Trouw spreekt van een politieke aardverschuiving en noemt de PVV “de overrompelende winnaar van de verkiezingen.” Volgens de krant is het een scenario waar niemand rekening mee hield, “ook niet de winnaar zelf”. Daarmee sluit Nederland aan bij een Europese rechts-populistische trend. “De kiezer heeft de politieke lijnen in Nederland uitgegumd en opnieuw getrokken.”

NRC ziet het tijdperk-Rutte eindigen met “een rechts-populistische revolte die het Binnenhof op zijn grondvesten doet schudden”. In de ogen van de krant overtreft de verkiezingszege van de PVV “alle verwachtingen”. En maakt deze zege het ondenkbaar dat de partij van Geert Wilders “niet de kans krijgt om in ieder geval te proberen een rechtse coalitie te vormen”. Het medium wijt het grote succes van de partij aan de sterke tv-optredens van Wilders in de slotfase van de campagne en zijn bereidheid zijn anti-islamitische voorstellen in de ijskast te zetten.

LEES OOK. Hoe een blunder mee leidde tot de grote verkiezingsoverwinning van Geert Wilders

De Telegraaf kopt: Nederland rechtsaf. De krant concludeert dat de kiezer Nederland “heeft opgezadeld met een breinbreker van ongekende proporties”. De lust bij andere partijen om met de PVV in zee te gaan is lang niet overal even groot. “Daarmee belooft de formatie opnieuw een monsterklus te worden.” Nu NSC van Pieter Omtzigt ongeveer 20 zetels heeft gekregen is de partij volgens De Telegraaf groot genoeg “om in de formatie als sleutelpartij te gaan fungeren.”

Het Financieele Dagblad spreekt van een spectaculaire winst voor Wilders die “politiek Den Haag op zijn kop zet”. De VVD moet waarschijnlijk tien zetels inleveren en gaat naar 24. Het FD zegt dat die uitslag “vooral een grote nederlaag voor de nieuwe leider Dilan Yesilgöz” is en wijst erop dat haar voorganger nooit minder dan 31 zetels haalde.

LIVE. Volg hier alles over de uitslag van de Nederlandse verkiezingen

Volgens het AD kan niemand meer om de PVV heen na een “verpletterende zege” en omschrijft die als een “rechtse directe”. De krant vindt dat de winst van Wilders niet op zichzelf staat en wijst erop dat in veel Europese landen anti-migratiepartijen in de lift zitten. “De kiezer heeft afgerekend met het beleid van de afgelopen jaren.”

Het Nederlands Dagblad schrijft dat “politiek Den Haag in shock” is “over de monsterzege van de eenmansbeweging”. De Volkskrant stelt vast dat met de winst van PVV en Pieter Omtzigts NSC er een rechtse meerderheid is in de Tweede Kamer en dat vorming van een rechtse coalitie voor de hand ligt.

Buitenlandse media

De Britse omroep BBC schrijft dat de “anti-islamitische populist” Geert Wilders afstevent op een “dramatische overwinning”. “Hij zal wel moeite hebben bij het vinden van partijen die samen met hem in een regering willen zitten en geen enkele partij kan genoeg zetels winnen om alleen te regeren.” Ook de Britse krant The Guardian stelt dat het nog hoogst onzeker is dat Wilders voldoende steun van andere partijen krijgt om een coalitie te kunnen vormen. Daily Mail heeft het dan weer over de “Nederlandse Trump” die de verkiezingen wint. “Radicaal-rechtse stokebrand die uit het VK geweerd werd omdat hij te extreem was, grijpt de macht in Nederland”, schrijft die krant.

Ook Duitse media volgen de verkiezingen in buurland Nederland. De populaire krant Bild schrijft dat Wilders “triomfeert” en spreekt over een ruk naar rechts voor Nederland. De krant Rheinische Post noemt Wilders de grote winnaar van de verkiezingen en zegt dat coalitieonderhandelingen lastig kunnen worden. De krant schrijft dat in Nederland geschokt is gereageerd op de uitslag. Tagesschau schrijft dat Nederland “lijkt te verlangen naar een ander type politicus”.

LEES OOK. Waarom zijn voor het eerst voor Geert Wilders stemden: “Er moet in Nederland écht iets veranderen”

France24, dat Wilders omschrijft als een “opruiende politicus”, ziet in de eerste exitpolls een naderende “politieke aardbeving tot ver buiten Nederland”.

The New York Times voorspelde na de exitpolls al erg onvoorspelbare tijden voor Nederland als Wilders effectief aan de macht zou komen. “Dertien jaar lang heeft premier Mark Rutte er geregeerd, een standvastig lid van de Nederlandse politiek en een betrouwbare aanwezigheid binnen de Europese Unie. Wilders daarentegen heeft gepleit voor een Nederlandse uittreding uit de EU, naast het promoten van standpunten die zo extreem zijn – zoals het beëindigen van de immigratie uit moslimlanden, het belasten van hoofddoeken en het verbieden van de Koran – dat hij een veiligheidsteam nodig heeft om de straat op te kunnen.” CNN heeft het over een “verontrustende” overwinning voor Wilders en somt gretig zijn parcours op. “Zijn opruiende opvattingen over de Islam hebben doodsbedreigingen als gevolg gehad, en daardoor leeft hij al jaren onder politiebescherming.”

Ook The Washington Post bericht over de eerste exitpoll dat Geert Wilders, die wederom gelabeld wordt als de Donald Trump van Nederland, met een verpletterende voorsprong voorlopig als winnaar uit de verkiezingen komt. Dit zou volgens de Amerikaanse krant een “seismische schok” door het Europese politieke landschap sturen.