Meer dan een derde van onze groene stroom uit Scandinavië: "Mensen worden blaasjes wijsgemaakt"

Leveranciers mogen 'groene stroom' verkopen als ze daarvoor evenveel 'garanties van oorsprong' kunnen voorleggen. Dat is een bewijs dat de elektriciteit afkomstig is van hernieuwbare energie. Die garanties van oorsprong worden verhandeld, en stroomleveranciers kunnen die opkopen in heel Europa.

De stroom die in ons land wordt verkocht als groene stroom, is dus niet noodzakelijk stroom die door Belgische windmolens of zonnepanelen is geproduceerd. Dit blijkt ook uit het rapport van de regulatoren. Dertig procent van het geleverde volume aan elektriciteit in 2016 was hernieuwbare elektriciteit (45 procent in Brussel, 29 procent in Vlaanderen en 26 procent in Wallonië). Het aandeel van de garanties van oorsprong uit Scandinavië steeg tot 37 procent, nadat het tussen 2014 en 2015 was gedaald van 61 tot 25 procent. Nog eens 54 procent van de garanties van oorsprong zijn afkomstig uit België, Frankrijk, Nederland en Duitsland. 

Maar volgens Dirk Van Evercooren, directeur marktwerking bij de Vlaamse regulator Vreg, is er alvast in Vlaanderen een stijgende vraag - vooral bij bedrijven - naar groene stroom die effectief in België is geproduceerd. Zo was vorig jaar 8,32 procent van alle verbruikte elektriciteit in Vlaanderen groene stroom die in Vlaanderen werd opgewekt. In 2015 was dat nog geen zes procent.

PVDA'er Tom De Meester heeft forse kritiek op het systeem van 'garanties van oorsprong'. "De stroom die verkocht wordt als groene stroom is gewoon grijze stroom uit onze kerncentrales en gascentrales, die een groen etiket krijgt. Etiketten gekocht in Scandinavië", aldus De Meester. "In werkelijkheid is dus maar acht procent van de elektriciteit die in Vlaanderen wordt geproduceerd groen."

De Meester maakte een vergelijking met het systeem van aflaten dat in de Middeleeuwen werd gebruikt om zonden af te kopen. "De mensen worden blaasjes wijsgemaakt. Ze denken dat ze groene stroom kopen en willen er zelf iets meer voor betalen. Maar het is nep, in werkelijkheid kopen ze stroom van de kerncentrale om de hoek."

Hij bepleit om bindende doelstellingen op te leggen voor hernieuwbare energie in Vlaanderen en België. De investeringen in hernieuwbare energie stokken vandaag. "Er worden geen grote pv-installaties meer geplaatst. Private investeerders liggen niet wakker van klimaatdoelstellingen, maar van rendement. De overheid moet daarom zelf investeren in hernieuwbare energie."