Overheden moeten beter samenwerken in strijd tegen armoede, stelt Jaarboek Armoede en Ongelijkheid

Verschillende overheidsniveaus hebben een eigen armoedeplan. Maar die plannen zijn vaak niet op elkaar afgestemd. Net dat is nodig om het stijgende aantal mensen dat in armoede leeft, te doen dalen. Dat staat te lezen in het Jaarboek Armoede en Ongelijkheid van de Universiteit Antwerpen.  

"Eén overheid kan niet alles doen. Het gaat ook niet om één minister die alles moet veranderen", vertelt coördinator van het jaarboek Jill Coene. "Het gaat om een samenspel van alle ministers en overheidsniveaus." Door de ingewikkelde staatsstructuur van België is dat vaak niet evident.  

De "meerlagige" structuur van ons land kan volgens de onderzoekers van het Armoede-jaarboek net een troef zijn, als ze leren samenwerken. Dat kan alleen als de bestuursniveaus ook beleidsmakers, doelgroepen, hulpverleners... rond één tafel krijgen.  

Dat loopt in de praktijk vaak mis. Zo komen de overlegmechanismen tussen verschillende regeringen, zoals de Interministeriële Conferentie Maatschappelijke Integratie (IMC), al jarenlang niet meer samen. "Die structuren bestaan, de ministers moeten ze alleen gebruiken. Anders kunnen ze geen gemeenschappelijk plan opstellen op basis van onze rapporten en aanbevelingen", zegt ook Henk Van Hootegem van het Steunpunt tot Bestrijding van Armoede.  

Want armoede is een samensmelting van domeinen zoals inkomen, wonen, werk, gezondheidszorg, vrije tijd, onderwijs... De federale en Vlaamse overheden nemen soms gelijkaardige programma's en projecten aan, als het gaat over thema's waar ze overlappen. Ze spelen daar te weinig in op mogelijke samenwerkingen. Soms nemen ze zelfs beslissingen die in conflict zin met elkaar. 

Volgens het Jaarboek Armoede en Ongelijkheid krijgen lokale besturen steeds meer verantwoordelijkheden. Ze zoeken vaak sneller naar samenwerkingen, maar ook daar is het niet evident alle partners samen te brengen.

Ook moet volgens het Armoede-Jaarboek niet uit het oog verloren worden dat lokale besturen erg verschillen onderling. Zo hangen participatiekansen als het gaat om vrije tijd vaak sterk af van de woonplaats. 

Lokale besturen, hogere overheden en zelfs het Europees beleid zijn dus nodig om samen armoede te bestrijden. "Maar dat kan alleen lukken als alle domeinen werken aan armoedeplannen die beter op elkaar afgestemd zijn", sluit Coene af.