Heb jij vandaag ook geen zin om op te staan, te gaan werken of ...?
"Het is vandaag Blue Monday, de derde maandag van januari, volgens sommigen de meest deprimerende dag van het jaar. Bullshit. Voor eens en altijd: Blue Monday bestaat niet. Winterblues daarentegen …" Heb je ook geen zin om veel te doen? Medisch adviseur Edelhart Kempeneers legt uit hoe dat komt.
Blue Monday is als aspartaam. Het is ondertussen al jaren bewezen dat het niet zo erg is als ooit beweerd werd, maar het blijft in het collectief geheugen hangen. Het is een hardnekkige mythe, nergens op gebaseerd en toch hebben we het er elk jaar opnieuw over. Terwijl échte aandoeningen, zoals de winterblues, te weinig aandacht krijgen.
Vandaag is zogezegd de meest deprimerende dag van het jaar: Blue Monday. ‘t Is een concept van de Britse psycholoog Cliff Arnall, die in 2005 een ‘wetenschappelijke’ formule bedacht waaruit bleek dat de derde maandag van januari de dag is waarop mensen zich het meest neerslachtig voelen. De dagen zijn donker, de goede voornemens zijn al gefaald en de eerstvolgende vakantie is nog veraf.
Klinkt aannemelijk, toch?!
Bad science!
Alleen is ondertussen uitgekomen dat de formule, die elementen zoals het weer, de tijd sinds Kerstmis en goede voornemens combineert, door een pr-bureau uitgevonden is, in opdracht van een reisbureau. Om hun persbericht geloofwaardig te maken zochten ze een academicus die er zijn naam aan wilde verbinden, wat Arnall dus gedaan heeft in ruil voor naamsbekendheid en een financiële vergoeding. Bad science!
De formule is werkelijk nergens op gebaseerd, echte pseudowetenschap. En toch wordt er elk jaar opnieuw over Blue Monday gesproken, zowel in de media als aan het koffieapparaat op het werk. Het is een van die concepten die we blijkbaar graag blijven geloven, vergelijkbaar met ‘vaccins die autisme veroorzaken’ en het ‘kankerverwekkende’ aspartaam.
Winterblues?
Laat ons daarmee stoppen. Laat 2018 het laatste jaar zijn waarin we die Blue Monday aandacht geven. Laat ons liever praten over dingen die écht bestaan en wél wetenschappelijk geobjectiveerd zijn, zoals de winterblues.
De winterblues heeft alles te maken met (zon)licht en onze biologische klok. Op dagen dat er minder zonlicht is, voelen mensen zich gemakkelijker vermoeid, lusteloos, prikkelbaar en somber.
Mensen zijn moe, maar slapen helpt niet.
De reden daarvoor is dat ons lichaam het hormoon melatonine produceert als er weinig licht is. En hoge concentraties melatonine zorgen ervoor dat we ons moe voelen en dat onze biologische klok ontregeld raakt.
Remedie?
Er zijn gelukkig remedies om winterblues te overwinnen. Mensen die er last van hebben, reageren heel goed op licht, en dus wordt aangeraden dat ze overdag naar buiten gaan om te bewegen.
Ook minder koolhydraten eten (want die zorgen voor een piek, maar nadien krijg je een weerslag) en sociale contacten helpen.
Een wetenschappelijk aangetoonde aandoening met wetenschappelijk aangetoonde remedies, het tegenovergestelde van Blue Monday dus. Alleszins: tot binnen een paar maanden, op de gelukkigste dag van het jaar, nog zo’n verzinsel van Arnall!
---
VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.