Hendrik Bogaert pleit voor verbod op grote en zichtbare religieuze tekens, maar wordt teruggefloten door eigen partij CD&V: "Dom voorstel"

Bogaert vertrekt in zijn essay van de vrees dat de gezamenlijke samenleving dreigt te verbrokkelen in 'sub-gemeenschappen'. Die verbrokkeling zou volgens Bogaert kunnen eindigen in een "gesplitste samenleving" zonder brede sokkel van gedeelde normen en waarden.

Volgens Bogaert zitten we met onze samenleving op een "kantelpunt" en is het daarom nodig en verdedigbaar om te gaan snoeien in de vrijheden van sommigen om de vrijheden van anderen te vrijwaren. Bogaert past die benadering toe op de vrijheid van religie. Dat recht is volgens hem een "niet-lineair mensenrecht dat afbuigt waar de vrijheden van anderen beginnen".

Concreet stelt Bogaert voor een verbod in te voeren op het dragen van grote en zichtbare religieuze tekens in Europa voor religies met meer dan 5 procent van de bevolking. Kleine tekens zoals een klein kruisje of een hamsa voor moslims zouden volgens Bogaert wél nog mogen. Een totaalverbod zou volgens de CD&V'er immers te ver gaan. "Dat zou niet redelijk en proportioneel zijn."

Bogaert voorziet wel enkele uitzonderingen, bijvoorbeeld voor gebedsplaatsen, de private plaatsen en de clerus van alle religies zoals priesters en imams. De CD&V'er verdedigt ook de drempel van 5 procent, al had het even goed 4 of 6 procent kunnen zijn. "Maar ook geen 10", klinkt het. "Onze basishouding ten aanzien van een religie die klein is, moet anders zijn dan ten aanzien van een religie die groot is. De situatie is anders door de kleinere impact op de vrijheid van anderen en dit verantwoordt een aparte behandeling", aldus Bogaert, die ook verwijst naar de kiesdrempel van 5 procent die geldt in de politiek.

Bogaert ontkent dat zijn pleidooi gericht is tegen de islam of tegen spiritualiteit in het algemeen. Maar er moet volgens de CD&V'er wel een "gelijk speelveld" komen voor alle religies. "Respect voor religie mag eindeloos zijn, maar het denken erover mag niet eindeloos optimistisch zijn", aldus nog Bogaert.

Politicoloog Carl Devos, die de voorstelling van het essay inleidde, plaatst meteen een aantal kanttekeningen bij het werkstuk van Bogaert. Zo mist de Gentse prof "onderbouwing" en vraagt hij zich af of Bogaert het probleem dat hij wil oplossen niet net groter maakt door zo'n radicaal voorstel te lanceren. Volgens Devos leest het essay ook als "het antwoord van CD&V op de rechtsdominantie van N-VA op dit thema".

Maar Bogaert gaat met zijn standpunt rechtstreeks in tegen zijn eigen partij, die tegen een verbod op het dragen van religieuze tekens is. Partijvoorzitter Wouter Beke heeft inmiddels dan ook afstand van het voorstel van Bogaert genomen op Twitter. De partijvoorzitter laat verstaan dat de partij eind vorig jaar op haar WIJ-congres een duidelijk standpunt heeft ingenomen over de plaats van religie en levensbeschouwing in de samenleving. 

"Meningen zijn vrij, maar zoals altijd telt voor ons wat we als partij daarover besloten hebben op dat congres. En onze leden zijn daarover duidelijk: CD&V is geen voorstander van een algemeen verbod op het dragen van zichtbare religieuze tekens zoals de hoofddoek. We menen dat zo'n verbod geen efficiënt middel is om integratie te bevorderen. Verder staat het op gespannen voet met het grondrecht van de vrijheid van religie", luidt het bij CD&V.

CD&V-vicepremier Kris Peeters distantieert zich eveneens van het voorstel. "Ik ben geen voorstander van algemeen verbod op dragen van zichtbare religieuze tekens. In Antwerpen zie ik elke dag dat het feit dat mensen werken, deelnemen aan openbare leven, met elkaar omgaan, veel belangrijker is voor het samenleven dan de symbolen waarmee ze zich identificeren", stelt Peeters op Twitter. 

Ook Steven Vanackere is niet te spreken over het voorstel van zijn partijgenoot. Vanackere spreekt van een "dom voorstel". "De allergie tegenover iedereen die een gelovige overtuiging niet wil of kan verstoppen is volstrekt onverdraagzaam en in strijd met de godsdienstvrijheid en vrijheid van overtuiging", schrijft Vanackere op Facebook. "Ik heb er het raden naar waarom Hendrik Bogaert met zo'n uitschuiver de aandacht zou willen opeisen", klinkt het nog. 

Ook uit Open Vld-hoek krijgt het voorstel van Bogaert kritiek. "Ik blijf groot voorstander van strikte scheiding van geloof en staat en vrijheid van religie. Religieuze kentekens verbieden in het straatbeeld staat daar haaks op en is zeer onliberaal. Ik kijk uit naar de verderzetting van onze discussie in de commissie Grondwet", tweet Open Vld-Kamerlid Patrick Dewael.