Eerst even de cijfers: één op de veertig Belgische kinderen en jongeren (2,4 procent) kreeg in 2022 Rilatine of een gelijkaardig geneesmiddel voorgeschreven. Dat is 20 procent meer dan in 2013, zo berekende CM Gezondheidsfonds in een nieuwe studie.

Het zijn nog altijd vooral de jongens die het vaakst medicatie krijgen tegen ADHD, maar er is een inhaalbeweging bezig: het aantal meisjes dat Rilatine krijgt, steeg met 42 procent. “Mogelijk kregen meisjes in het verleden minder vaak de diagnose”, zegt Svetlana Sholokhova van de CM-studiedienst.

Vaak de jongste van de klas

CM erkent dat jongeren baat kunnen hebben bij de medicatie, maar waarschuwt voor overdiagnose en overmedicatie. Als bewijs is er deze eenvoudige statistiek: kinderen die geboren worden in oktober, november en december hebben de helft meer kans om Rilatine voorgeschreven te krijgen dan zij die in januari zijn geboren. “Ze zijn elk schooljaar opnieuw de jongsten van de klas: mogelijk wordt een gebrek aan maturiteit verward met een aandachtsstoornis”, zegt CM. “Het toont de rol die de schoolomgeving speelt in de diagnose van ADHD.”

Vaak jarenlang

Wie het medicijn krijgt voorgeschreven, neemt het vaak voor een erg lange periode. De helft zelfs langer dan acht jaar, en één op de vier 6-jarigen helemaal tot en met hun 17de. Of nog langer, maar na je 18de is het niet meer terugbetaald en daarom zijn er geen statistieken over.

“Onze studie toont aan dat er iets fout loopt met de manier waarop ADHD met medicatie wordt behandeld”, zegt CM. Want de medicatie heeft gekende bijwerkingen zoals verminderde eetlust en slechter slapen, en over de gevolgen op lange termijn is er heel weinig bekend.

Vaak kritiek

Er is ook te weinig opvolging, blijkt uit de cijfers. Van de kinderen en jongeren die in 2022 Rilatine kregen voorgeschreven, ging maar 43 procent langs bij een psychiater en maar 15 procent bij een psycholoog. “Nochtans wijzen zowel de wetenschappelijke literatuur als de aanbevelingen op het belang van een regelmatige en aandachtige opvolging”, klinkt het bij CM.

CM staat overigens niet alleen met de kritiek op het hoge Rilatineverbruik in ons land. Al in 2010 waarschuwde het Kinderrechtencomité van de Verenigde Naties ons land dat medicatie pas de laatste oplossing is bij de behandeling van ADHD. Maar sindsdien is het verbruik alleen maar verder gestegen.