OPINIE Hermes Sanctorum: "Dierentuin of slachthuis, we gebruiken in beide gevallen dieren om mensen te plezieren"

Ondanks de (letterlijk) honderden overtredingen mag de Olmense Zoo vanaf dit weekend toch weer open. Terwijl de minister een maand geleden nog fors uithaalde à la “wie niet horen wil, moet voelen”, krijgt de zoo nu toch een zoveelste kans van hem. Alle problemen zouden weggewerkt zijn. Het lijkt te mooi om waar te zijn dat er in  één maand tijd extra ruimte voor de dieren is gebouwd of dat er nieuwe soortgenoten zijn gezocht. Het lijkt er eerder op dat de druk bijzonder groot geworden was om de zoo te heropenen. We zagen een gelijkaardig schouwspel toen gruwelijke beelden opdoken uit het slachthuis in Tielt: dat werd ook gesloten met de woorden “wie niet horen wil, moet voelen”. Enkele weken later werd toch opnieuw geslacht, anders dreigde het slachthuis er ook mee om torenhoge schadevergoedingen te eisen van de overheid.

Een dierentuin is voor alle duidelijkheid geen slachthuis. Een dierentuin dient niet om dieren af te maken, integendeel. De duizend dieren in de Olmense Zoo zijn ook van een andere orde dan de anderhalf miljoen varkens die jaarlijks in Tielt worden geslacht. Toch zijn er ook gelijkenissen. We gebruiken in beide gevallen dieren om mensen te plezieren. Een stuk vlees op het bord kan lekker zijn en ook een bezoek aan de dierentuin kan leuk zijn met het gezin. Heel wat mensen reageerden emotioneel bij de sluiting van de Olmense Zoo een maand geleden, want ze hadden mooie herinneringen overgehouden aan het bezoek van die mooie dieren.

De uitdaging is echter om de volgende vraag telkens te stellen: “wat betekent dit nu voor het dier?”. Een dier is niet alleen een wezen dat moet eten en drinken, het wil ook doen wat het in de natuur zou doen en intelligente diersoorten hebben net als wij uitdaging nodig. Voor sommige dieren is het duidelijk dat geen enkele dierentuin dat kan garanderen. Beeld je een blauwe vinvis in. Het gezond verstand zegt dat geen enkel bassin groot genoeg is om zo een walvis gelukkig te houden. Hetzelfde geldt eigenlijk voor grote publiekslievelingen zoals olifanten, leeuwen, tijgers en beren. Dat zijn dieren die in de natuur leven op reusachtige oppervlaktes die geen enkele zoo kan bieden. De normen waaraan dierentuinen vandaag moeten voldoen, komen dan ook niet in de buurt van wat hun bewoners eigenlijk nodig hebben. Minister Weyts geeft toe dat de normen aan herziening toe zijn en kondigt aan dat ze strenger zullen worden. Maar als de Olmense Zoo er jarenlang niet in slaagt om te beantwoorden aan dierentuinnormen die eigenlijk gedateerd zijn, blijft ze beter gesloten.

Dierentuinen herbergen in de toekomst best dieren die weinig ruimte en inspanning van verzorgers vragen. Ik vind het best oké om aan mijn kinderen uit te leggen dat sommige dieren er in de dierentuin niet bij zijn omdat ze liever in de natuur leven. Ook die boodschap is toch waardevol om mee te geven aan je kroost tijdens een bezoek aan de dierentuin?