Vlaamse regering bereikt nieuw akkoord in stikstofdossier

© anp/Hollandse Hoogte

De Vlaamse regering heeft in de nacht van maandag op dinsdag een nieuw stikstofakkoord bereikt met parlementsleden van de N-VA, CD&V en Open VLD. Het voorstel van decreet verankert de stikstofdoelen, maar geeft toch meer versoepeling voor boeren.

Jeroen Struys

Het vergde een lange dag en nog een halve nacht: rond 1.30 uur werd er opnieuw, voor de derde keer, een akkoord bereikt in de Vlaamse regering rond stikstof. Parlementsleden van Open VLD en de N-VA hadden al een voorstel van decreet ingediend bij het Vlaams Parlement om de hoeveelheid stikstof in Vlaanderen aan te pakken. Na een pak opmerkingen in het advies van de Raad van State moest de Vlaamse regering opnieuw aan de slag. De problemen van het decreet zouden nu worden verholpen in één groot amendement op het voorstel van decreet, dat de uitvoering regelt van de zogenaamde Programmatorische Aanpak Stikstof (PAS).

Dat werd overeengekomen door Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA), minister van Landbouw Jo Brouns (CD&V) en minister van Binnenlands Bestuur Gwendolyn Rutten (Open VLD) met parlementsleden van elke meerderheidsfractie. Voor de N-VA gaat het om Wilfried Vandaele, voor CD&V om Peter Van Rompuy en voor Open VLD om Steven Coenegrachts. Na een lange dag onderhandelen tussen de vakministers en parlementsleden werd de nieuwe stikstofdeal bezegeld op een digitale ministerraad.

Dalende trend

Alle partijen halen een slag of twee thuis. Voor de N-VA is het belangrijkste doel bereikt: de reductie van stikstof wordt verankerd in het decreet. Dat werd voor de partij des te belangrijker nu vergunningen in het gedrang kwamen omwille van een teveel aan stikstof in natuurgebieden. Zo schrapte de Raad voor Vergunningsbetwistingen een vergunning die was toegekend aan Ineos voor de bouw van een ethaankraker in de Antwerpse haven. De reductie van de stikstof moet ruimte creëren voor nieuwe vergunningen, is de gedachte. Het decreet behoudt alle reductiemaatregelen in de veeteelt, zoals overeengekomen op 10 maart. Voor de varkensteelt gaat het om een vermindering van 30 procent. De deadline van 2030 is behouden.

Voor de N-VA was het ook belangrijk dat de landbouw een inhaalbeweging maakte. Daarom is men strenger voor landbouw dan voor industrie. In de industrie geldt een drempel van 1 procent, terwijl die bij landbouw op 0,025 procent ligt. Maar net als in de industrie kan een bedrijf dat boven die drempel uitkomt nu ook in de landbouw tóch aanspraak maken op een vergunning, als dat bedrijf in een individuele passende beoordeling kan aantonen dat het de dalende trend van stikstofneerslag in een bepaald natuurgebied niet in het gedrang brengt. Zo bekwam CD&V toch iets meer perspectief voor de boeren.

Dat zit ook in het concept van ‘extern salderen’, waarbij er meer mogelijk is voor boeren indien andere landbouwbedrijven sluiten. Dat gaat ten vroegste in op 1 januari 2025 en alleen als het geplande milieueffectenrapport (MER) aantoont dat de vooropgestelde doelen niet in het gedrang komen.

Het effect-Rutten

Gwendolyn Rutten streed als Vlaams Parlementslid al tegen de rode lijst van landbouwbedrijven die gedwongen zouden moeten sluiten. Van die rode lijst met 41 namen van landbouwbedrijven is geen sprake meer. Zogenaamde piekbelasters krijgen de keuze: sluiten voor 31 december 2030 en een flinke vergoeding aanvaarden, of stevige investeringen doen om de stikstofuitstoot te reduceren. Hoe sneller de stopzetting of omschakeling, hoe steviger de tegemoetkoming vanuit de overheid.

Voor Rutten was het ook belangrijk dat het decreet al verder kijkt dan 2030. Dat zou gebeuren in de ‘memorie van toelichting’.

De komende weken moeten de meerderheidspartijen op zoek naar een meerderheid voor het voorstel van decreet in het parlement. Tegelijk wordt een voorstel van decreet ingediend dat de aflopende omgevingsvergunningen verlengt tot eind 2024, zodat de continuïteit blijft gewaarborgd. Dit alles moet voor de kerstvakantie worden gestemd in het Vlaams Parlement.

Ongetwijfeld zal er nog stevig gedebatteerd worden over dit voorstel van decreet. Maar voor Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) betekent het akkoord dat hij zijn legislatuur kan afronden met een majeur slotakkoord.

Hier staat ingevoegde content uit een social media netwerk dat cookies wil schrijven of uitlezen. U heeft hiervoor geen toestemming gegeven.