Prins Bernhard Cultuurfonds verandert naam na ophef over nazi-lidmaatschap van Nederlandse prins Bernhard

Het Cultuurfonds is volgens Broers “het enige fonds in Nederland waaraan je over de volle breedte van cultuur en natuur geld aan kunt geven en bij kunt aanvragen”. “Het is daarom belangrijk dat iedereen zich in onze naam kan herkennen”, zegt Broers.

Begin oktober werd bevestigd dat prins Bernhard lid is geweest van de nazipartij. Historicus Flip Maarschalkerweerd onthulde dat hij de originele NSDAP-lidmaatschapskaart in het privéarchief van de prins had gevonden. De Nederlandse Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) bevestigde daarna het bestaan van de pas. Eerder werd al een kopie van de kaart gevonden.

Bernhard heeft zijn lidmaatschap van de nazipartij tot aan zijn dood in 2004 ontkend. “Ik kan met de hand op de Bijbel verklaren: ik was nooit een nazi. Ik heb nooit het partijlidmaatschap betaald, ik heb nooit een lidmaatschapskaart gehad”, zei hij in een interview met de ‘Volkskrant’, dat na zijn dood werd gepubliceerd.

Het Prins Bernhard Cultuurfonds, in 1940 opgericht door de prins, reageerde begin oktober ‘onaangenaam verrast’ op het nieuws dat de nazipas werd aangetroffen. Over een naamswijziging wilde het fonds toen nog geen mededelingen doen. “Wij hebben de mediaberichten over het onomstotelijke bewijs met betrekking tot het lidmaatschap van Prins Bernhard gezien. Wij zijn verrast door deze bekendmaking en het bestaan van dit document.”

Alles wees er overigens al op dat het fonds langzaam maar zeker afscheid aan het nemen was van de omstreden prins. Dit voorjaar werden de website, het logo en de huisstijl van de organisatie herwerkt, met hierbij een duidelijk kleinere rol voor de stichter van het bekende fonds. Op de sociale media wordt de naam van de prins niet eens meer gebruikt.

In Utrecht wordt ook nagedacht om de namen van enkele straatnamen aan te passen. Burgemeester Sharon Dijksma van Utrecht zegt dat ze ‘reflectietijd’ nodig had om te bepalen wat ze met de nieuwe informatie over het verleden van prins Bernhard moest doen. “Natuurlijk kan de kennis van nu aanleiding zijn om anders tegen de vernoeming van een straatnaam aan te kijken”, zei ze. Ze benadrukte ook dat ze benieuwd is hoe andere gemeenten met de kwestie omgaan. “Ik wil daar eerst in alle rust naar kunnen kijken voordat wij als college tot een besluit komen.”