EU-lidstaten tegen geldigheidsbeperking op rijbewijs van 70-plussers: “Ze zijn van nature voorzichtiger”

Dit voorjaar had de Europese Commissie veel stof doen opwaaien met een voorstel over rijbewijzen. In landen als België en Duitsland ontstond immers de vrees dat de Commissie 70-plussers wou verplichten om elke vijf jaar een medische controle te ondergaan. Die liet op haar beurt verstaan dat de lidstaten ook konden opteren voor een andere test, zoals het invullen van een vragenlijst voor zelfbeoordeling.

Maar zo ver komt het dus niet. De ministers, die wel nog over deze regels moeten onderhandelen met het Europees Parlement, maakten maandag duidelijk dat elke lidstaat vrij moet kunnen beslissen over een eventuele kortere geldigheidsduur van de rijbewijzen voor autobestuurders vanaf een bepaalde leeftijd, alsook over de voorwaarden voor een verlenging ervan.

De Belgische mobiliteitsminister Georges Gilkinet (Ecolo) was erg gekant tegen een verplichte test en begroet dan ook de beslissing. Oudere bestuurders “zijn van nature voorzichtiger, leggen kortere afstanden af, meestal overdag, en op wegen die ze goed kennen”, reageert hij. “De beoordeling van hun rijgeschiktheid moet anders worden aangepakt, vooral in samenspraak met hun huisarts.”

De ministers kwamen ook overeen om de administratieve geldigheid van rijbewijzen te verlengen van 10 tot 15 jaar. Voorts spraken ze af om het digitale rijbewijs, beschikbaar op smartphones, in te voeren als standaard. Die maatregel zou tegen 2030 van kracht worden. Het fysieke rijbewijs - zowel het papieren model als het bankkaartmodel - blijft echter ook geldig. Vanaf 2033 wordt het Europese rijbewijs in bankkaartmodel wel verplicht en verdwijnt de papieren versie.

Er komt ook een nieuw regime voor jonge autobestuurders. Zij zouden reeds vanaf 17 jaar een rijbewijs kunnen behalen, weliswaar met verplicht onder begeleiding rijden tot de leeftijd van 18 jaar. Dat gaat verder dan het huidige Belgische systeem, waarbij jongeren moeten wachten tot hun 18de verjaardag om hun rijexamen af te leggen. In het Europese systeem zouden 17-jarigen ook al in het buitenland mogen rijden, terwijl ze in het Belgische systeem met hun voorlopig rijbewijs en hun begeleider enkel op binnenlandse wegen mogen rijden.

De lidstaten moeten nog onderhandelingen aanknopen met het Europees Parlement over de regels voor rijbewijzen. De transportcommissie van het parlement legt later deze week haar standpunt vast.

De regels maken deel uit van een aantal voorstellen die de Commissie op tafel had gelegd om de verkeersveiligheid te versterken en het vrije verkeer binnen de Europese Unie te vergemakkelijken. Daarbij wou ze ook meer doen tegen de straffeloosheid van bestuurders van buiten de Europese Unie. Zij kunnen nu al bestraft worden voor acht van de meest voorkomende overtredingen. Daar komen nu nog heel wat meer overtredingen bij, zoals gevaarlijk inhalen, geen veilige afstand houden of vluchtmisdrijven.

Belgische autobestuurders die een overtreding begaan in een andere lidstaat zouden in de toekomst ook duidelijkere informatie moeten verkrijgen, zo stipt Gilkinet aan. De lidstaat in kwestie wordt verplicht de boetebrieven en vervolgdocumenten uit te schrijven in de taal die de overtreder gebruikt en daarbij de informatie te verstrekken die voor de bestuurder essentieel is om te begrijpen.

Gilkinet is over het algemeen tevreden met de vooruitgang die met deze maatregelen kan geboekt worden op vlak van verkeersveiligheid en mobiliteit binnen Europa. De minister vindt echter ook dat de lidstaten zich moeten buigen “over de noodzaak om de snelheidslimieten in de hele EU te harmoniseren”. “Dit is zeker een onderwerp dat opnieuw op tafel moet komen met het oog op het toekomstige werkprogramma van de Commissie”, stelt hij.