Erdogan: "IS is verdreven uit Jarabloes"

Turkije en een door de Verenigde Staten gesteunde rebellencoalitie zijn vanochtend een offensief begonnen in Jarablus, een plaats in Noord-Syrië aan de grens met Turkije, en omliggende dorpen. Turkse tanks zijn de grens overgestoken en door Turkije gesteunde Syrische rebellen zouden vier dorpen vlakbij Jarabloes - die door IS waren bezet - hebben ingenomen. Volgens persbureau Reuters hebben de rebellen inmiddels het centrum van de stad bereikt en hebben zij ongeveer de helft van Jarabloes veroverd. Volgens Erdogan gaat het om de hele stad.

Turkse gevechtsvliegtuigen bombardeerden verschillende IS-doelen in de strategisch gelegen stad. Luchtbombardementen werden voorafgegaan door artilleriebeschietingen die midden in de nacht begonnen. Turkse tanks en speciale eenheden zijn daarna de grens met Syrië overgestoken. Twee F16's zouden in de lucht wachten om te kunnen aanvallen nadat de doelen zijn vastgesteld. Tot dusver zijn er 46 IS-strijders gedood, meldt persbureau Dogan op basis van miltaire bronnen.

Steun Verenigde Staten

De Verenigde Staten geven luchtsteun aan de operatie in Jarablus. Volgens een Amerikaanse seniorfunctionaris zitten de Amerikanen 'op één lijn' met de Turken wat betreft hun plannen. Islamitische Staat zou hebben gereageerd met een mortierbom richting Turkije, die terecht is gekomen in een leeg veld in de buurt van de plaats Karkamis, vlakbij Jarabloes. De bewoners van Karkamis en zes omliggende dorpen op de Syrische grens zijn geëvacueerd.

Het offensief op Jarabloes is volgens minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu een keerpunt in de strijd tegen IS, omdat het de bevrijding van de Noord-Syrische regio moet versnellen. Maar het Syrische regime veroordeelde de aanval, die niet gecoördineerd is met Damascus. Het beschuldigt Turkije van een poging IS te vervangen door "andere terroristische groepen", verwijzend naar de rebellen. Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft gezegd zich "ernstige zorgen" te maken over de ontwikkelingen. 

Koerdische strijdkrachten 

President Erdogan verklaarde vandaag dat ook doelen van de Syrisch-Koerdische partij PYD worden aangevallen, hoewel de Koerden ook zelf strijd voeren tegen IS. De Koerdische strijdkrachten hebben belangen in de regio, maar Turkije is er als de dood voor dat zij een groot aaneengesloten gebied in handen krijgen, vanwege spanningen met de Koerdische bevolking in eigen land. Turkije ziet de PYD als een verlengstuk van de Koerdische Arbeiderspartij PKK, die door het land als een terroristische organisatie wordt gezien. Volgens Erdogan wordt een terroristische organisatie ook niet onschuldig wanneer die een andere terroristische organisatie aanvalt. Erdogan bezwoer dat hij er alles aan zal doen om de Syrische territioriale eenheid te herstellen en klaar te zijn om nieuwe stappen te zetten in de regio samen met Rusland en de anti-IS-coalitie.

Minister Cavusoglu eiste vandaag nog dat alle Koerdische strijders zich terugtrekken naar het oosten van de rivier de Eufraat, "of Turkije zal doen wat nodig is". Ook Erdogan uitte dreigementen naar de Koerdische strijdkrachten.

De leider van de PYD twitterde vandaag dat niet alleen IS wordt weggevaagd bij het offensief in de grensregio, maar ook Turkije zelf. De woordvoerder van de Koerdische strijdgroep YPG, gelieerd aan de PYD, noemde de Turkse interventie "een daad van onverholen agressie" en bemoeienis met Syrische interne zaken.

Opvallend is dat ook de Amerikaanse vice-president Joe Biden, vandaag op bezoek in Turkije, de Koerdische strijders in Syrië oproept om zich terug te trekken naar het oosten van de rivier de Eufraat, anders zullen ze de Amerikaanse steun verliezen. Dat zei Biden op een persconferentie in Ankara. Biden sprak hiermee indirect steun uit voor de Turkse operatie om IS-strijders uit Jarabloes te verdrijven en de Koerden te ontmoedigen verder terrein te veroveren in het noorden van Syrië. De Amerikanen zagen de Syrisch-Koerdische PYD nochtans altijd als hun effectiefste partner in de Syrische oorlog, maar de relatie met NAVO-bondgenoot Turkije mag daar blijkbaar niet onder lijden.

De PYD, volgens Turkije nauw verbonden met de Koerdische Arbeiderspartij (PKK) die in Turkije een guerrilla voert tegen het regeringsleger, heeft de afgelopen tijd tot afgrijzen van Ankara terreinwinst geboekt in Noord-Syrië.

Ook op de westelijke oever van de Eufraat rukten PYD-strijders op. De eis van de Amerikaanse regering betekent dat de PYD de aftocht moet blazen uit onder meer Manbij. Die stad veroverden de Koerden eerder deze maand na een langdurig beleg op Islamitische Staat.

Doel offensief 

Volgens de Turkse regering is het doel van het offensief om de stabiliteit in de regio terug te brengen. Ook hoopt Turkije dat na herovering van het gebied weer humanitaire hulp aan de Syrische inwoners kan worden geleverd om zo de stroom vluchtelingen een halt toe te roepen. De aanslag op Gaziantep, waarbij 22 kinderen omkwamen, is bovendien wat Turkije betreft bewijs dat IS het land aanvalt langs de grenzen.

Tegen persbureau Anadolu zei de Turkse minister van Binnenlandse zaken Efkan Ala dat de dreiging van IS snel zal worden uitgeroeid, maar hij waarschuwde ook voor 'andere terroristische organisaties' en het steunen daarvan. Waarschijnlijk doelt hij daarbij op de Koerdische strijdkrachten die door de Amerikanen ondersteund worden.

Strategisch belang Jarabloes

Het Turkse leger had gisteren al stellingen beschoten van terreurgroep Islamitische Staat, nadat vanuit Syrië twee mortiergranaten waren ingeslagen in de grensplaats Karkamis, vlakbij Jarabloes. Het leger schoot toen bij het nabijgelegen Manbij ook al op doelen van de Koerdische strijdkrachten, kennelijk om ze af te houden van een opmars richting Jarabloes. 

Ook voor de Koerden is Jarabloes belangrijk. De Koerdische strijdgroep YPG beheerst een strook van 400 kilometer langs de grens tussen Turkije en Syrië en een klein stukje in het noordwesten van Syrië, Afrin. Als de Koerden erin slagen Jarabloes te veroveren, brengt hen dat een stapje dichter bij het aaneensluiten van de twee gebieden die zij in handen hebben, een nachtmerrie voor Turkije.