Gerechtelijk onderzoek naar moord op rijkswachter Peter De Vleeschauwer na 28 jaar afgesloten, broer reageert: “Ze willen echte daders niet vinden”

De Vleeschauwer verdween op 14 november 1996 uit de rijkswachtkazerne van Sint-Niklaas in de Vermorgenstraat. De man was normaal met wachtdienst belast tot 21 uur, maar is nog voor het einde van zijn dienst op tot nog toe onverklaarbare wijze verdwenen, meldde het toenmalige opsporingsbericht van de onderzoeksrechter in Dendermonde.

Na verschillende zoekacties werd het lichaam van de 37-jarige man op 26 december 1996 teruggevonden aan de Schelde in Hamme. Op een maand tijd kregen rijkswacht en politie meer dan vijftig tips binnen en werden er 150 personen over deze verdwijningszaak aan de tand gevoeld, zo schreef Belga die dag. “Een ploeg van 20 onderzoekers van rijkswacht en gerechtelijke politie, geleid door onderzoeksrechter Walter Van De Sijpe onderzocht elk mogelijk spoor en ook buitenlandse politiediensten werden ingeschakeld. Omdat hier en daar gesuggereerd werd dat Peter De Vleeschauwer - vanwege zijn ‘groene’ sympathieën - weleens het slachtoffer zou kunnen zijn van ‘rechtse’ collega’s, werd een aantal rijkswachters ondervraagd door het comité P.”

De Vleeschauwer was om het leven gebracht met een nekschot, zo bleek uit de autopsie. Er werden verschillende verdachten opgepakt, maar er kwam nooit een doorbraak in de zaak. De familie van De Vleeschauwer meende dat de verantwoordelijken gezocht moeten worden onder het rijkswachtpersoneel, maar stelde dat ze geen gehoor kreeg. In mei 2009 trok de Gentse KI het onderzoek weg bij het Dendermondse parket en stelde het raadsheer-onderzoeksrechter Henri Heimans aan.

Het onderzoek naar de moord op Peter De Vleeschauwer is na die aanstelling “intensief verdergezet” met “honderden nieuwe verhoren”, “een uitgebreide misdaadanalyse” en het onderwerpen van alle sporen en DNA-materiaal “aan een nieuw up-to-date onderzoek”. Dat stelt het Gentse parket-generaal na de beslissing van de Gentse KI om het onderzoek af te sluiten.

Raadsheer-onderzoeksrechter Heimans zette een volledig nieuw team aan het werk en liet het al geleverde onderzoek herbekijken, maar ook dat leverde niets op. In 2010 werden wel twee onderzoekers uit het onderzoeksteam gezet, omdat zij informatie zouden verstrekt hebben aan leden van het voormalige rijkswachtbureau. Heimans ging in 2015 met pensioen, waarna een andere raadsheer-onderzoeksrechter het dossier overnam, maar eveneens zonder doorbraak.

Burgerlijke partij Chris De Vleeschauwer had een procedure opgestart, omdat hij vond dat de speurders bepaalde sporen niet wilden volgen. De KI hield verschillende informatierondes om de verantwoordelijken van het onderzoek bij parket en politie te ondervragen. Onder meer de toenmalige procureur des konings van Dendermonde, Christian Du Four, onderzoeksrechters Sabine De Leenheer en Walter Van de Sijpe, en leden van de federale politie van Dendermonde werden opgeroepen.

De broer van Peter vroeg dat het onderzoek naar de moord zou worden stopgezet en het dossier openbaar zou worden gemaakt om de fouten in het onderzoek duidelijk te maken, maar het gerecht ging daar niet op in. Hij schreef in 2015 het eerste deel van een fictiereeks over het dossier en bij de voorstelling van het tweede deel - een jaar later - stelde hij dat hij wist wie zijn broer om het leven had gebracht, maar dat hij een roman schreef omdat hij niet beschuldigd wou worden van schending van het onderzoeksgeheim.

_{(Lees verder onder de foto.)}

“Het onderzoek ligt eigenlijk sinds 2014 stil”, zegt Chris De Vleeschauwer na de beslissing van de Gentse KI. “We hebben ons daarom niet verzet tegen de afsluiting van het onderzoek, maar we zijn natuurlijk ontgoocheld in het resultaat. Het gerecht beschouwt het als een cold case en wil zich er niet in verdiepen, dus het had weinig zin om het te laten aanslepen. Nu moet men de schijnheiligheid niet langer aanhouden dat men nog verder zou doen. De echte daders heeft men niet willen vinden en de betrokkenheid van het rijkswachtmilieu probeerde men te verdoezelen.”

Er werden nooit voldoende middelen vrijgemaakt voor het onderzoek, zegt de broer. “Het systeem heeft gefaald en de mensen die indertijd gearresteerd werden, hadden er niks mee te maken. Dat deed men gewoon om de schijn hoog te houden. Twee personen hebben zelfs drie maanden in voorhechtenis gezeten, maar toen moest men toegeven dat er onvoldoende aanwijzingen waren. Mochten er nu nog nieuwe elementen zijn, kan men het onderzoek nog herstarten, maar hoop heb ik niet meer.”

Walter Van Steenbrugge, de advocaat van Chris De Vleeschauwer, wil zich met zijn cliënt beraden over verdere stappen. “Voor ons is het niet afgesloten. We hebben geen bezwaar gemaakt tegen de afsluiting, omdat dat een precaire beslissing is. De verdachten zijn buiten vervolging gesteld, maar dat is niet hetzelfde als een vrijspraak. Zo lang de verjaringstermijn niet definitief verstreken is, kan men het onderzoek nog heropenen. Mijn cliënt blijft met een heel onvoldaan gevoel zitten en een gevoel van onmacht, omdat het onderzoek te weinig middelen kreeg. We moeten beslissen of we een demarche ondernemen wegens geen goed onderzoek, en ik ga hem mijn volledige support geven.”