Van de 185.473 onderwijzers, leraren en docenten die dit jaar aan de slag zijn in ons onderwijs is amper één op de vier een man. Dat blijkt uit nieuwe cijfers die parlementslid Jos De Meyer (CD&V) heeft opgevraagd bij minister Crevits. Ze gaan over alle onderwijsniveaus (behalve de universiteiten), van de kleuterklas tot de hogeschool.

Zo steeg het aandeel vrouwen de voorbije drie jaar opnieuw met meer dan 1 procent. En hoe jonger de kinderen, hoe meer afgetekend het verschil. In de basisschool zijn bijna negen op de tien leerkrachten vrouw, maar dat aandeel daalt naar 64 procent in het middelbaar en 59 procent in de hogescholen. De universiteiten zijn niet opgenomen in de cijfers: daar is het merendeel van het academisch personeel nog steeds een man.

Prestigeverlies bij mannen

Het is een evolutie die het onderwijsveld zorgen baart. “Het evenwicht moet niet perfect fiftyfifty zijn, maar in sommige basisscholen moet je al hard zoeken naar een man”, zegt Lieven Boeve, de topman van het Katholiek Onderwijs. “De kans is nog kleiner dat het een jonge man is. Dat is jammer, want kinderen hebben zowel vrouwelijke als mannelijke rolmodellen nodig.”

De evolutie is volgens experts ingezet toen vrouwen massaal naar het hoger onderwijs gingen. “Ze kiezen makkelijker voor studierichtingen en jobs waarbij ze met mensen werken, zoals in de zorg en het onderwijs”, zegt onderwijssocioloog Mieke Van Houtte (UGent). “Die eerste vervrouwelijking heeft ervoor gezorgd dat het beroep aan prestige heeft verloren in de ogen van mannen. Het is ook een vlakke loopbaan, met weinig mogelijkheden om een carrière uit te bouwen. Dat heeft het effect nog versterkt.”

Daarom ook dat schooldirecteurs wel nog veel vaker mannen zijn. Bij het bestuurspersoneel verdelen mannen en vrouwen de postjes ongeveer gelijkwaardig onder elkaar. “In taken met meer status dus”, zegt De Meyer, die pleit voor een beter evenwicht.

Naïef idee

Ook minister Crevits vindt dat scholen gebaat zijn met meer diversiteit. Ze verwijst naar de hervorming van de lerarenopleiding waardoor jongeren al op hun achttiende aan de universiteit voor leraar kunnen studeren. Dat zou het prestige van de job al moeten vergroten. Eenmaal die hervorming definitief is, wil ze ook een mediacampagne voeren.

Dat een campagne zoden aan de dijk zou brengen, noemt Van Houtte een naïef idee. “Er is een fundamentelere verandering in onze samenleving nodig”, zegt ze. “We moeten onze kinderen opvoeden zonder stereotypes. Ultiem kiezen jongens minder voor zorgende beroepen omdat zij van kleins af aan de boodschap krijgen dat die voor vrouwen zijn.”