Die schuldenberg heeft vele oorzaken. Ieder jaar horen we weer over begrotingstekorten. Die krijg je als de uitgaven van onze regering(en) de inkomsten overstijgen en ons land zo dwingen meer te gaan lenen. Ook bij de gezinnen stijgen de schulden. Logisch ook, omdat een gezin dat vandaag een huis wil kopen of bouwen daarvoor fors meer moet lenen dan vijf of tien jaar geleden. Bij bedrijven stijgen de schulden ten slotte ook omdat ze opportunistisch gebruikmaken van de huidige lage rente om overnames te doen. Wordt zo’n overname een succes, dan leent het bedrijf zich rijk. De opbrengst zal veel groter zijn dan de kost van de lening.

Moeten we nu ongerust zijn over die hoge schuldenberg? Neen. Het kan nog veel erger. In het Verenigd Koninkrijk en de VS lenen consumenten zich te pletter. Niet alleen om een huis te kopen, ook omdat ze te pas en te onpas de kredietkaart bovenhalen. De wasmachine, een reis of trouwfeest? Velen schrikken er niet voor terug om daarvoor te lenen. Ook bij ons zijn er ieder jaar meer gezinnen die in de problemen komen omdat ze hun leningen niet meer kunnen afbetalen, maar al bij al valt dat nog mee. Een Belg leent doorgaans niet zo graag en wil het liefst van al zo snel mogelijk zijn leningen afbetalen. Daar kunnen de Britten en Amerikanen nog wat van leren!

We gaan er ook vanuit dat de rente niet al te snel zal stijgen. Gebeurt dat toch, dan is de impact op de schulden van gezinnen al bij al beperkt omdat we vooral veel lenen voor een huis en omdat de intresten op hypotheekleningen ofwel vast zijn, ofwel variabel maar dan wel met een plafondrente die nog steeds relatief laag is. De bedrijven hoeven ook niet meteen veel schrik te hebben. De economie draait immers op volle toeren en dat levert meer omzet en meer winst op. Zelfs al stijgt de rente uiteindelijk, dan nog zullen bedrijven dat kunnen compenseren met een stijging van de winst.

Voor de overheid ziet de situatie er anders uit. Die betaalt nu nauwelijks intrest op nieuwe leningen, maar dat zal ooit veranderen. Tegelijkertijd zal de factuur voor de vergrijzing en de sociale zekerheid blijven oplopen. En die stijging zal niet gecompenseerd kunnen worden met een stijging van de belastingontvangsten, nu her en der vennootschapsbelastingen verlaagd worden. Het is dan ook vooral de overheid die zich ongerust moet maken over haar deel van de enorme Belgische schuldenlast.