Gezin Julie Van Espen klaagt Belgische staat aan: “Julie zou nog leven als het gerecht zijn werk correct had gedaan”

Het klinkt intussen bekend in de oren: een dader die eigenlijk niet op straat had mogen lopen, maar van Justitie zijn gang mocht gaan. Het gebeurde vorige maand in Brussel, toen een man die ons land had moeten verlaten twee Zweedse voetbalsupporters doodschoot. En het gebeurde in 2019, toen de 23-jarige studente Julie Van Espen door Steve Bakelmans (41) werd verkracht en vermoord. Bakelmans had in de cel moeten zitten en dan zou Julie nog leven, aldus haar familie, die vandaag een persconferentie geeft.

Op 4 mei 2019 werd Julie langs het Albertkanaal in Antwerpen van haar fiets gesleurd en vermoord. De verontwaardiging was groot toen bleek dat de dader, Steve Bakelmans, al tweemaal eerder veroordeeld was voor verkrachting. De eerste keer was in 2004, de tweede keer in 2017. Hij kreeg toen vier jaar effectieve celstraf voor de verkrachting van zijn ex-vriendin. Uit de zogenaamde detentiefiche bleek dat er vluchtgevaar was, maar ondanks de vier jaar effectieve celstraf beval de rechter de onmiddellijke aanhouding niet. Bakelmans mocht als een vrij man de rechtszaal verlaten. Achteraf bleek dat de detentiefiche gewoon niet in het dossier stak.

Bakelmans kon daardoor op vrije voeten blijven in afwachting van een uitspraak in hoger beroep. Maar het Hof van Beroep schoof de zaak op de lange baan: het dossier werd door het openbaar ministerie niet als prioritair beoordeeld en er was een tekort aan magistraten, waardoor de kamer die zijn zaak moest behandelen zelfs gesloten werd.

De Hoge Raad van Justitie stelde eerder al fouten vast in het dossier van Bakelmans, die ertoe geleid hebben dat de man op vrije voeten was op het moment van de moord. Er kon echter geen tuchtprocedure tegen de betrokken magistraat worden opgestart, omdat de termijn van zes maanden al was verstreken op het moment dat de familie-Van Espen kennis kreeg van de fouten. Er werd ook gewezen op de structurele onderbezetting bij het Hof van Beroep. In twee jaar tijd zijn daar vijftien magistraten met pensioen gegaan. Het vervangen van die mensen blijft echter aanslepen.

De verslagen van de Hoge Raad over de systeemfouten bij Justitie waren naar verluidt voor de familie belangrijk in haar beslissing om de Belgische Staat te dagvaarden. Dat gebeurde bij de burgerlijke rechtbank van eerste aanleg in Brussel. De voorbije jaren hebben de ouders van Julie ook al open brieven geschreven over de fouten die bij Justitie gebeurd zijn. De familie stelt vandaag ook het initiatief ‘Missie Julie/Missie Justitie’ voor, waarmee ze de vinger aan de pols van Justitie wil houden.

Steve Bakelmans is voor de moord op Julie Van Espen eind 2021 veroordeeld tot een levenslange celstraf en vijftien jaar terbeschikkingstelling.