Als familiehoofd gaf koning Filip afgelopen zomer zijn zegen voor een gedeeltelijke intrekking van de dotatie van zijn broer, prins Laurent, na diens omstreden aanwezigheid op een feestje van de Chinese ambassade. In een zeven pagina’s tellende brief verdedigt prins Laurent nu zichzelf, net voor het moment waarop van de federale regering een beslissing wordt verwacht.

Volgens zijn advocaat, Laurent Arnauts, is de wet waarop de regering zich beroept, in strijd met de grondwet en de rechten van de mens. Ze zou de prins veroordelen tot ‘sociaal isolement’, hij zou op de keper beschouwd zelfs met leden van zijn eigen familie geen contact meer mogen hebben zonder toestemming van de federale regering.

Bovendien is de wetgeving zo vaag dat het niet duidelijk is wanneer de prins ze overschrijdt en wanneer niet, en dat terwijl er over contacten van anderen geen probleem wordt gemaakt. De brief wijst fijntjes op de uitstekende contacten die de Belgische overheden, koning Filip inbegrepen, de voorbije jaren met China hebben gehad.

“Geen eerlijk proces”

Daarnaast waarschuwt de brief ook voor een schijn van partijdigheid. Premier Michel heeft in de gezamenlijke verklaring met koning Filip al een sanctie in het vooruitzicht gesteld, nog voor prins Laurent was gehoord, terwijl de premier zelf rechter is in de zaak.

Dit zijn ‘ernstige en herhaalde tekortkomingen’ van de regering, waarmee de rechten van de verdediging geschonden zijn, waarschuwt de advocaat. Dat zou betekenen dat België voor het Europees Hof voor de Rechten van de mens veroordeeld kan worden omdat de regels van een eerlijk proces niet zijn gerespecteerd.

Prins Laurent zegt constructief te willen blijven en zoekt nu naar een oplossing, waarin de wet kan worden toegepast zonder dat ze in strijd is met fundamentele rechten. Hij heeft een protocol laten opstellen waarin de verplichtingen van de prins gedetailleerd worden opgesomd en waarover hij overeenstemming hoopt te bereiken met de federale regering. Volgens die lezing heeft de prins geen fouten begaan.

Reactie premier Michel

Het kabinet van premier Charles Michel (MR) heeft intussen kort gereageerd op de brief. “Zoals de premier aan het parlement heeft aangekondigd, wordt het dossier juridisch bestudeerd. Het dossier wordt binnenkort voorgelegd aan de ministerraad”, zegt woordvoerder Barend Leyts.

“Van de pot gerukt”

“Dit is van de pot gerukt”, reageert N-VA-Kamerlid Peter Buysrogge. “Wat ons betreft, kan er geen twijfel over bestaan dat Laurent de dotatiewet heeft overschreden aangezien hij zonder toestemming te vragen contacten had met buitenlandse machthebbers. De premier en het parlement hadden dan nog het fatsoen om eerst naar zijn uitleg te luisteren en een hoorzitting te organiseren met zijn advocaat. En dan is de volgende stap blijkbaar een brief vol verwijten. We moeten dit nu gewoon snel een halt toeroepen.”

“Premier Michel heeft in de zomer aangekondigd de wet te zullen naleven”, zegt Buysrogge nog. “We zijn 6 maanden verder en er is nog altijd geen sanctie, omdat de premier zo veel mogelijk ruimte wil geven aan de prins om zich te verdedigen. Je kan nu toch niet zeggen dat zijn rechten van verdediging geschonden zijn? Wie niet horen wil, moet voelen.”

Ook staatssecretaris Theo Francken (N-VA) is niet onder de indruk. “Dat hij klacht indient bij Unie”, zei Francken bij de start van de ministerraad. “Potje breken is potje betalen.”

“Regering heeft dit heel slecht aangepakt”

Kamerlid Hendrik Vuye (Vuye & Wouters) vindt dat de brief van de advocaat van prins Laurent op een aantal punten hout snijdt. “De prins heeft zoals elke burger het recht om zich te verdedigen, en sommige aspecten van de wetgeving zijn inderdaad in strijd met het Europees Verdrag voor de Mensenrechten”, zei Vuye - nochtans geen grote fan van het koningshuis - in De Ochtend op Radio 1.

Bovendien zijn de regels met betrekking tot contacten van het koningshuis met buitenlandse leiders - prins Laurent kwam onder vuur te liggen na zijn aanwezigheid op een feestje van de Chinese ambassade - “bijzonder flou”, meent Vuye. “De prins stapt in een vrijwillig systeem, niemand zegt hem dat hij die dotatie moet aannemen. Dan moet hij wel de spelregels volgen, maar die moeten hem natuurlijk wel duidelijk zijn uitgelegd”, zegt de ex-N-VA’er. “De bal ligt nu in het kamp van de regering: premier Michel heeft verschillende keren gezegd dat hij de regels aan Laurent zou uitleggen. Ik wil nu wel eens weten wat hij daar gezegd heeft.”