Het mysterie van het Andesgebergte ontrafeld
Nederlandse geologen zijn erin geslaagd om te ontrafelen hoe het Andesgebergte is ontstaan. Dat staat op de site van de Volkskrant. Tot nog toe was er geen enkele verklaring van hoe er aan de westkust van Zuid-Amerika een hooggebergte van wel 7.000 kilometer lang en gemiddeld 4.000 meter hoog is kunnen komen. Volgens de onderzoekers, die hun bevindingen hebben gepubliceerd in Nature Communications, zou een enorme, weggezonken aardplaat voor de kust aan de oorzaak liggen.
De Andes is een merkwaardige bergketen. Normaal gezien ontstaan hooggebergtes als twee continenten als het ware in slow motion op elkaar botsen. Maar de aardschol die vanuit de Stille Oceaan op Zuid-Amerika afstevent is een oceaanplaat, ook bekend als de Nazca-plaat. Die plaat is zo zwaar dat ze bij botsingen de min of meer vloeibare aardmantel induikt, zegt de Nederlandse geoloog Wouter Schellart van de Vrije Universiteit Amsterdam in De Volkskrant.
De Nazca-plaat schuift langs de 7000 kilometer lange kustlijn de stroperige mantel in en dat al 200 miljoen jaar lang tot een diepte van 2000 kilometer
Deze enorme massa beïnvloedt de stroming van het smeuïge mantelgesteente. Je kan het vergelijken met een kokende soep waarin een groot stuk vlees gelegd wordt. Alleen verloopt het op aarde een stuk trager. Het mantelgesteent beweegt met een snelheid van hooguit enkele centimeters per jaar. In computersimulaties zag Schellart dat die verstoorde stroming Zuid-Amerika naar het westen dreef. Bovendien duwde ze ook op sommige plekken de Nazca-plaat terug naar het oppervlak. Door de weerstand aan de westkust van Zuid-Amerika ontstonden daardoor bergketens. Zoals er een bult ontstaat wanneer je sneeuw opzijschuift.