Nederlandse presentator Johan Derksen opnieuw onder vuur, krijgt bijna 130 klachten na racisme: “Ik ga geen excuses aanbieden”

Derksen stelde dinsdagavond in ‘Vandaag Inside’ dat De Hoop ‘niet het recht heeft’ om met warme gevoelens over Friesland te praten, omdat hij geen geboren Fries is. De man werd echter wél geadopteerd door Friese ouders, en spendeerde bijna zijn hele leven daar. De uitspraak zorgt voor een storm van kritiek en veel meldingen bij Discriminatie.nl. Van de bijna 130 klachten woensdagavond komen er zo'n 40 uit Friesland zelf.

“Dat de klachten uit het hele land komen, geeft aan hoe breed de verontwaardiging is’’, zegt Mirka Antolovic, directeur van Tûmba, het kenniscentrum voor discriminatie en diversiteit in Friesland waar het meldpunt onder valt. “Mensen willen laten weten dat ze de uitspraken te ver vinden gaan. Velen roepen ons op als organisatie aangifte te doen. We gaan ons beraden of dat een optie is of dat we eerst in gesprek gaan met Talpa.’’ Ook De Jongfryske Mienskip, een organisatie die sinds 1915 pleitbezorger is voor de Friese taal en cultuur, heeft een klacht ingediend. Aangifte bij de politie wordt sterk overwogen, meldt bestuurder Sjoerd Groenhof.

De Hoop, die werd geboren in Ethiopië, werd als baby van acht maanden geadopteerd door Friese ouders en groeide op in het Friese dorp Wommels. Hij spreekt Fries en was raadslid van de gemeente Súdwest-Fryslân, voordat hij in 2021 namens de PvdA in de Tweede Kamer kwam.

Derksen deed zijn uitspraken in ‘Vandaag Inside’ nadat een fragment werd getoond waarin De Hoop reageert op het besluit van minister Hugo de Jonge (CDA, Binnenlandse Zaken) om de komende vijf jaar 18 miljoen euro uit te trekken om de Friese taal te bevorderen. De Hoop heeft volgens Derksen geen recht van spreken. “Hij is toch geen Fries? Ik ben toch ook geen Surinamer?”

“Ik ben Fries”, bezweert De Hoop in een reactie, gericht aan Derksen. “Ik ben opgegroeid op een boerderij in Wommels en opgevoed door twee Friese ouders.’’ De Hoop zet op een rij wat hij zoal deed op de boerderij. “Ik kaatste, voetbalde, reed op de trekker, schaatste, molk en schepte stront. Want ook de minder leuke klusjes horen erbij op een Friese boerderij. En nu ben ik Kamerlid, het jongste.”

In het programma ‘Sophie & Jeroen’ zei hij woensdagavond zich te willen uitspreken voor ‘mensen die minder sterk in hun schoenen staan’. “Laat je niet door anderen vertellen wie je bent, waar je thuishoort en hoe je je moet voelen. Ik red me wel, maar als het over anderen gaat, word ik hier nijdig van. Als mensen het gevoel hebben hier niet thuis te horen, omdat een ander dat voor ze bepaalt. Jij bepaalt zelf je identiteit.”

Demissionair premier Mark Rutte is een van de vele prominente politici die op Derksens uitspraken reageren. Hij doet dat via X in het Fries. Hij vindt de reactie van De Hoop goed, schrijft hij. ‘En Johan, knoop dit in je oren.’

_{Lees door onder de post}

Johan Derksen vindt de kritiek schromelijk overdreven, zegt hij tegen deze site. “Wat je ook zegt tegenwoordig, er wordt altijd wel racisme bij gehaald, of antisemitisme of homofobie. Je hebt er nog één op de Nederlandse tv die zegt wat hij ervan vindt, en die is dan de lul. Waar maken de mensen zich druk om? Maar ik ben er altijd heel makkelijk in: het interesseert me niets en ik aanvaard alle consequenties.”

Volgens hem heeft dit ‘niets met racisme te maken’. “Wat een onzin. Hier stond geen geboren Fries te praten, maar mijn punt was dat ik het belachelijk vind dat er in een tijd dat er zoveel bezuinigd moet worden 18 miljoen euro naar de Friese taal gaat. Dat vind ik iets voor de provincie Friesland, een regionaal thema.”

Ondanks alle commotie is Derksen niet van plan zijn woorden terug te nemen. Aan tafel bij Vandaag Inside zei hij het absoluut niet racistisch te hebben bedoeld. Voormalig SP-leider Lilian Marijnissen, die ook te gast was in de talkshow, noemde de uitspraak van Derksen ‘pijnlijk’. Waarom zei hij dat, vroeg ze zich af. “Ik kende zijn achtergrond niet. Wist niet dat hij van de PvdA was. Ik zat me al behoorlijk te ergeren dat er 18 miljoen naar de Friese taal gaat. En dan verschijnt er een meneer met een Afrikaanse achtergrond en die gaat een juichverhaal daarover houden, dan denk ik: joh, waar bemoei je je mee? En dan hebben we hier de euforie en de chemie aan tafel dat we dat soort dingen er nog weleens uitflappen”, zei Derksen, die nogmaals benadrukte dat hij het niet met racistische bedoelingen had gezegd. Sorry zeggen zit er dan ook niet in. “Het was gewoon een opmerking, totaal niets met racisme te maken en daarom kan ik mijn excuses ook niet aanbieden. Dat zou hypocriet zijn, want dan doe je het voor de bühne.”

Marijnissen reageerde dat onbedoeld racisme óók racisme kan zijn. Dat ging er bij Derksen niet in. “Iedereen gaat er maar vanuit dat je dat doelbewust doet om mensen te kwetsen. Maar het was gewoon een opmerking zoals we iedere uitzending een paar opmerkingen maken.”

Johan Derksen weigert om online gedragscursus te volgen: “Ik doe niet mee aan dat soort onzin”

Johan Derksen krijgt dagelijks radioprogramma: “Bijna gecanceld, maar de luisteraars waren het niet eens”

Johan Derksen blikt terug op kaarsincident: “Ik ben er veel vrienden door kwijtgeraakt”