LIVE MIDDEN-OOSTEN. Sommige hoge VS-ambtenaren menen dat Israël mogelijk internationaal recht schendt in Gaza

Verschillende hoge ambtenaren binnen het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken noemen de Israëlische beweringen dat door Washington geleverde wapens in overeenstemming met het internationaal humanitair recht gebruikt worden "noch geloofwaardig, noch betrouwbaar". Dat schrijven ze in een intern advies aan minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken, dat Reuters kon inkijken. Uit dat advies blijkt ook dat er binnen het ministerie nog andere meningen zijn.

Blinken moet tegen 8 mei verslag uitbrengen aan het Congres of hij de Israëlische garanties over het gebruik van Amerikaanse wapens geloofwaardig vindt.

Zeker zeven departementen van het Amerikaanse ministerie hadden op 24 maart hun bijdrage geleverd. Die bijdragen geven het volledigste beeld tot nu van de verdeeldheid binnen het ministerie over de kwestie.

Van de zeven departementen waren er vier die in een gezamenlijk standpunt "ernstige bezorgdheid (tonen) over de niet-naleving" van het internationaal recht door Israël. Ze noemden daarvoor acht voorbeelden van Israëlische militaire acties die, volgens de diensten, "ernstige vragen" oproepen over mogelijke schendingen van het internationaal humanitair recht. Het gaat dan om herhaaldelijk aanvallen van beschermde plaatsen en burgerinfrastructuur, onredelijk hoge niveaus van burgerslachtoffers om militair voordeel te halen, weinig actie ondernemen om schendingen te onderzoeken of verantwoordelijken voor ernstige civiele schade ter verantwoording te roepen en het doden van humanitair personeel en journalisten in een ongekend tempo.

Het departement van politieke en militaire zaken waarschuwde Blinken in zijn bijdrage aan de memo dan weer dat het opschorten van de wapenverkoop het vermogen van Israël zou beperken om potentiële bedreigingen buiten zijn luchtruim het hoofd te bieden. Washington zou dan "alle lopende en toekomstige verkopen aan andere landen in de regio" moeten herbekijken.

De woordvoerder van het ministerie zei geen commentaar te geven op gelekte documenten. "Over complexe onderwerpen luistert de minister vaak naar verschillende standpunten van binnen het ministerie, en hij neemt die allemaal in overweging", klinkt het.

De definitieve beoordeling van Buitenlandse Zaken wordt niet voor 8 mei verwacht.

Als de Israëlische garanties in twijfel getrokken worden, kan president Joe Biden de situatie op verschillende manieren "remediëren", van het vragen om extra garanties tot de wapenverkoop opschorten. Tot dusver ging hij niet in op vragen daartoe van mensenrechtengroepen, linkse Democraten of Arabisch-Amerikaanse groeperingen, maar eerder deze maand dreigde hij er voor het eerst mee voorwaarden op te leggen aan de verkoop van Amerikaanse wapens aan Israël.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken trekt maandag en dinsdag naar Saoedi-Arabië. Hij zal er praten over de "lopende inspanningen om tot een staakt-het-vuren te komen in Gaza dat de vrijlating van gijzelaars mogelijk maakt", laat het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken weten.

Blinken wil er ook op hameren dat een regionale uitbreiding van het conflict tussen Israël en de extremistische Palestijnse beweging Hamas in de Gazastrook vermeden moet worden. De minister wil het bovendien hebben over de "middelen om tot een duurzame vrede in de regio te komen, daarbij ook een weg naar een onafhankelijke Palestijnse staat vergezeld van veiligheidsgaranties voor Israël."

Het is de vijfde keer dat Blinken Saoedi-Arabië bezoekt sinds de oorlog tussen Israël en Hamas op 7 oktober vorig jaar losbarstte.

Het Verenigd Koninkrijk overweegt om militairen naar Gaza te sturen om te helpen met het verdelen van hulpgoederen. Dat schrijft BBC zaterdag. Mogelijk gaan ze goederen van een drijvend platform op zee naar het strand vervoeren.

De Amerikaanse krijgsmacht bouwt momenteel een drijvende haven voor een nieuwe zeecorridor tussen Cyprus en Gaza. Van die haven moet een honderden meters lange drijvende weg aangelegd worden naar het vasteland, waar de voedselhulp verder verdeeld wordt. Er worden ook kleinere bootjes ingezet, zo is het plan. De VS hebben al laten verstaan dat er geen Amerikaanse troepen aan land zullen gaan en dat een niet nader genoemde "derde partij" de vrachtwagens over de drijvende weg zal rijden. Bedoeling is dat er dagelijks 150 vrachtwagens hulp zouden kunnen leveren.

De Britten zijn nauw betrokken bij de voorbereidingen voor de corridor en overwegen nu ook met trucks te gaan rijden als de hulpcorridor volgende maand opengaat, aldus de BBC. Er is echter nog geen beslissing genomen en de zaak ligt nog niet op de bureau van premier Rishi Sunak. Minister van Defensie Grant Shapps liet wel al optekenen dat het Verenigd Koninkrijk "een leidende rol blijft spelen bij de hulpverlening in coördinatie met de VS en andere internationale bondgenoten".

Het Britse ministerie van Defensie en het Israëlische leger hebben nog geen commentaar gegeven.

Sinds de start van de Gaza-oorlog op 7 oktober zijn in de Gazastrook al 34.388 doden geteld. Dat blijkt zaterdag uit een nieuwe balans van het ministerie van Volksgezondheid in de Gazastrook.

De afgelopen 24 uur werden er nog eens 32 doden geregistreerd, blijkt uit een verklaring. Sinds de oorlog uitbrak, raakten ook 77.437 personen gewond.

Bij een Israëlische controlepost in het noorden van de bezette Westelijke Jordaanoever zijn twee Palestijnen gedood. Volgens het Israëlische leger openden verschillende Palestijnen zaterdagavond het vuur op de grensovergang Salem, nabij Jenin. Het Israëlische leger zegt de "terroristen" te hebben uitgeschakeld.

De Palestijnse Autoriteit spreekt over "martelaren Mustapha Sultan Abed (21 jaar) en Ahmad Muhammad Shawahneh (20 jaar)". Volgens het Palestijnse persagentschap Wafa zijn ook nog twee andere jongeren gewond geraakt bij het geweld. Zij werden overgebracht naar een ziekenhuis van het Rode Kruis in Jenin.

Sinds de start van de oorlog in Gaza escaleert het geweld van joodse kolonisten en Israëlische soldaten ook op de Westelijke Jordaanoever. Daarbij zouden volgens officiële Palestijnse bronnen al meer dan 490 doden zijn gevallen.