Waarom het lagere btw-tarief op energie tegenwoordig amper nog voordeel oplevert

Wanneer de energieprijzen fors stijgen, kan de overheid nu automatisch ingrijpen door middel van een accijnsverlaging. Die mogelijkheid biedt het btw-tarief niet. De hervorming bewijst dus het best haar nut in tijden van hoge energieprijzen. Dan zal de hervormde accijns en 6 procent btw gunstiger blijken dan het vorige systeem met 21 procent btw. Bij de huidige, sterk gedaalde energietarieven geldt de standaardaccijns en is een verlaagd tarief niet aan de orde.

Voor aardgas geldt er evenwel ook een accijnsstijging wanneer de gasprijzen op kwartaalbasis onder 45 euro per megawattuur (MWh) zakken. Vandaag liggen de marktprijzen op de richtinggevende TTF-beurs de helft lager en stegen de dagprijzen sinds december niet boven het peil van 45 euro per MWh. Dat heeft een impact op de bijzondere accijns.

Na één jaar capaciteitstarief: was de angst voor een grote meerkost terecht?

Een mogelijke accijnsstijging geldt voor jouw jaarlijkse aardgasverbruik boven 12.000 kilowattuur (kWh). Ter illustratie: een doorsnee gezin heeft een jaarverbruik van 17.000 kWh. 30 procent van het aardgasverbruik valt in dat geval dus onder de verbruiksschijf die onderhevig is aan een accijnsstijging. In het derde kwartaal van 2023 bedroeg de accijns voor die verbruiksschijf 8,23 euro per MWh. Voor het tweede kwartaal van 2024 geldt er een stijging naar 8,45 euro per MWh. De gemiddelde verbruiker betaalt bij de huidige prijzen dus 11 euro meer accijns op jaarbasis ten opzichte van het derde kwartaal van 2023.

Nu de energieprijzen fors zijn gedaald, is ook het effect van de btw-verlaging beperkter: 21 procent op 2.500 euro kost je nu eenmaal meer dan 21 procent op 1.500 euro. Door de combinatie van die factoren slinkt het voordeel van het nieuwe systeem ten opzichte van een btw-tarief van 21 procent. Test Aankoop schatte dat voordeel voor aardgas initieel op ongeveer 10 euro op maandbasis. “Gebaseerd op de data voor januari 2024 is de impact van het nieuwe systeem nog altijd positief voor de klant en negatief voor de staatskas. Met de huidige daling van de prijzen op de gasmarkt evolueert de impact richting een break-even tussen het oude en het huidige systeem”, luidt het bij de CREG.

Welk percentage van jouw stroomfactuur gaat daadwerkelijk naar energie? We maakten de berekening.

Voor stroom geldt het mechanisme van stijgende accijns vanaf een bepaald prijspeil niet. Al vlakt door de lagere energieprijzen ook hier het effect van de btw-verlaging af. In september 2023 schatte de CREG het voordeel op 30,48 euro per jaar. In maart 2023 – bij hogere energieprijzen – was dat nog 72,36 euro.

Toch stevig besparen op je energiefactuur? Via de onderstaande kader vind je de formule die het beste bij je past.

Lees verder op Mijnenergie.be:

Waarom je mogelijk financieel voordeel boekt door de digitale meter nu zelf aan te vragen

Daarom daalt jouw energiefactuur trager en minder sterk dan de werkelijke stroom- en aardgasprijzen

Aan publieke laadpalen betaal je nog altijd crisistarief: waarom dalen de prijzen niet?