"Die 2 procent spenderen aan defensie is een fetisj van Trump"

De Amerikaanse president Donald Trump heeft het er gisteren in Brussel nog eens flink ingepeperd: de NAVO-lidstaten moeten eindelijk eens meer geld gaan ophoesten ten bate van de NAVO. Meteen rijst de vraag: waarom?

"Die afspraak om 2 procent van het bruto binnenlands product aan defensie te besteden, dateert al van bij de oprichting van de NAVO in 1949", zegt defensiespecialist Jens Franssen. "Het is een oude boodschap, maar het gaat hier over de manier waarop die wordt gebracht", zei politicoloog Rik Coosaet gisteren in "Terzake".

Volgens Coolsaet is de norm een fetisj. "Als je met mensen op de NAVO praat, zeggen die dat dit nooit zal worden gehaald. Die engagementen zijn politiek genomen. Dat gaat dus niet gebeuren omdat een aantal landen, waaronder Duitsland, zeggen dat onze veiligheid niet alleen afhankelijk is van militaire middelen. Als we bijvoorbeeld ontwikkelingshulp aan kwetsbare zones geven, is dat ook een onderdeel van onze veiligheid. Dat moet je dus ook in rekening brengen."

"Trump gaat ervan uit dat hje et terrorisme kan overwinnen door meer aan defensie te spenderen en je militaire capaciteit te verhogen", zegt Coolsaet nog. "Helaas hebben we het hier gezien, en deze week nog in Manchester. Het terrorisme is geen buitenlandse bedreiging die je met meer militaire middelen bestrijdt. Daarvoor heb je "intelligence sharing" en goede inlichtingen- en politiediensten nodig. En wat blijkt dan? De werking van de Britse inlichtingendiensten wordt in de war gebracht door de nauwste bondgenoot die ze hebben op het vlak van intelligence sharing, de VS."

Waarom een oude eis weer oprakelen?

De vraag blijft natuurlijk. Waarom leest Trump de staats- en regeringsleiders de les naar aanleiding van de opening van het nieuwe NAVO-hoofdkwartier? "Amerika heeft het ook lastig, en Trump zit natuurlijk ook met zijn America First", zegt Jens Franssen. "Hij zegt nu aan zijn bondgenoten dat ze zelf moeten instaan voor hun veiligheid. Het Midden-Oosten en Noord-Afrika zijn eigenlijk meer de achtertuin van Europa. De Verenigde Staten hebben het Midden-Oosten ook niet langer nodig voor energie, want ze produceren nu zelf meer olie."

Washington spendeert nu 3,6 procent van zijn bbp aan defensie en wil dat percentage allicht zelf verminderen.

Trump heeft vorig weekend een deal met Saudi-Arabië ten bedrage van 110 miljard dollar gesloten. Als NAVO-landen meer aan defensie spenderen, kan dat goed zijn voor de Amerikaanse wapenindustie. Heeft Trump dan misschien een verborgen commerciële agenda en wil hij gewoon militaire contracten binnenrijven? "Ja en nee", zegt Jens Franssen. "Het klopt dat de VS wereldwijd de grootste wapenproducent is, maar anderzijds kunnen meer defensieuitgaven ook een kans zijn voor Europa om meer te investeren in een eigen wapenindustrie."

"De toon van de boodschap van Trump is gewoon harder", zegt Franssen. Wat blijft er dan hangen? "Een intermezzo in de heel moeilijke periode waarin Trump momenteel zit", zegt Coolsaet. "Morgen komt hij terug in Washington en daar krijgt hij opnieuw alle moeilijkheden op zijn bord. Op The New York Times is dit geen voorpaginanieuws. Wij kijken allemaal gebiologeerd naar het bezoek van president Trump, maar in de VS is dat niet zo." Wat blijft er dan over van de passage van Trump in Brussel? "Niets veranderd voor de positie van Trump in de VS en een grotere wrevel die hij bij zijn Europese partners heeft opgeroepen."

Meest gelezen