Wat is Samusocial?

Samusocial is een Brusselse vereniging die, en dan citeren we even vanop hun website, “sociale noodhulp verstrekt en strijdt tegen uitsluiting”. De taken van de voorziening zijn noodhulp bieden aan daklozen met problemen in de straten van Brussel, een menswaardige relatie herstellen en, als de persoon dat wenst, hem begeleiden op weg naar een oplossing om weg te raken van de straat.

Waar draait het schandaal rond?

Een mooi initiatief, denk je dan, en broodnodig ook voor de vele daklozen en kansarmen in de straten van onze hoofdstad. Maar pijnlijk wordt het wanneer blijkt dat de raad van bestuur, die volledig uit PS’ers bestaat, hoge zitpenningen opstrijkt.

Het systeem van de zitpenningen ontstond eind 2013, begin 2014. Toen stapten PS’ers Yvan Mayeur - de burgemeester van Brussel - en OCMW-voorzitster Pascale Peraïta op als voorzitter en directrice van Samusocial en zouden ze in de raad van bestuur zetelen. Nadien werd Peraïta aangeduid als gedelegeerd bestuurder van de vzw, waarna burgemeester Mayeur en zijzelf lid werden van het bureau.

De zitpenningen zouden voortaan 140 euro bruto bedragen per bijeenkomst van de algemene vergadering of raad van bestuur. In 2014 streken ze samen 30.800 euro op van de 39.000 euro vergoedingen. In 2015 en 2016 stegen de zitpenningen tot bijna 60.000 euro, waarvan tot twee derde richting Mayeur en Peraïta vloeide.

Mayeur bijvoorbeeld kreeg vorig jaar elke maand 1.400 euro, maar het is erg onduidelijk wat hij daar precies voor deed en hoeveel vergaderingen hij daarvoor bijwoonde.

LEES MEER: Onze hoofdredacteur Liesbeth Van Impe rekent af met de schaamteloze graaiers van de PS

Waar kwam dat geld vandaan?

Nog een groot vraagteken: hoe kan Samusocial - nog eens benadrukken: een organisatie die daklozenopvang regelt - zoveel geld uitkeren aan bestuurders? Het zou van giften aan daklozen kunnen komen, of van de subsidiëring van bedrijven en andere overheden? Mayeur kreeg op de gemeenteraad de vraag, maar weigerde er een antwoord op te geven. In een interview met Le Soir gaf hij wel al te kennen meer transparantie te willen geven. Benieuwd hoe lang we daarop moeten wachten.

Wie is betrokken?

In het oog van de storm staan nu vooral Brussels burgemeester Yvan Mayeur en OCMW-voorzitster Pascale Peraïta. De rest van de raad van de bestuur bestond ook uit leden van de PS, maar het is nog onduidelijk wie precies. Zeker is wel dat ze woensdag, een dag voor het vernietigende rapport zou uitkomen, eieren voor hun geld gekozen hebben en opgestapt zijn. Een schuldbekentenis? Zo zullen ze het zelf wellicht niet noemen.

Hoe reageren de bestuurders?

In een interview met Le Soir heeft Mayeur gereageerd op het schandaal. Al wil hij het zo niet genoemd hebben: de Brusselse burgemeester houdt vol dat de vergoedingen wel correct waren. “Ik ben sociaal assistent, ik doe hier niet aan vrijwilligerswerk. Het gaat om een professionele opdracht.”

Hoe schadelijk is dit voor de PS?

De PS is een partij waar de voorbije decennia vaak een zweem van chantage en vriendjespolitiek rond gehangen heeft. Samusocial is een nieuw hoofdstuk in dat verhaal, en dan nog een erg pijnlijk. “Ik eis de meest complete en totale transparantie in de onderzoekscommissie. Ik eis de waarheid, jusqu’au bout”, zei Laurette Onkelinx, kopvrouw van de Brusselse PS, voor de tv-camera’s.

Maar goed om weten is dat de advocaat van de PS Marc Uyttendaele is, de echtgenoot van Onkelinx. Zijn advocatenkantoor boycot het onderzoek, zeggen de regeringscommissarissen die het voeren. Het maakte de luide oproep van Onkelinx om transparantie een pak minder overtuigend. Om niet te zeggen: heel erg bedenkelijk.

Wat vinden de Vlaamse partijen?

De Vlaamse partijen zien het nieuwe schandaal - Publifin ligt nog vers in het geheugen - met lede ogen aan. Duidelijk is alvast dat de PS geen steun moet verwachten van zusterpartij SP.A. Voorzitter John Crombez was niet mals voor Elio Di Rupo. “Als er geen deftige uitleg komt, is de situatie onhoudbaar”, zegt hij. “Dan kunnen wij niet verder besturen in Brussel met Mayeur.”

Ook staatssecretaris Zuhal Demir (N-VA) treedt op de voorgrond. Zij subsidieert de Brusselse organisatie voor de winteropvang en heeft daarom een grondig onderzoek geëist van de inspectie van Financiën. Ook Groen reageerde al door mee aan te dringen voor een onderzoekscommissie in het Brussels Parlement.

“De excessieve bestuursvergoedingen horen niet in de zakken van Mayeur en Peraïta, maar wel in de kas van de daklozenvereniging Samusocial”, zegt N-VA-parlementslid Liesbet Dhaene. “Indien de betrokken bestuurders niet bereid zijn om deze terug te storten naar de vereniging, moeten de bevoegde ministers Smet (SP.A) en Fremault (CDH) een juridische procedure opstarten om dit te bekomen. Bovendien moet worden uitgepluisd hoe het mogelijk is dat de PS jarenlang zijn gang kon gaan onder toeziend oog van de opeenvolgende bevoegde ministers van andere partijen, namelijk Ecolo, CD&V, SP.A en CDH.”

Wat nu?

Het vernietigende rapport dat donderdag voorgesteld is, is ingeslagen als een bom. Meteen was er eensgezindheid onder zowat alle partijen: Yvan Mayeur moet opstappen als burgemeester van Brussel. Donderdagavond voegde hij de daad bij het woord en stapte hij op.