Europa, met Frankrijk op kop, wil een belasting op omzet invoeren. Doel is de belastingontwijking door vooral, maar niet uitsluitend, Amerikaanse technologiegiganten een halt toeroepen. Iedereen hoort een faire belasting te moeten betalen voor het gebruik en onderhoud van de aanwezige publieke infrastructuur.

Of een omzetbelasting daartoe de ideale oplossing is, is een andere vraag. Het initiatief werd gelanceerd door Bruno Le Maire, de Franse Minister van Financiën. De Fransen, net zoals het gros van de andere Europese landen, zijn het beu dat de Amerikaanse internetgiganten nauwelijks belastingen betalen op de in Europa gerealiseerde winsten.

Het meest wraakroepende voorbeeld is de 0,005% belasting die Apple betaalde op zijn Europese winst in 2014. Dat stemt overeen met 50 dollar voor elk miljoen dat het verdient. 

De OESO schat dat landen wereldwijd jaarlijks naast 100 à 240 miljard dollar aan inkomsten grijpen. Dat is het gevolg van internationale regels die toestaan dat bedrijfswinsten richting belastingparadijzen worden versluisd. 

Europa heeft dit natuurlijk aan zichzelf te wijten. In principe zou een activiteit belast moeten worden waar die plaatsvindt. Maar de huidige regels beperken de belastingheffing tot de landen waar bedrijven fysiek gevestigd zijn.

Ierland en Luxemburg, met hun lage belastingvoet, zijn dan de geprefereerde vestigingsoorden voor multinationals. In andere Europese landen waar voor miljarden aan omzet wordt gerealiseerd, betalen die bedrijven amper belastingen.

Zo zou Airbnb vorig jaar minder dan 100,000 euro aan belastingen betaald hebben in Frankrijk. “Je kunt elkaar geen vliegen blijven afvangen,” stelt Marianne Thyssen, Europees Commissaris voor Werk, Sociale Zaken, Vaardigheden en Arbeidsmobiliteit in mijn boek ‘De Winnaarseconomie’. “We moeten evolueren naar een Common Consolidated Corporate Tax Base (CCCTB): eenzelfde belastbare basis voor de vennootschapsbelasting.”

Het invoeren van een CCCTB zou een enorme stap voorwaarts betekenen. Het moet belastingontwijking voorkomen en geeft bedrijven duidelijkheid over wat belast zal worden. Het voorkomt wel niet dat individuele landen een competitief lage belasting zetten. 

Wordt die piste daarom nu verlaten voor een omzetbelasting? Daar ziet het vandaag naar uit. De door Frankrijk voorgestelde standaardtaks zou geheven worden op de nationaal gerealiseerde omzet en zou schommelen tussen 2 en 5 procent.

Dit zou de EU-lidstaten potentieel een veelvoud aan inkomsten opleveren in vergelijking met vandaag. Duitsland, Italië en Spanje sluiten zich aan bij het initiatief.

Maar: aanpassingen aan het huidige Europese belastingregime vergen echter overeenstemming van alle landen. Zover zijn we in de landen met zeer lage bedrijfsbelastingen zoals Ierland en Luxemburg nog lang niet.

Het is positief dat er gewerkt wordt aan een meer fair belastingsysteem. Maar voor een echte oplossing is brede internationale samenwerking nodig. Een omzetbelasting enkel voor Europa zou de competitiviteit van de Europese economie niet ten goede komen.

De OESO, het samenwerkingsverband tussen 35 rijke landen, deed onlangs aanbevelingen in lijn met het CCCTB-initiatief. De voorbije maand ondertekenden ook 70 landen een pact om belastingontwijking aan te pakken. De neuzen gaan langzaam in dezelfde richting, maar notoire afwezigen waren Ierland, Luxemburg en de VS.

Het zal nog heel wat gepalaver vergen tussen politici evenals tal van rechtszaken met de internetreuzen vooraleer een definitieve oplossing uit de bus komt.

Aan de tijd dat de technologiereuzen volledig ongemoeid werden gelaten, lijkt wel definitief een einde te komen. 

--
VRT NWS wil een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.