De universiteit van Antwerpen heeft eind vorig jaar voor het eerst onderzocht hoe veel vertrouwen de Vlaming heeft in vaccins. Eerdere studies gingen uit van Europese en Belgische cijfers. De resultaten van de bevraging zijn op het eerste gezicht bemoedigend. Circa vier op vijf Vlamingen vinden vaccins veilig, belangrijk, doeltreffend en/of in overeenstemming met hun overtuiging.

Maar de groep die op alle vier de variabelen positief antwoordde is wel kleiner. Slechts 57 procent is overtuigd dat vaccins veilig, belangrijk en doeltreffend zijn én overeenstemmen met hun overtuigingen. De resultaten hebben de onderzoekers verrast. Qua vaccinatiebereidheid behoort Vlaanderen tot de top van Europa. Maar met het vertrouwen in vaccins is het veel minder goed gesteld: daar zitten we in de Europese middenmoot. Vaccinoloog Pierre Van Damme (UAntwerpen) ziet de studie als een waarschuwing. “Misschien voorspelt dit een lagere vaccinatiebereidheid in de toekomst. We moeten daaraan werken.”

(lees verder onder de foto)

Vooral bij de jongere bevolking is er werk aan de winkel. Waar 68 procent van de 45-plussers ten volle vertrouwt in vaccins is dat bij 18- tot 44-jarigen slechts 40 procent. Een zorgeloze jeugd is volgens Van Damme allicht een deel van de verklaring. “Jongeren hebben weinig met infectieziekten als mazelen, kinkhoest en difterie te maken gehad. Ze werden er niet mee geconfronteerd en kregen er weinig info over op school.”. Voor ouderen is dat anders. Zij weten uit hun jeugd nog heel goed wat het belang van vaccinatie tegen deze ziekten is. Ook zijn ouderen kwetsbaarder en bijgevolg meer overtuigd van het belang van vaccins voor hun gezondheid.

Computerspel

Het vertrouwen opkrikken kan volgens Van Damme door het beter aanbieden van goede informatie, vooral aan jongere mensen. De meeste ouders zoeken extra info op voordat ze hun kind laten vaccineren, maar meer dan 40 procent stelt dat die info te moeilijk te vinden is. Met labels en duidelijke websites moet geschikte info zich beter onderscheiden van de vele desinformatie. Ook moeten apothekers en andere gezondheidswerkers beter ondersteund worden in het delen van informatie.

Op school moeten infectieziekten en vaccins weer meer aan bod komen. “Daarvoor hebben we met de Wereldgezondheidsorganisatie en een Deense gameontwikkelaar het spel Immune Patrol ontwikkeld. Via de game worden zaken als immuniteit, vaccins en infectieziekten spelenderwijs uitgelegd.” Vanaf volgend schooljaar zal het spel op brede schaal gebruikt worden in het onderwijs.

Vaccinatiedoelstellingen

Voor Vlaams minister van Welzijn minister Hilde Crevits (CD&V) is het belangrijk dat het vaccinatievertrouwen wordt versterkt. Dat benadrukte ze op de ‘gezondheidsconferentie vaccinatie’ die ze donderdag organiseerde. Ze lanceerde er nieuwe, aangescherpte vaccinatiedoelstellingen voor 2030.

Concreet moet de vaccinatiegraad voor kinkhoest en griep bij zwangere vrouwen omhoog naar 90 procent. Bij de laatste studie uit 2020 was vaccinatie tegen kinkhoest tijdens de zwangerschap al gestegen tot 85 procent en die tegen griep tot 62,3 procent. Het is voorts de ambitie dat 80 procent van de 65-plussers wordt gevaccineerd tegen griep. Nu schommelt dat cijfer rond de 60 procent.