Dubbel zoveel arme kinderen in Vlaanderen op 20 jaar tijd
De kinderarmoede in Vlaanderen is in twintig jaar tijd meer dan verdubbeld. Een onrustwekkende evolutie, vinden experts. ‘Een kind in armoede heeft voor zijn of haar eerste verjaardag al twee maanden achterstand.’
De Kloof
Is succesvol zijn nog wel een kwestie van hard werken, of gaat het over waar je wieg staat? Hoe diep is de kloof tussen de haves en de have-nots in Vlaanderen? Wat als je met een achterstand aan de race moet beginnen? En hoe kunnen we de kloof dichten? De Morgen zocht het uit.
Momenteel groeien in Vlaanderen 24.830 baby’s en peuters tot 3 jaar op in armoede. Dat is 12,6 procent van alle kinderen van die leeftijd. In twintig jaar tijd is dat aantal meer dan verdubbeld. Dat blijkt uit cijfers van het Vlaams Agentschap Opgroeien, die De Morgen kon inkijken.
De voorbije twee decennia was er een constante stijging, al is er wel een lichte kentering te merken sinds 2019. De voorbije jaren dalen de cijfers lichtjes. Dat heeft volgens experts vooral te maken met de coronamaatregelen en de energiesteun na de Russische inval in Oekraïne. Ze noemen de lichte daling dus tijdelijk.
Het agentschap Opgroeien verzamelt al twintig jaar op dezelfde manier de data: verpleegkundigen van Kind & Gezin gaan bij meer dan 98 procent van alle Vlaamse gezinnen langs na de geboorte van een kind. Bij dat bezoek worden alle omstandigheden genoteerd waarin het kind opgroeit op basis van zes indicatoren: beschikbaar maandinkomen, opleiding en arbeidssituatie van de ouders, stimulatieniveau, huisvesting en gezondheid. Scoort een kind slecht op minstens drie van deze zes, dan is er sprake van kansarmoede.
Urgentie
De cijfers zijn verontrustend, meent ook Noël Slangen, voorzitter van het Kinderarmoedefonds. Opgroeien in armoede heeft voor zo’n kind namelijk grote gevolgen. “In die eerste duizend dagen van een leven worden de fundamenten voor wiskunde- en taalontwikkeling gelegd”, zegt Slangen. “Je kan dat zien als een harde schijf die klaargemaakt wordt. Taalontwikkeling bijvoorbeeld is na die duizend dagen al voor tachtig procent achter de rug. Een kind dat opgroeit in armoede heeft op zijn of haar eerste verjaardag al twee maanden achterstand op een kind uit een middenklassegezin. Tegen dat het 3 jaar is, kan die achterstand al tien maanden zijn.”
De urgentie om dit probleem aan te pakken, is dus groot. In die zin is het opmerkelijk dat kinderarmoede de voorbije twee decennia zo enorm is toegenomen. Nochtans verklaarde toenmalig minister van Armoedebestrijding Liesbeth Homans (N-VA) in 2014 dat ze tegen 2020 de kinderarmoede zou halveren. Die belofte is nooit ingelost. Wel doekte ze toen een aantal wetenschappelijke instanties op die armoedeonderzoek deden. Sindsdien is er geregeld discussie over de cijfers.
Lees ook
Achtergrond. Waarom je beter opgroeit in De Pinte dan in Luchtbal: ‘Een tandarts? Die heb je hier niet’
Achtergrond. Hoe is het gesteld met de kansarmoede in uw wijk of gemeente? Ontdek het hier
Ook minister-president Jan Jambon (N-VA) geeft in een reactie aan dat de cijfers van Kind & Gezin over de kinderarmoede “weinig geschikt zijn om een eventueel falen van het beleid aan te duiden”. “Ze geven enkel aan dat heel wat kinderen opgroeien in een minder kansrijke omgeving”, zegt hij. Hij erkent dat er beleidsinspanningen nodig zijn, maar “het verwerven van een inkomen uit arbeid is voor ons nog altijd de beste en meest structurele uitweg uit armoede”.
Vlaams minister van Armoedebestrijding Benjamin Dalle (cd&v) zegt wel te beseffen dat we er nog lang niet zijn. Hij heeft voor dit en volgend jaar 8 miljoen euro uitgetrokken om allerhande spelers die op het terrein actief zijn beter te laten samenwerken.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
