Wateroverlast door zware regenval in Nederland: "Dit hebben we in 25 jaar niet meegemaakt"

De zware regenval van de afgelopen dagen en de overvolle rivieren hebben in Nederland  wateroverlast veroorzaakt. Vooral in het noordoosten van het land, langs de IJssel in de provincies Overijssel en Drenthe, is er stevige overlast. Bij de stad Deventer, in de provincie Overijssel, staat de kade deels onder water.

Intussen is de waterstand van de IJssel stabiel, maar de situatie wordt nog nauw opgevolgd. Er zijn grote zandzakken geplaatst uit vrees dat het water over de kademuur zou lopen en zo naar de binnenstad zou stromen. "Het is voor de IJssel wel echt code oranje, er kan geen druppel meer bij", laat de Unie van Waterschappen weten aan NOS.

"Op dit moment is het nog rustig, maar er staat een harde wind waardoor het water opstuwt en niet goed afgevoerd kan worden. We verwachten vooral eind deze week weer heel wat extra regenval. Daar moeten we alert voor zijn", zegt watergraaf Stefan Kuks in "De ochtend" op Radio 1. Als watergraaf staat hij in voor het waterbeheer in de regio. Zijn waterschap omvat 23 gemeenten in de streek rond Twente, Noordoost-Overijssel en Zuidoost-Drenthe. 

Volgens Kuks staan de waterpeilen uitzonderlijk hoog. Zo stond het waterpeil in Deventer vanochtend op 6,21 meter, terwijl 6,30 meter het kritieke punt is. Op een kaart van Rijkswaterstaat is te zien dat op tien plaatsen in Nederland het water erg hoog staat.

"Dit hebben we in 25 jaar niet meegemaakt. We hebben wel vaker extreem water en extreme droogtes gehad. We moeten water beter leren vasthouden en afvoeren", zegt hij. 

Maar dit zijn recordhoogtes, klinkt het. "Onze focus ligt op de rivier "Vecht". Die is intussen met 10 meter gestegen. Nu krijgt de rivier drie keer zoveel water als normaal. We vrezen dat het waterpeil van de rivier zal stijgen, omdat er nog water vanuit Duitsland zal bijkomen", zegt Kuks.   

Daarom is een goede samenwerking met Duitsland cruciaal. "We werken al 10 jaar nauw samen met Duitsland. We werken daarvoor met een grensoverschrijdend platform waarmee we een voorspelmodel delen voor hoogwater. Zo kunnen we op het water dat uit Duitsland komt beter anticiperen."

De impact op de bewoners is vooral groot op het platteland, zegt Kuks. "Op de boerderijen ervaren inwoners wel last. Op sommige plekken komt het water heel dicht bij de bebouwing en staat het water in de kelders en in de stallen. Daar is onze grootste zorg nodig."

In Deventer start vandaag ook de nieuwe dijkwacht. "Dat zijn zo'n 80 vrijwilligers die de dijken gaan controleren, omdat die al twee weken hoogstaand water moeten tegenhouden. De vrijwilligers houden in de gaten of de dijken overal nog stabiel zijn", zegt Kuks.

De wateroverlast leidt ook tot de komst van heel wat toeschouwers, zegt Kuks. "Mensen vinden het prachtig om te zien. Velen gaan er met de auto naartoe om te kijken." Al is dat niet zonder gevaren. "Er is een aantal wegen afgezet, dus we waarschuwen om niet om de afzetting heen te rijden. De wegen zijn erg instabiel. Het is dus uitkijken", zegt hij. 

Naast toeschouwers zijn er ook mensen die met een kano het water op willen, vertelt Kuks. "Dat is levensgevaarlijk. Er zitten heel wat onverwachte kolken in het water. We hebben veel handhavers die op pad zijn om kanovaarders te waarschuwen en weg te houden", aldus Kuks.