Soukaina (19) moet 7 jaar wachten op een sociale woning: "Ik kreeg tranen in mijn ogen"
In Vlaanderen staan meer dan 1.400 jongeren tussen de 17 en 20 jaar op de wachtlijst voor een sociale woning. Zij moeten, net als andere kandidaat-huurders, vaak jaren wachten op een woning. Soukaina (19) bijvoorbeeld moest op haar 18e de jeugdinstelling waar ze jaren had gewoond verlaten en zelf op zoek naar een dak boven haar hoofd. In Pano doet ze haar verhaal.Â
In totaal staan in Vlaanderen maar liefst 176.026 mensen op de wachtlijst voor een sociale woning. Zo'n 1.400 van die kandidaat-huurders zijn tussen de 17 en 20 jaar. In 2022 werden amper 74 sociale woningen toegewezen aan die groep.Â
Soukaina groeide op in een moeilijke thuissituatie en verbleef sinds haar 8 jaar in een jeugdinstelling. Toen ze 18 jaar werd, moest ze de instelling verlaten en stond ze letterlijk op straat. "Toen ik de instelling moest verlaten, besefte ik pas hoeveel ze daar voor mij deden. Op het moment zelf heb je dat niet door."Â
"Ik was daar als 18-jarig meisje niet klaar voor, want je bent dan eigenlijk nog een kind", vertelt Soukaina. "Je komt ineens in een andere wereld terecht waar je heel veel verantwoordelijkheden moet opnemen en heel veel extra zorgen erbij krijgt."
Soukaina schreef zich in voor een sociale woning, maar kreeg te horen dat ze minstens 7 jaar zou moeten wachten. "Toen ik te horen kreeg dat ik zeven jaar op de wachtlijst zou staan, kreeg ik tranen in mijn ogen. Je voelt je op dat moment echt machteloos."
Bekijk - In afwachting van een sociale woning moet Soukaina een woning vinden op de privémarkt
Soukaina kan met hulp van het jongerenproject 'Wonen met kansen' tijdelijk een goedkoper appartement huren. Het project doet aan leegstandsbeheer, waarbij huurappartementen die lang leegstaan in afwachting van renovatie tijdelijk worden verhuurd aan jongeren in nood. Zo krijgen jongeren die dakloos zijn of dat dreigen te worden toch tijdelijk onderdak.Â
Ik wil heel graag mijn school afwerken, en nu voelt het goed en veilig om dat te doen
Dankzij dat tijdelijk huurcontract kan Soukaina ook weer naar school, en valt de stress om een woning te vinden tijdelijk even weg. Ze volgt een opleiding om sportbegeleider te worden en doet stage in een lagere school waar ze turnlessen geeft.Â
"Dit appartement is voor mij een basis om alles te kunnen doen", vertelt Soukaina. "Sinds ik mijn woning heb, gaat het veel makkelijker op school. Ik wil heel graag mijn school afwerken, en nu voelt het goed en veilig om dat te doen."Â
Noodopvang
Niet iedereen kan een appartement huren zoals Soukaina. Ook bij het project 'Wonen met kansen' is er een wachtlijst. Gislène, een vriendin van Soukaina, verbleef net zoals Soukaina in een jeugdinstelling en is momenteel dakloos. Ze schreef zich in voor een plek in de noodopvang voor jongeren. Ook daar is een wachtlijst. Zij moest elke avond op zoek naar een slaapplaats. Soms kon ze bij Soukaina terecht.
Bekijk - "Ze bereiden ons voor op hoe we ons huishouden moet doen, maar niet wat er gebeurt als je geen huis hebt"
Soukaina zelf kan nog tot eind juni in haar tijdelijk appartement verblijven. Ze hoopt dat haar contract eventueel nog verlengd kan worden. Anders zal ze vermoedelijk onderdak moeten zoeken op de privémarkt, net zoals de meer dan 30.000 andere jongeren tussen 17 en 29 jaar die op de wachtlijst staan.
Gislène heeft na de reportage nog een 2-tal weken moeten wachten op een plaats in de noodopvang voor jongeren.Â
Wie kan zich kandidaat stellen voor een sociale woning?Â
Kandidaten die (in principe) minstens 18 jaar zijn, ingeschreven zijn in het bevolkings- of vreemdelingsregister en voldoen aan de voorwaarden, kunnen zich inschrijven voor een sociale woning. In bepaalde gevallen komen ook jongeren onder de 18 jaar in aanmerking.Â
De lijst met voorwaarden is lang, en wordt ook steeds langer. Er is een maximum aan inkomsten dat je mag hebben, je mag geen eigendom bezitten zowel in binnen- als buitenland en mensen zonder werk moeten verplicht ingeschreven zijn bij de VDAB.Â
Daarnaast moeten woonmaatschappijen sinds januari dit jaar ook de rekeningen van kandidaat-huurders controleren. Wie te veel op zijn rekening heeft staan, komt niet langer in aanmerking. Als uit de rekeningafschriften blijkt dat je een bedrag hebt bijeengespaard dat gelijk is aan wat je per jaar mag verdienen om recht te hebben op een sociale woning, word je geweigerd.
Voor kandidaat-huurders met een bijzondere nood is er in principe een versnelde toewijzing. Dan gaat het onder andere over personen die dakloos zijn of dat dreigen te worden, jongeren die begeleid zelfstandig (willen) wonen of kandidaten met mentale gezondheidsproblemen. Maar ook mensen uit die groep moeten vaak jaren wachten.