Wordt advocatenstudie straks duurder? Studenten vrezen duizenden euro's extra te moeten betalen

In september keurde de federale ministerraad een wetsontwerp goed dat het beroep van advocaat wil moderniseren. Toenmalig minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) stelde het op. De advocatuur verliest nu heel wat jong talent, onder meer door de concurrentie met het notariaat en grote bedrijven die bedrijfsjuristen zoeken. Bedoeling was om het beroep van advocaat aantrekkelijker te maken.

Een van de nieuwigheden in het plan is een professionalisering van de toegang tot het beroep. Nu lopen rechtenstudenten die advocaat willen worden na het behalen van hun master een driejarige betaalde stage in een advocatenkantoor. Daar krijgen ze een beroepsopleiding terwijl ze in het werkveld staan.

Volgens Van Quickenborne was dat voor heel wat advocaat-stagiairs een zware combinatie, waardoor ze afhaakten. Het nieuwe plan wil de beroepsopleiding lostrekken van de stageperiode, en stelt dat de opleiding vooraf gevolgd moet worden. Die beroepsopleiding zal wellicht zes maanden duren, mogelijk een jaar, en zal de stageperiode inkorten met diezelfde periode. Het wetsontwerp kwam er in nauw overleg met de Orde van Advocaten. Maar wie die verbeterde beroepsopleiding moet organiseren en wat deze precies inhoudt, is onduidelijk.

Dit schiet bij de VVS in het verkeerde keelgat. De studenten vrezen dat toekomstige advocaten de dupe worden. “Er wordt dus federaal beslist dat er een extra opleiding moet komen”, zegt Jef Vandorpe, bestuurder van VVS. “Wie dat moet organiseren, is niet bepaald. Minister Van Quickenborne zei eerder al herhaaldelijk dat hij daarvoor naar de universiteiten keek. Hoger onderwijs is een gewestelijke bevoegdheid. Als er geen extra financiering komt, moeten universiteiten wellicht een postgraduaat opzetten. En we weten dat het inschrijvingsgeld voor postgraduaten snel kan oplopen tot 4.000 euro.”

Betaalde stage

In plaats van een betaalde stage van drie jaar, moeten kandidaat-advocaten straks dus duizenden euro’s extra betalen voor de beroepsopleiding en lopen ze tegelijk een half jaar loon mis. “Wat begon als een initiatief om de advocaat te moderniseren, dreigt de open toegang tot dit gereglementeerde beroep ernstig te beperken”, zegt Vandorpe, die ook vraagt dat de studenten betrokken worden in het debat.

Het kabinet van huidig justitieminister Paul Van Tigchelt (Open Vld) zegt de bezorgdheden van de studenten au sérieux te nemen, maar benadrukt het belang van de modernisering. Volgens woordvoerder Jan Van der Cruysse bepaalt Justitie enkel het wettelijk kader en is er tegen 2028, het moment waarop de modernisering ingaat, nog genoeg ruimte om met alle actoren te spreken. “Onderwijs is inderdaad gewestelijke materie. Bedoeling is dat de departementen onderwijs en de regionale balies nu met elkaar in overleg gaan.”

Op het kabinet van Vlaams onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) klonk het dat er “ook bij hen nog veel vragen zijn”.