Amerikaanse man probeert motoren vliegtuig stil te leggen, maar hoe makkelijk is dat eigenlijk?

Afgelopen zondag werd de Amerikaanse luchtvaart opgeschrikt door een opmerkelijk incident. Een piloot die niet aan het werk was en als passagier meevloog in de cockpit van zijn collega’s bij Alaska Airlines, probeerde tijdens een vlucht van Washington naar San Francisco plots de motoren van het vliegtuig uit te schakelen. De bemanning kon dit gelukkig verhinderen en het vliegtuig kon veilig landen.

De man in kwestie werd opgepakt en moet zich nu verantwoorden voor 83-voudige poging tot moord. Hij roept verzachtende omstandigheden in, want hij zou op het moment van de feiten in een psychose gezeten hebben, veroorzaakt door het nemen van paddo’s en het feit dat hij al 40 uur niet meer geslapen had.

"Allereerst is het belangrijk om te weten dat dit een unicum is", vertelt Tamara, een Belgische pilote met al enkele jaren ervaring op de teller. "Er zijn strenge procedures over wie er wel en niet toegelaten wordt in een cockpit. Normaal gezien is dat enkel personeel dat op dat moment aan het werk is."

Wat als er toch een uitzondering wordt gemaakt, zoals nu in de Verenigde Staten gebeurde? "Als het dan toch gaat om iemand met slechte bedoelingen die een cockpit binnenstapt, is het zeker niet zo dat de vliegtuigmotor met één beweging kan uitgeschakeld worden."

Een ouderwetse contactsleutel komt er zelden tot nooit meer aan te pas. De meeste vliegtuigmotoren starten via de engine master switch, een ogenschijnlijk eenvoudige knop. Maar schijn bedriegt, want er zit een soort kinderslot op. "Het is absoluut niet zo dat de motoren meteen zullen stilvallen als je even aan die knop komt", verduidelijkt de pilote. "Je moet een soort dubbele duw- en trekbeweging maken voor het vliegtuig zal reageren."

Bij het incident bij Alaska Airlines koos de geïntoxiceerde piloot voor een andere weg om de motoren uit te schakelen. "Hij trok aan de fire shut-off hendels  vanuit zijn positie in de cockpit het dichtstbijzijnde onderdeel waar hij bij kon. Als je aan die hendels - die gebruikt worden wanneer de motor in brand staat - trekt, worden alle andere systemen van de motor afgescheiden zodat het vuur zich niet verder kan verspreiden."

"Om de motoren echt stil te leggen, had hij vervolgens nog aan de hendel moeten draaien. Op die manier wordt de brandblusser geactiveerd en zou de motor stilgelegd zijn. De crew heeft hem kunnen tegenhouden vooraleer dat is gebeurd.” 

Conclusie: een vliegtuigmotor zomaar even uitschakelen in volle vlucht is dus – gelukkig - helemaal niet zo eenvoudig.