Aarde absorbeert steeds meer zonne-energie: wat is de impact op de opwarming?
De energiebalans van de aarde, het verschil tussen de zonne-energie die aankomt en de energie die de aarde uitstraalt, is bijna verviervoudigd in amper twintig jaar tijd. Recente onderzoeken wijzen op een aanzienlijke toename van de geabsorbeerde zonne-energie, mogelijk als gevolg van een schonere atmosfeer en minder reflectie van de aarde. Maar is het ook een verklaring voor de versnelde opwarming?
Balans tussen inkomende en uitgaande straling
Het klimaat van de aarde wordt bepaald door een delicate balans tussen de hoeveelheid (kortgolvige) zonnestraling die wordt geabsorbeerd in de atmosfeer en aan het oppervlak, en de hoeveelheid thermische infrarode (langgolvige) straling die de aarde uitstraalt naar de ruimte. Een positieve energie-onbalans - wat we nu hebben - betekent dat het aardsysteem energie wint. Het gevolg is dat de planeet opwarmt. Wanneer de aarde meer energie uitstraalt dan ze ontvangt, kan dat leiden tot afkoeling.
Lees verder onder de afbeelding.
Het onevenwicht wordt steeds groter
Door de toename van broeikasgassen in de atmosfeer blijft er meer thermische infrarode straling gevangen, waardoor er een onevenwicht ontstaat. Daardoor warmt de aarde op en straalt ze nog meer warmte uit in een poging het evenwicht te herstellen. Recente metingen van de CERES-satelliet, die het stralingsbudget van de aarde meet, tonen aan dat, zoals verwacht, de uitgaande langgolvige straling inderdaad is toegenomen door de stijgende temperaturen.
Maar de toename is niet zo sterk als die van de geabsorbeerde zonnestraling, vooral in de afgelopen twintig jaar, waardoor het energieonevenwicht steeds groter wordt. De planeet ontvangt meer energie dan dat ze uitstraalt. Het onevenwicht in het begin van de jaren 2020 is bijna twee keer zo groot als dat van midden 2005 tot midden 2015.
Lees verder onder de afbeelding.
Waarom neemt de geabsorbeerde ‘instraling’ zo sterk toe?
Dat komt ten eerste omdat de piek van de elfjarige cyclus van de zon nadert. De zon is daardoor iets krachtiger, waardoor meer straling de aarde bereikt. Maar dat kan niet verklaren waarom onze planeet een extra 2,3 watt per vierkante meter over zijn oppervlakte van 510 biljoen m² absorbeert, vergeleken met het eerste decennium van de satellietgegevens.
Het heeft dus wellicht ook te maken met de reflectiviteit (albedo) van onze planeet die afneemt. Dat kan onder meer komen doordat er minder ijsoppervlak is, dat veel zonlicht reflecteert. Ook een afname van wolken die het zonlicht weerkaatsen kan ermee te maken hebben.
Die afname van weerkaatsing kan eveneens worden toegeschreven aan een wereldwijde afname van aerosolen en zwaveluitstoot. Sinds 2010 is de uitstoot van aerosolen, dat zijn kleine deeltjes in de atmosfeer, aanzienlijk afgenomen door de verminderde luchtvervuiling. Sinds 2020 is dat ook het geval door beperkingen op zwavelbrandstoffen voor oceaanvrachtschepen.
Minder aerosolen zijn gunstig voor de menselijke gezondheid, maar onthullen nu het broeikaseffect dat gedeeltelijk verborgen was, wat weer leidt tot een versnelde wereldwijde opwarming. Ze weerkaatsten lange tijd een deel van de zonnestraling, maar nu bereikt deze straling de aarde wel.
Lees ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
1
Meer kinderen met overgewicht door coronapandemie volgens WHO-studie
-
Student breekt wereldrecord boomknuffelen in Alabama
Als kleine jongen was Abubakar Tahiru al gefascineerd door natuurbehoud. Nu, op 29-jarige leeftijd, neemt hij dat wel heel letterlijk. Hij hield maar liefst 1.123 bomen in één uur vast. Daarmee breekt hij het wereldrecord boomknuffelen. -
PREMIUM
Wind, wind en nog eens wind: waait het echt harder dan vroeger in België? En heeft dat gevolgen voor ons?
Van een rustige windstille zomerdag tot stormachtige herfstdagen, niets is zo veranderlijk als de wind. En aprilse grillen, die kunnen er ook wat van. Gisteren nog waarschuwde het KMI met code oranje. En ook vandaag blijft het stevig waaien. Maar waait het nu eigenlijk harder of juist zachter dan vroeger? Verandert de windsnelheid met een veranderend klimaat? En wat is de impact daarvan? HLN-wetenschapsexpert Martijn Peters licht toe. -
-
Losgeslagen koninklijke paarden geopereerd, hun toestand is “verbeterd”
-
HLN Shop
Ga voor schoonheid én degelijkheid: in vijf stappen naar jouw ideale e-bike
Wie het aangename aan het nuttige wil koppelen bij het kiezen van een tweewieler, gaat voor een elektrisch exemplaar en raakt zo in één beweging ook razendsnel op zijn bestemming. Maar let op: de markt van de e-bikes evolueert continu en je zwemt in de keuzemogelijkheden. Waar moet je zoal op letten? HLN Shop haalt vijf aandachtspunten aan. -
Livios
Zo gebruik je je wasmachine en droogkast slimmer: “Het kost je iets meer, maar je bespaart ermee op de lange termijn”
Wie besparingen op de energiefactuur zoekt, neemt best een kijkje in de waskamer. We gebruiken de wasmachine en de droogkast vaak en die toestellen vertegenwoordigen dan ook een noemenswaardig deel van je energieverbruik. Hoe gebruik je ze op de meest energiezuinige manier? Bouwsite Livios vroeg het aan Arjan Hoffer van Bosch en Siemens. -
Gouden Giro2
Van Pogacar over Uijtdebroeks tot Piganzoli: de Gouden Giro-ploeg van Michel Wuyts
-
8
WEERBERICHT. Al een beetje warmer vandaag, volgende week 23 graden
-
Stokoude ruimtetelescoop Hubble hapert weer
De oude ruimtetelescoop Hubble heeft een probleem. Een van de gyroscopen in het apparaat, die ervoor moeten zorgen dat de Hubble goed draait om het heelal in beeld te kunnen brengen, kampt met een storing. Het is de tweede keer in een paar maanden dat dit gebeurt. -
Belg Raphaël Liégeois (36) heeft astronautendiploma gehaald: “Een intense ervaring”
Raphaël Liégeois is officieel de derde Belgische astronaut. De 36-jarige ingenieur heeft zijn astronautendiploma gehaald en komt nu in aanmerking voor ruimtemissies. -
Persoon die besmettingen met varkenslintworm in Lier veroorzaakte is geïdentificeerd