Het initiatief voor de betoging gaat uit van verschillende organisaties, waaronder het collectief ‘Stap tegen Racisme’, dat ondersteund wordt door zo’n 170 middenveldorganisaties. Het collectief voerde van 2021 tot 2023 lokaal actie in een vijftiental Belgische steden, maar omdat 2024 een belangrijk politiek jaar is, werd besloten een grote nationale actie op het getouw te zetten.

De datum is ook niet willekeurig gekozen, klinkt het bij de organisatoren: “Op 21 maart 1960 vond in Zuid-Afrika het bloedbad van Sharpsville plaats, toen de politie het vuur opende op zwarte demonstranten die demonstreerden tegen de pasjeswetten die hen belemmerden in hun bewegingsvrijheid, waardoor 69 doden en vele gewonden vielen. Sindsdien is 21 maart en de periode errond een symbolische datum in de strijd tegen het racisme.”

(Lees verder onder de foto)

De centrale boodschap van de manifestatie zondag is dat niemand een tweederangsburger zou mogen zijn: “Discriminatie ontzegt mensen met een migratieachtergrond het recht op kwaliteitsvolle arbeid, onderwijs, en een (sociale) woning. Studies tonen bijvoorbeeld aan dat bij gelijke schoolresultaten kinderen met een migratieachtergrond sneller doorverwezen worden naar beroeps- of technisch onderwijs. Bij één op de zes sollicitaties wordt een kandidaat gediscrimineerd op basis van vermeende huidskleur of achtergrond. Praktijktesten op de huurmarkt tonen keer op keer discriminatie tegenover kandidaat-huurders op basis van naam, afkomst, of huidskleur.”

Praktijktesten

Discriminatie is onwettig, maar toch zijn er amper controles door de overheid en het aantal veroordelingen is op één hand te tellen, aldus nog de betogers: “Racisme en discriminatie verdelen onze samenleving in eerste- en tweederangsburgers. Niet reageren als samenleving en overheid tegen racisme en discriminatie, dat is het pad effenen voor extreemrechts. Daarom willen we een overheid die gelijke rechten garandeert, met ook de actieve opsporing, via praktijktesten, en een effectieve bestraffing van discriminatie.”

(Lees verder onder de foto)

Aan de betoging nemen naast de vakbonden ABVV en ACV onder andere Amnesty International, Greenpeace, 11.11.11, Saamo, verschillende jeugdbewegingen en jeugdwerkorganisaties, Hart boven Hard, Vluchtelingenwerk Vlaanderen, het Collectif des Sans-Papiers, de Vlaamse Jeugdraad en de Liga voor Mensenrechten deel.

Haat en racisme schering en inslag op sociale media

“De strijd tegen racisme is helaas nog steeds heel actueel”‘, zegt Ann Vermorgen van het ACV: “Voetballers met een migratie-achtergrond worden nog steeds uitgejouwd, op de huurmarkt een vreemde naam hebben, staat gelijk aan een eindeloze zoektocht, als vakbond krijgen we meer en meer meldingen over leidinggevenden die collega’s met een migratie-achtergrond discrimineren, en op sociale media zijn haat en racisme schering en inslag. Iedereen gelijke rechten, dat is de essentie van waar onze voorgangers voor gestreden hebben, en dat is waar we vandaag nog altijd voor strijden.”

“Extreemrechts is en blijft een immens gevaar voor de democratie”, klinkt het bij Thierry Bodson van het FGTB. “De politieke democratie, maar ook de economische democratie in de bedrijven en fabrieken. Extreemrechts wil de individuele en collectieve rechten inperken, en zaait verdeeldheid op de arbeidsmarkt, door de mensen die werken en zij die niet kunnen werken, tegen elkaar op te zetten, door arbeiders met papieren op te zetten tegen de arbeiders zonder papieren, door Belgen op te zetten tegen niet-Belgen.”

(Lees verder onder de foto)

Ook Lema Nazeeh, Palestijns activiste nam het woord: “Het bloedbad van Sharpsville is een voorbeeld van hoe ver een systeem van onderdrukking, van racisme, van apartheid moet gaan om aan de macht te blijven. Maar het is ook een voorbeeld van de weerstand en veerkrachtigheid van zij die tegen racisme vechten. Het Zuid-Afrikaanse apartheidssysteem kon ontmanteld worden dankzij het werk van de Zuid-Afrikaanse tegenstanders, maar ook en vooral dankzij internationale druk en solidariteit tegen dat racisme. Als Palestijnse ben ik de belichaming van de veerkracht van mijn volk, van zijn strijd tegen de onderdrukking.”

Overspoeld met haat

De betoging vroeg ook aandacht voor het racisme binnen de politie en politiegeweld, en liet daarover Ayoub Bouda aan het woord, de broer van Mehdi Bouda, die in augustus 2019 omkwam bij een aanrijding met een politievoertuig: “Sinds zijn dood proberen we niets anders dan van mijn broer weer een mens te maken, want door het racisme werd hij gedehumaniseerd, voorgesteld als een crimineel, een misdadiger, alsof dat zijn dood zou goedpraten. Sinds zijn dood probeert men hem dood te zwijgen, probeert men ervoor te zorgen dat er niet over hem gepraat wordt, worden we overspoeld met haat, terwijl we niets anders willen dan de waarheid kennen en gerechtigheid zien.”