Traangas, rondspuitende mest en brand: Brussel is opnieuw het decor van fel boerenprotest

Op meerdere plekken in Brussel overheerste maandag de stank van mest, traangas en brandende banden. Met zo’n 900 tractoren trokken boeren naar de hoofdstad. Ze bestormden politiebarricades, lieten mest in het rond spuiten, stichtten brandjes en bekogelden agenten met onder andere flessen en paaltjes. Drie agenten raakten gewond.

De boerenwoede is sinds december ook elders in Europa gericht tegen strengere Europese milieuregels, de prijsdruk en bepaalde handelsakkoorden die de landbouwers als oneerlijk ervaren. Mercosur, het handelsakkoord met vier Zuid-Amerikaanse landen dat al sinds de jaren negentig in de maak is, is daar hét symbool van.

Recente toegiften van de Europese Commissie, waaronder versoepelingen voor het pesticidegebruik, hebben de woede niet bekoeld.

In Brussel reden tientallen tractoren ’s ochtends luid toeterend het historisch centrum binnen, andere blokkeerden een stuk van de Brusselse ring, wat tot file leidde. Ook de rotonde op de A201 richting de luchthaven van Zaventem werd enkele uren geblokkeerd.

Relschoppers

Terwijl de Europese ministers van Landbouw onder druk van de protesten en onder bewaking van de politie vergaderden, maakten de boeren vooral daar, in de Europese wijk, hun ongenoegen duidelijk. Een grote colonne tractoren trok door de Wetstraat richting het Schumanplein, waar de Commissie zetelt. Sommigen staken autobanden en strobalen in brand, dumpten mest op straat en ramden hun tractoren tegen de politieblokkades. De politie zette waterkanonnen en traangas in en is een onderzoek gestart om de relschoppers te identificeren.

De Boerenbond, die niet meedeed, distantieert zich. “Dit is niet onze manier van actievoeren”, klinkt het.

Tijs Boelens, woordvoerder van het Boerenforum en lid van Verenigde Jonge Landbouwers, nam met collega’s wel deel. “Dit is de uiting van onze permanente wanhoop en stress”, zegt hij. “Wij zijn ontgoocheld dat landbouwminister David Clarinval (MR) vandaag niets heeft gezegd over onze eis om eerlijke prijzen. Totdat er echt naar ons geluisterd wordt, moeten wij wel doorgaan met deze protesten.”

De Europese ministers toonden na hun ministerraad dat bij hen het draagvlak voor steun aan de boeren niet erodeert. Ze steunen de voorstellen van de Commissie om de administratieve lasten te verminderen, maar vinden dat meer ingrijpende wijzigingen nodig zijn. “Wat nu voorligt, is niet genoeg”, zegt Clarinval, die de raad voorzat. Een meerderheid van de lidstaten is gewonnen voor een aanpassing van verschillende duurzaamheidsvoorwaarden in het gemeenschappelijk landbouwbeleid.

Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v), die ook deelnam, keurt het vandalisme af, maar zegt net zoals de boeren: “Hier moeten geen producten binnenkomen die we hier niet zelf zouden produceren. Dat geldt ook voor Mercosur. Geen biefstukken in Vlaanderen die niet aan onze eigen duurzaamheidsvoorwaarden voldoen. De Europese Commissie moet nu zeer snel met maatregelen komen die de zorgen (van de boeren, BDB) verlichten.”