende, Brugge en Kortrijk is uiteindelijk wel weer aan de slag gegaan zodat schoolkinderen naar huis kunnen, zegt de vakbond. Donderdagavond is de dienstregeling van De Lijn onder meer nog verstoord in de Westhoek, de Brusselse Rand en de provincie Antwerpen.

Demerling heeft nog geen gedetailleerde informatie over de hinder. “Het verkeer kan ernstig verstoord zijn in bepaalde regio’s. Als we informatie krijgen over ritten waarvan we weten dat ze worden geschrapt, halen we die ritten uit onze routeplanner”, legt hij uit.

De Lijn waarschuwt reizigers dat er ook vrijdag nog vakbondsacties mogelijk zijn. Zo verwacht De Lijn hinder voor de dienstverlening in de regio’s Mechelen, Turnhout, Aarschot, Tremelo en de volledige Brusselse Rand.

“We volgen de situatie nauw op en zullen regelmatig updates plaatsen op onze website en sociale media”, zegt de vervoermaatschappij. “We raden reizigers ook aan om de app te raadplegen, we proberen zo goed mogelijk bij te houden welke ritten wel of niet rijden en dat aan te geven in de app.”