Betekent "Fuck The Police" echt "Fuck The Police"?

Om terug te komen op de titel van dit stuk. Volgens NWA (Niggaz With Attitude) is het antwoord: ja. Fuck the police is de titel van een controversieel rapnummer uit het eerste album van NWA, een Amerikaans hiphop collectief.

Het nummer kwam uit in 1988 nadat de rappers van NWA: Ice Cube, Dr Dre, DJ Yella en MC Ren hardhandig werden aangepakt door de politie tijdens een routinecontrole. Het nummer paste ook in een tijdsgeest met heel veel spanning tussen de jongeren en de politie in de buitenwijken.

"Fuck The Police" sloeg in als een bom en zorgde ervoor dat de FBI een onderzoek startte naar de groep. Heeft het nummer aanleiding gegeven tot rellen? Neen. Wat wel rellen veroorzaakte, was de vrijspraak van de blanke politieagenten nadat ze Rodney King onrechtmatig hadden mishandeld.

"Fuck The Police" verwoordde volgens de bandleden het gevoel waarmee heel wat jongeren in LA zaten. De rappers zeiden achteraf dat je hun teksten moet zien als een documentaire, een inkijk in hun dagelijkse leven. Zelf waren zij geen doetjes en schuwden ze het geweld niet, maar achteraf, jaren later liet Dr Dre - een van de oprichters van NWA weten- dat geweld nooit een antwoord was en is.

Ze zijn tot inkeer gekomen.

Nu is Dr Dre een gerespecteerde zakenman die bovenaan de Forbes-lijst prijkt met een vermogen van 740 miljoen dollar. Hij staat op de 3e plaats van rijkste rappers na P Diddy en Jay Z.  

Hiphop is als muziekvorm altijd al heel expressief geweest. Het muziekgenre ontstond begin jaren 80 in de straten van New York als uitlaatklep voor jongeren. Gasten die met twee draaitafels en een micro de wantoestanden in hun wijken aankaartten.

Hiphop is altijd al maatschappijkritisch geweest, denk maar aan Public Enemy. Maar tegenwoordig neigt het meer en meer naar een genre waarin er vooral gepocht wordt met dure auto’s, geld en schaars geklede dames. Meestal geleend, om toch maar te laten zien dat ze het gemaakt hebben.   

Deze stroming zie je ook bij ons. Denk maar aan de Leuvense rapper Kaye Styles die met een geleende Nissan 300 ZX door de straten van Leuven cruisde. In Brussel zie je dat ook.

De rapscene is heel divers, maar je kan 2 stromingen onderscheiden:  zij die nog altijd maatschappijkritisch zijn zonder het geweld te promoten, en anderen die voor een confronterende, en soms gewelddadige tekst kiezen.

De Brusselse rapper Billal behoort tot de eerste groep. Toen ik hem een paar jaar geleden sprak voor een Panorama-reportage zei hij dit: “Ik zing niet over geweld drank of drugs, omdat ik mijn kleine broer of mama niet wil choqueren. Want ik wil dat ook zij mijn muziek kunnen beluisteren. Rap is voor ons de enige manier om dingen aan te kaarten zonder dat iemand je het zwijgen oplegt.”

Salahdine Ibnou Kacemi is van dezelfde mening. Hij scoorde recent met zijn Antwerps hiphop groep SLM een hit met "Ewa Ja". Het nummer heeft ondertussen bijna 680.000 views op YouTube. “Ik weet dat ik een voorbeeldfunctie heb. Daarom kan ik het mij niet permitteren om te zingen over drank, drugs of geweld. Trouwens dat is een leefwereld die niet de mijne is, waarom moeten we erover zingen?”

Hij vindt ook dat het te makkelijk is om voor de “bling bling” te kiezen. “Het is net onze bedoeling om ons publiek op andere gedachten te brengen. We willen hen doen nadenken. En dat doe je door creatief te zijn. En niet voor de clichés te kiezen."

In het nummer "Ewa Ja" zingt Sallahdine ook over politiecontroles, maar zij moedigen de jongeren net aan om niet bij de pakken te blijven zitten in een slachtofferrol. "Als je een doel voor ogen hebt, en hard genoeg werkt, dan geraak je er wel. Ewa ja.", aldus Ibnou Kacemi.

Wat Billal en Sallahedine vooral beogen met hun muziek, is dat ze terug willen gaan naar de essentie van hiphop. Niet onnodig choqueren en provoceren, maar de mensen bewustmaken van wat er leeft in hun leefwereld.

Maar die groep wordt steeds kleiner. “Ik zie meer en meer gasten kiezen voor feestmuziek, in hun videoclips tonen ze een levensstijl die niet echt strookt met de dagelijkse realiteit. Veel geld, wapens en schaars geklede vrouwen”, zegt Mohammed Boho. Boho is straathoekwerker en begeleidt jonge rappers in Kuregem, Anderlecht. “Ik noem ze mainstream rappers”, aldus Boho.

Dat zijn gasten die voor de likes en de hits gaan op YouTube. Hun teksten zijn niet echt doordacht, ze gooien daaronder een “catchy” beat en autotune, en klaar is kees. Opvallend: veel van die gasten treden op in shisha bars en verdienen daar goed hun brood. “Ze gaan voor de kwantiteit en vergeten de kwaliteit”, aldus Boho.  

Provocatie, catchy beat en autotune lijken tegenwoordig wel het recept voor snelle succes. Kijk maar naar Lil Kleine, de Nederlandse rapper die twee jaar geleden in het nieuws kwam met het nummer “Drank en Drugs”. Niet echt diepzinnige hip hop.  

Elk weldenkend mens is het over eens dat de rellen niet kunnen, maar om daar hiphop bij te betrekken, lijkt net een brug te ver. Sinds het ontstaan van muziek hebben artiesten gezongen over drugs of geweld. Zo zongen de Beatles over LSD, de Rolling Stones bezongen met hun Brown Sugar de effecten van heroïne.

Recenter kreeg de Amerikaanse rapper Eminem bakken kritiek omdat zijn teksten homofoob zouden zijn. Maar de kritiek viel weg toen Sir Elton John het opnam voor Eminem.  

Misschien moeten we niet schieten op de boodschapper, zeker niet op een zeer middelmatige rapper als Benlabel. Want de aandacht die hij nu krijgt met de rellen is net wat hij nodig heeft om aan de broodnodige likes en hits te komen. Gratis reclame om zich bij zijn fans voor te doen als “bad boy”.